Tarih öncesi dönemlerden... 15 bin yıllık geçmişten... Antik çağlardan bugüne uzanan derinlik... Şehitler ve kahramanlar diyarı, kadim şehir.
6 Şubat 2023... Asrın depremi.
Vali Ömer Faruk Coşkun... Son durum raporunu önümüze serdi:
"12 bin 584 can kaybı... 7 bin 318 bina yıkıldı... 35 bin 229 bina ağır hasarlı."
İşte bu şehirde... 14 Mayıs'ta yapılan seçimde... Recep Tayyip Erdoğan, yüzde 71.88 oyu nasıl aldı?
Kahramanmaraş... Siyaset bilimciler, araştırmacılar ve siyasete ilgi duyanlar için bir laboratuvar.
***
Ahmet Belli
Gaziantep... Uçaktan indik... Ahmet Belli karşıladı... İstikamet Kahramanmaraş.
Babası Hasan Belli... Rahmetli... Avukattı.
Süleyman Demirel'in dostuydu... Doğruyol Partisi İl Başkanı'ydı.
Belli Otel'in sahibiydi. Ahmet... Baba mirasına sahip çıktı... Oteli, Hilton yaptı...
İşi büyüttü, Hayal Kahvesi'ni açtı.
Ve deprem... Kahramanmaraş yerle bir.
Gaziantep-Kahramanmaraş yolunda sorduk:
- Erdoğan'a yüzde 71.88 oy... Nasıl? Ve neden?
Ahmet, başladı anlatmaya:
- Kahramanmaraş'ta milliyetçi damar güçlü... Herkes, 'HDP, Altılı Masa'nın yedinci ve gizli ayağı' diye düşündü... Ayrıca, depremden sonra Erdoğan, bizi hiç yalnız bırakmadı... Yeter mi, devam edeyim mi?
***
Kadir Kurtul
Sanayici... 4 bin 500 çalışanı var... Tekstil... Avrupa'ya ve Rusya'ya ihracat.
Deprem... Bir fabrikası yıkıldı... Diğerinde yangın çıktı.
Kadir Kurtul... Derlendi, toparlandı... Fabrikalarının bacası yeniden tütüyor.
Personeli için konteyner kent kuruyor... Motel gibi.
Sabah kahvesini içerken... Sorduk:
- Erdoğan... Yüzde 71.88... Nasıl oldu?
- Demek ki Kemal Kılıçdaroğlu, seçmene güven verememiş... Seçmen, Recep Tayyip Erdoğan'a güvenmiş.
***
Sokak... Çok öfkeli
Şehir hareketli... Çarşı kalabalık... Trafik yoğun... Hayat normale dönüyor.
Acil yıkılması gereken, 4 bin 502 bina yıkılmış.
Ama hala yıkılacak bina çok.
Halkın arasına girdik... Kahvenin önü... Kaldırımda iskemleler... Çay ve sohbet.
İnsanlarda... İnanılmaz bir öfke... Millet burnundan soluyor. Nedeni:
Bazı dangalakların... Densizlerin... İnsanlıktan nasibini almamış olanların... Sosyal medya paylaşımları.
Erdoğan, depremle yıkılan yerlerden iyi oy aldı ya... Kin kusmalar başladı... "Keşke hepiniz ölseydiniz... Sizlere yapılan yardımlar haram olsun." Bu müptezellik, öfke patlamasına yol açmış.
Buna bir de CHP'li bazı belediyelerdeki, akıl tutulması eklenmez mi... Depremzedeyi otelden çıkarmak gibi...
Öfke ki nasıl öfke... Biri diyor ki, "Gururumuz kırıldı."
Diğeri:
- Onurumuzla oynandı... İkinci turda hangi yüzle oy isteyecekler?
***
"Dekont" yağmuru
Kahvede... Çok kişi telefon numaramızı istedi... Bize, banka dekontu göndermek için... Whatsapp'la.
Sorduk:
- Ne bankası? Ne dekontu?
Gururu incinen, kırılan, gücenen, öfkelenenler... Lokantacı, taksici, berber, büfeci, ayakkabıcı, emekli... Kadın, erkek... CHP'li belediyeye kızan depremzede... CHP Genel Başkanı'na para göndermeye başlamış.
10 lira yollayan... 20 lira... 50 lira yollayan... Cep telefonumuza, dekont yağmaya başladı.
"Eksik olsun sizin yardımınız" tepkisini o kadar çok kişiden dinledik ki.
***
Bir deli... Bir kuyuya...
Meşhur sözdür, bilirsiniz... Bir deli kuyuya bir taş atar, kırk akıllı çıkaramaz.
Depremi yaşayan illerden, Erdoğan'a yüksek oy çıktı diye... Depremzedeyi otelden çıkarmaya kalkmak... Nasıl bir kafa?
Garibanın evi, barkı yıkılmış... Yuvasını terk etmiş... Senin şehrine sığınmış... O bir, Tanrı misafiri. Yaralı kuş.
Ona nasıl, "defol" muamelesi yaparsın?
Kendi ayağına, kendi partine kurşun sıktığının farkına varamayacak kadar akıldan... Fikirden... İzandan... Vicdandan uzak mısın?
Al sana densizliğinin faturası.
Depremzedenin öfke seli.
***
Konteyner şehir
Konteyner noter... Konteyner Ziraat Bankası... Konteyner İş Bankası... Konteyner penye satış noktası... Konteyner kozmetikçi... Konteyner terlikçi... Konteyner gömlekçi...
Konteyner kasap...
Konteyner berber...
Konteyner manav... O kadar çok ki.
Esnaf... Konteyneri öyle bir süslemiş ki... Önüne kurutulmuş ürünleri asmış... Dizi dizi.
Bamya kurusu... Patlıcan kurusu... Dolmalık biber kurusu... Kabak kurusu... Elma-armut kurusu.
Ahmet Belli... "Alalım mı?" dedi... Aldık... Poşet poşet.
Sonra da... Necip Fazıl Konteyner Kent'e gittik... Depremzedelere dağıttık.
Sevindiler... Yemeğe kalmamızı... Hiç olmazsa çay, kahve içmemizi istediler.
***
Çadır yazısı
Trabzon Caddesi'nde yürüyorduk... Şehrin en popüler yeri.
Yolda... Çocuğuyla giden bir kadın... Bizi tanıdı... Eliyle, bir yeri işaret etti:
- Bunu görün... Mutlaka gazeteye yazın... Fotoğrafını da basın.
İşaret ettiği yer... Boş bir alan... Eskiden apartman varmış... Depremde yıkılmış... Enkazı kaldırılmış.
İşte orada bir çadır... Ve çadırın üzerinde şunlar yazılı:
"Depremzedelere hakaret eden, küfür eden ve gönderdiği yardımları başımıza kakan kim varsa gelsin parasını bizden alsın."
***
İkinci tur... Yarın
Kapalıçarşı... Konteyner çarşı... Kalıcı konut inşaatları... Göreve devam eden koordinatör valiler.
28 Mayıs... Cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu... Kahramanmaraş'ta kim, ne söylüyor?
Hepsi... Ve daha fazlası... Yarın.