Türkiye'nin bir "sığınmacılar sorunu" var mı? Elbette var... Hem de büyük sorun.
Ama bu bir, "hükümet sorunu" değildir.
"Devlet sorunudur."
Konuya, "günlük siyasetin dar penceresinden bakmak" yanlıştır... Ucuzculuktur... Popülizmdir.
Belki, "fanatik/militan tribünlerden" alkış getirebilir.
Fakat ülkeye hiçbir yararı yoktur... Tam aksine, "Zararlıdır... Ateşle oynamaktır."
***
Altındağ
Ankara'nın 400 bin nüfuslu metropol ilçesi.
Geçen hafta, "tatsız olaylar" yaşandı... Maalesef bir gencimiz hayatını kaybetti... Allah rahmet eylesin, yakınlarına sabır versin.
Konu, adalete intikal etti... Dileğimiz sorumluların en ağır şekilde cezalandırılması.
Olayların ardından Altındağ'a gittik... Üç kez... Suriyeliler'in yoğun olduğu Önder Mahallesi'ne.
"Tabelalara" göz gezdirdik.
El Safi Kahvesi.
Abo İbrahim Fırın.
Elzooak Baharat.
Jamarak Sakatat.
Albayravi Süpermarket.
Mangal... El Kebabci.
Yüzlerce işyeri... Binlerce Suriyeli... Afgan... Iraklı.
Buraya, "Küçük Halep" diyen çok.
Sığınmacılar üzerine "siyaset" ya da "araştırma" yapanlar için Önder, Battalgazi mahalleleri, ideal, "laboratuvar."
Saatlerce dolaştık... Ne bir "siyasetçi" gördük, ne de "araştırmacı."
Sorun, "Defolup gitsinler" denilerek çözülecek bir sorun değil.
"Ortak akıl" gerekiyor... Sağduyu... Uzlaşı... Adım adım çözüm.
***
Siyasette 'ucuzluk' mevsimi
Bodrum'da... Yangın yerindeydik. Belediye Başkanı Ahmet Aras... CHP'li... Sağduyu sahibi... Ucuz politikadan uzak. "Felaket üzerinden siyaset yapılmaz" dedi.
Alanya... Yangın yerindeydik. Belediye Başkanı Adem Murat Yücel... MHP'li... Sorumluluk duygusu yüksek, yerel yönetici. "Siyaset, siyasetçilerin işi... Ben siyasetçi değil, belediyeciyim" dedi.
Ama... Pek çok yerde... Yangın üzerinden... Sel üzerinden... Sığınmacılar üzerinden "ucuz siyasete" heveslenen o kadar çok ki... Hangi birini sayalım?
***
Düzce
Lokanta açan Suriyeli de var, marketçilik yapan Suriyeli de.
Çöpleri karıştırıyorlar... Pet şişe, cam şişe, kâğıt, naylon poşet topluyorlar... "Geri dönüşüm fabrikasına" satıyorlar.
İnşaatta çalışıyorlar... Kalıpçı... Demirci... Duvarcı ustası.
Tarımda da çalışıyorlar, hayvancılıkta da.
Suriyeli ölüyor, Düzce Belediyesi, cenazesini kaldırıyor... Ölü evine pide, lokma, helva gönderiyor.
Düzce'yi Ragıp Gökesaoğlu, Osman Altınışık ve Yaşar Önel'le birlikte gezdik.
Esnafın biri... Dedi ki:
- Yarın, Suriye'de sular durulsa... Suriye, güllük gülistanlık olsa... Yine de buradaki Suriyeliler'in bir kısmı gitmezler.
İşte gerçek... Sorun, "Git", "Gönderirim" demekle çözülecek gibi basit değil.
Düzce'deki köftecinin gördüğü bu gerçeği, "Anlı şanlı pek çok siyasetçinin görememesi ne kadar acı."
***
Bölge raporu
Gitmişken... Bolu'da... Düzce'de... "Daha neler var" diye baktık.
Bolu... İki firma, "Türkiye'nin ilk 500'ü" arasında... Erpiliç... Beypiliç.
Arçelik... "Pişirici cihazlar işletmesi" Bolu'da... Fırın çeşitleri... Arçelik için, "parça" üreten 30 firma var... "Yan sanayi."
Bolu Organize Sanayi Bölgesi... "Tamamen dolu."
Düzce de öyle... "Yeni yatırım" yapan çok.
Sevinilecek bir haber... "Geçen günlerde Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi'nde, açık kalp ameliyatı yapıldı."
Hizmet sektörü... Bolu'da da, Düzce'de de... Korona yaralısı... "Yaraya yeni yeni pansuman yapılıyor."
Maske, mesafe, temizlik... Aşı... Korona önlemleri... "Sorun yok."
***
Bolu
Tarih... Turizm... Kültür...
Dağlar, ormanlar, göller...
Cennet gibi bir yer.
Nüfus... 315 bin.
Suriyeli... 4 bin.
Afganlar... Iraklılar... Onları da ekleyince, "6 bini geçiyor."
Sığınmacı... İnşaatta... Tarımda... Sanayide çalışıyor.
Hayvancılık... Çobanlar Afgan.
Sığınmacılardan yakınan yok değil... Ama Bolulular ile sığınmacılar arasında kavga yok.
"Sığınmacıların su paralarını 10 kat artıralım... Onları bu şekilde cezalandıralım... Bolu'dan gitsinler" demek... Tam bir akıl tutulması.
Bolu'yu gezdik... Çarşı-pazar... "10 kat zam... Defol git Bolu'dan" siyasetinin halkta karşılığını göremedik.
***
Hayatın içinden
Geçen ay Gaziantep'e gitmiştik... 453 bin Suriyeli.
Gaziantep'ten Hatay'a geçmiştik... 435 bin Suriyeli.
"Dönsünler, gitsinler" diyenleri de dinledik.
"Onlar giderse ürün tarlada kalır" diyenleri de.
Suriyeli... Tarımda, inşaatta ucuz işçi.
Suriyeli... Gaziantep'te... Hatay'da... "Hayatın içinde... Şirket kurmuş, ihracat yapıyor, vergi ödüyor... Lokanta, fırın, market açmış... On binlercesi tarlalarda."
"Gitsinler" demesi kolay da...
Nasıl göndereceksin? Gönder gönderebilirsen.
***
Okullar açılırken
Yakında... Okullar açılacak.
İlkokul... Ortaokul... Lise... Eğitim başlayacak.
Üniversitelerde de.
"Devlet üniversitelerinde" okuyan 70 binin üzerindeki Suriyeli öğrenciye, "Artık seni istemiyoruz... Ülkene dön" mü diyeceğiz?
Anaokulu... İlkokul... Ortaokul... Lise... Suriyeli 586 bin öğrenci... "Okula sokmayacak mıyız?"
***
Ateşle oynamak
Anlaşılıyor ki... Sığınmacılar konusu 2023 seçimlerinde, "malzeme" yapılacak.
"Sığınmacılar üzerinden Erdoğan eleştirilecek."
Meydanlarda, sığınmacılara "Yuh" çekilecek.
Böyle bir siyaset anlayışı, "yanlıştır."
"Gerilime" davetiyedir.
"Ateşle oynamaktır."
"Sağduyuyu tatile yollamaktır."
***
Rakı, balık, Ayvalık
Merak ediyoruz... Siyasi partilerin, "arka bahçeleri" yok mu? Araştırma merkezleri.
Sığınmacılar konusu... Popülizme, kasaba siyasetine, tribünlere, "kurban edilecek" bir konu değil.
Önemli bir sorun... İçki masalarına meze yapılacak, "Rakı, balık, Ayvalık" kafasıyla çözülecek bir sorun hiç değil.
Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz