Türk siyasi tarihi... Meclis tutanakları... Darbe (27 Mayıs 1960- Yassıada) mahkemesinin kararları... "Diktatörlük" tartışmalarıyla dolu.
Diktatörlük "Suçlaması" tek başına iktidara gelen bütün liderlerin kaderi.
Adnan Menderes... Süleyman Demirel... Turgut Özal... Recep Tayyip Erdoğan.
Unutmadan... Üçüncü Cumhurbaşkanı Celal Bayar'a da "Diktatör" denilmişti.
Bugün... "Diktatörlük" üzerine bir "Atölye çalışması."

***

Bu köşe yazısını aşağıdaki linke tıklayarak sesli bir şekilde dinleyebilirsiniz

"Yeter söz milletindir"
Zaman tüneli... 14 Mayıs 1950 seçimleri... Dönemin sloganı... "Yeter söz milletindir."
Türkiye'nin nüfusu... 20 milyon 807 bin.
Seçmen sayısı... 8 milyon 905 bin 743.
Seçime katılım... Yüzde 89.3.
Katılım... 10 ilde yüzde 90'ın üzerinde... Amasya... 96.9.
Katılımın en düşük olduğu kent Hakkâri... 64.2. Demokrat Parti... Yüzde 55.2... Tek başına iktidar. Bayar Cumhurbaşkanı... Menderes Başbakan. Hemen suçlamalar başladı: "Dikta rejimi geldi."

***

Menderes-1952
B alıkesir... 8 Ekim 1952... CHP'nin olaylı mitingi... Ana muhalefet partisi, olaylardan "Demokrat Parti'yi... Menderes'i" sorumlu tutuyor: "Diktatör."
Konu Meclis'e taşınıyor... Menderes eleştiriliyor.
CHP Milletvekili Reşat Şemsettin Sirer... Soru önergesi veriyor... Menderes'in "Sözlü olarak" yanıtlamasını istiyor.
Menderes kürsüye çıkıyor:
Ak saçlı bir general... Milli şef unvanını senelerce üzerinde taşımış.
Dünkü diktatörün, bugün vatandaş hak ve hürriyetlerinin müdafiliğini üzerine alması gülünçtür.

***

Son konuşma
Demokrat Parti iktidarının son yılı... 1960.
Siyaset gergin... Darbeye (27 Mayıs) uzanan yolun taşları döşeniyor.
Bütçe görüşmelerinde Menderes, çok ağır eleştiriliyor... Diktatörlük suçlamaları tavan yapıyor... Menderes dayanamıyor.
Başbakan Menderes'in... TBMM'deki son konuşması... 1960 yılı bütçesinin kabul edilmesi nedeniyle... 29 Şubat 1960.
Karşımızda bir muhalefet var ki, ak denilene mutlaka kara, kara denilene mutlaka ak demektedir.
Tahammül ve müsamaha değil, insafı bile akla getirmemektedir.
Kendisini bu Meclis'in dışında, hatta üstünde telakki etmektedir.
Hükümeti ise Meclis'in dışında veya Meclis'e yabancı bir teşekkül sanmaktadır.
Daima onlar doğru, daima biz hatalı.
Onlar hür, iradelerine sahip... Bizler ise mahkûm.

***

Ayıplı yargılama
Yassıada... Sanıklar kendilerini savunuyorlar.
Bayar... Menderes... Diktatörlük suçlamalarına cevap veriyorlar.
Savunma avukatları, mahkemeye "Ortak savunma" sunuyorlar.
Mahkeme... Ortak savunmanın "Anayasa hukukuna aykırı olduğuna karar veriyor..." (Esas no:1960-1... 24 sayfa.)
İlk sayfadan bir cümle:
"Diktaya gidilmiş olduğu aşağıda tafsilatı ile tespit olunmuştur."
Tafsilat... Yani ayrıntı... "Diktatörlük de diktatörlük."
Cezası ise... İdam.

***

Mahkeme kararı
Sanık avukatları suçlamaları reddedip, "Dikta nedir, kime diktatör denir" uzun uzun anlatıyorlar.
Ama... Darbe mahkemesinin yargıçları "Kafayı takmışlar bir kere... Diktatör."
Mahkeme kararından... Esas no:1961/1.
Başlık... "Diktatörlük ve referandum." 61 sayfa.
Dünyadan "Diktatörlük örnekleri" sıralanıyor.
"Ülke ülke... Diktatör diktatör."
Özeti...
Rapordan: "Menderes demagoji ve hileli yollarla dikta rejimi getirmiştir."

***

"Asli fail"
Yassıada Mahkemesi... Kararlar...
"Tek bir cümle" sunacağız: "Sanık Adnan Menderes, Celal Bayar'la Anayasa'yı ihlal ve dikta rejimini kurmak hususunda asli faillerdir."(Yüksek Adalet Divanı Kararları... Kabalcı Yayınevi... Sayfa 129)

***

Diktatör (!) bulvarları
Bugün iki diktatörün (!) isimleri... Bulvarlarda... Havaalanlarında... Üniversitelerde... Mahallelerde.
Manisa... Celal Bayar Üniversitesi.
Aydın... Adnan Menderes Üniversitesi.
İzmir... Adnan Menderes Havaalanı.
Ankara... Celal Bayar İş Merkezi.
İstanbul... Gaziantep... Aydın... Adana... Mersin... Adnan Menderes Bulvarı.
Türkiye'nin her yerinde.

***

Laf ayağa düşünce
Deniz Baykal... Hürriyet'e "Özel demeç" vermişti.
Demeç... Gazetenin manşetiydi:
"Özal sivil diktatör."
Dedik ya... Tek başına iktidara gelip de diktatörlük suçlamasına muhatap olmayan yok.
Diktatör (!) Özal'ın adı... Malatya'da... "Turgut Özal Üniversitesi."
İstanbul'da... Ankara'da... "Turgut Özal Bulvarı."
Son söz... Siyaset ciddi ve saygın bir kurumdur... Lafı ayağa düşürmeyelim.