Salı, çarşamba, perşembe... 27 Mayıs 1960 darbesini yazdık... Yargılamaları... İdamlar 1961 Eylül'ünde olmuştu.
"1960 darbesi Türk demokrasisinin kimyasını bozdu." Ardından muhtıra geldi... Yine darbe geldi... Sonra post modern darbe... Tekrar muhtıra... Son girişimi 15 Temmuz.
Darbeler... Kapatılan partiler... İdamlar... Hapis cezaları... Sürgünler... "Taze ekinin biçilişi gibi, siyasetçileri biçti... Siyaset kurumunu yaraladı."
"Darbe... Muhtıra... Hiçbir sorunu çözmedi... Sorunları ağırlaştırdı." Yeni sorunlara yol açtı.
Acı ama gerçek... Geriye bir ruh, bir heves bıraktı... "Darbeci ruh... Darbe hevesi... Hala içimizdeler."
1965... Giresun... Seçim mitingi... Kürsüde Demirel... Önüne bir kâğıt konuldu: "Menderes'i astık, seni de asacağız."
Ve 5 Mayıs 2020... İnternet sitesinde ve gazetede yazı... Yan yana iki fotoğraf... Adnan Menderes ile Recep Tayyip Erdoğan... "Makûs kaderden kaçış yok."

***

İşte millet
Darbeci hapse atıyor... Millet ise bağrına basıyor.
27 Mayıs 1960... Darbe oldu... Demokrat Partili bakanlar, milletvekilleri Yassıada'da yargılandılar... Kayseri Cezaevi'ne yollandılar.
15 Ekim 1961... Seçim yapıldı... Millet "Onların akrabalarını" parlamentoya yolladı... Tam 33 kişiyi.
Samet Ağaoğlu'nun eşi... Neriman Ağaoğlu.
Celal Yardımcı'nın kardeşi... Veysi Yardımcı.
Hayrettin Erkmen'in kardeşi... Nizamettin Erkmen.
Mazlum Kayalar'ın kardeşi... Şeref Kayalar.
Sait Bilgiç'in kardeşi... Dr. Sadettin Bilgiç.
İzzet Akçal'ın oğlu Erol Yılmaz Akçal. Dr. Namık Gedik... İçişleri Bakanı'ydı... Darbeden sonra Harbiye'de sizlere ömür... Şüpheli ölüm... Resmi açıklama intihar.
Millet... 15 Ekim 1961'de... Dr. Namık Gedik'in eşi Melahat Gedik'i "Milletvekili seçti."

***

Yassıada avukatları
Hüsamettin Cindoruk... Ferruh Bozbeyli... Seyfi Öztürk... Talat Asal... Burhan Apaydın... Ertuğrul Akça... Orhan Apaydın... Yassıada'da avukatlık yaptılar.
Sonra... Hepsi de parlamentoya girdi.
Bozbeyli... Cindoruk... Meclis Başkanı oldular.
Seyfi Öztürk ile Talat Asal da bakan.

***

İsyana teşvik
Burhan Apaydın... Yassıada'da Adnan Menderes'in avukatıydı.
Sonra... Bir gün... Tutuklandı.
Suçu... "Halkı ayaklanmaya teşvik etmek." Apaydın'ın, savunma sırasında söylediği sözler "İsyan çağrısı" sayılmıştı.
Tutukluluk kısa sürdü... Burhan Apaydın bırakıldı.
Amaç... Korku salmaktı... Avukatları korkutmaktı... "Savunmayın şu düşükleri... Kuyrukları."

***

Demokrat Parti nasıl kapatıldı?
Darbeden sonra... Ankara'da bir dava açıldı...
4. Asliye Hukuk Mahkemesi'nde.
29 Eylül 1960... Saat 10.00... Dava başladı.
Savcı... "Demokrat Parti'nin kapatılmasını" istedi.
Saat 10.17... Hâkim, kararını verdi:
- Demokrat Parti kapatılmıştır.

***

Biliyor muydunuz?
27 Mayıs 1960 darbesini yapan Milli Birlik Komitesi'nin üyelerinden... 3 kişi... Darbeden 5 yıl sonra... 1965 seçimlerinde... CHP'den "Milletvekili Adayı" yapılmışlardı:
Oran Erkanlı... İrfan Solmazer... Ve Orhan Kabibay.

***

Kaderin cilvesi
Yassıada'da... Celal Bayar'ın "İstiklal Savaşı'ndan kaçtığını" söyleyen...
İstiklal Madalyalı Celal Bayar ile İstiklal Madalyalı Adnan Menderes'in "Vatana ihanet ettikleri gerekçesiyle" idamlarını isteyen...
Başsavcı Altay Ömer Egesel... 1954 seçimlerinde Demokrat Parti'den milletvekili olmak istemişti.
Balıkesir'de... Önseçime girmişti... Kaybetmişti.
Kaybetmeseydi... Milletvekilliği yapacaktı.
Ve... Yassıada'da yargılanacaktı.

***

Ve seçim... 15 Ekim 1961
Darbeden 1 yıl, 4 ay 19 gün sonra seçim yapıldı.
İdamların üzerinden 1 ay bile geçmemişti.
CHP... Seçim zaferi bekliyordu.
İsmet İnönü... Seçimden önceki kurultayda... "Kazanacağız" diyordu.
AKİS Dergisi... 2 Ekim 1961... Anket... "67 ilden 53'ünde seçimin galibi CHP."
Seçim öncesi CHP Genel Başkanı İsmet İnönü ile CHP Genel Sekreteri İsmail Rüştü Aksal, darbenin lideri Cemal Gürsel'i ziyaret ettiler... Gürsel "Seçim sonuçlarından endişeli olduğunu" söyledi.
İnönü... Aksal... "Endişeye gerek yok" dediler... Onlara göre CHP'nin seçimi büyük farkla alacağı kesindi.
Hatta... Görüşme bitince... İnönü ile Aksal çıkınca... İsmail Rüştü Aksal bir ara geri döndü... Gürsel'in odasına girdi... "Paşam, hiç merak etmeyiniz... Seçimleri biz kazanacağız. Meraklısına not... "Gürsel, İnönü, Aksal" görüşmeleri... Amil Artus'un Anıları... 28-29 Mayıs 1987... Milliyet.
Sonrası malum... Sandıklar açıldı:
CHP... Yüzde 36.7.
Adalet Partisi... 34.8 Yeni Türkiye Partisi... 13.7.
Cumhuriyetçi Köylü Millet Partisi... 14.0.
Ve... Hoş geldin koalisyonlar dönemi.