Bütün dünya Çin'de davetsiz gelen corona virüsünü konuşuyor. Bir tarafta 'virüs yayılabilir mi?' endişeleri, diğer tarafta ekonomilere etkileri... ABD ile Çin arasında ticaret anlaşması imzalanmasından bir hafta sonra ortaya çıkan virüs krizi, dünya piyasalarının karşılaşabileceği "siyah kuğu" senaryolarını hatırlatıyor. 2010'da bu tabiri ilk kez Nassim Nicholas Taleb "Olasılıksız Görünenin Etkisi" kitabında dile getirmişti. İhtimal dışı görünen fakat gerçekleştiğinde etkisi çok büyük olan olayları anlatmak için kullanılan bir tabir...
Ne olabilir demeyin...
Virüs haberleri ortaya çıktığından bu yana özellikle Asya- Pasifik ülkelerinin ekonomileri için risk haline geldi. Sadece bunlarla kalsa iyi... ABD ve AB piyasaları da virüsün yayılması endişeleriyle düşüyor. En çok da havayolu ve turizm şirketleri bu düşüşten nasibini alıyor. İki günde United hisseleri yüzde 4.6, Delta 0.7, Lufthansa 4.5, AirFrance-KLM 4.4, THY 5.2, Singapur Airlines 1.9 düştü. Trip Advisor, Royal Caribbean gibi turizm şirketlerinin yanı sıra Çinli tüketicilerin en sevdiği Burberry, Hermes, LVMH gibi markaların hisseleri de azaldı.
Ülkelerin para birimleri de virüsten etkileniyor. Petrol fiyatlarında dahi düşüş var. Peki virüsün kontrol altına alınması gecikirse neler olabilir? Dünyanın en büyük ekonomilerinden Çin bu işten nasıl etkilenir? 2003 yılında yaşanan SARS krizi sırasındaki kayıplar olabilir mi?
Herkes bu soruların yanıtlarını arıyor. Küresel bankaların ekonomistleri raporlar hazırlıyor. Biliyorsunuz, corona virüsünün ortaya çıkışı tam da Çin Yeni Yılı Tatili'ne denk geldi. Tatilde yüz milyonlarca kişinin yolculuk yapacağı söyleniyordu.
Karantiya alınan şehirleri düşünürseniz, Çinliler'in evlerinden çıkmayacağını öngörmek yanlış olmaz. Bu durumda tatilde yapacakları tüketici harcamaları da riske girecektir.
Çin ekonomisinin 2020'de yeniden toparlanması bekleniyordu.
Salgının perakende, turizm gibi sektörleri doğrudan etkilemesi halinde ekonomide aşağı yönlü riskler ortaya çıkabilir. Virüse karşı ilaç geliştirilmesi yıllar alırsa, bu durum Çin'in büyümesini dahi etkileyebilir. Bu da dünya ekonomisi için olumsuz bir durum...