Hafızanızı şöyle bir geçmişe sarın... Eski ekonomi yönetimleri reaktifti. Herkes aya giderken yaya kalırlardı. Bir olay gerçekleşirdi. İş işten geçerdi. Ancak o zaman reaksiyon vermek akıllarına gelirdi. Her bir bakanlık ayrı ayrı planlamalar yapmaya başlardı. Geç kalınmış hamleler işe yaramazdı. Yarasa da ya günü kurtarırdı ya belli bir noktayı düzeltirdi. O nokta düzelirken başka yerden sorun çıkardı. Anahtar piyasaya teslim edilirdi. Şimdi bunun tam tersi bir yönetim tarzı var. Hamleler önceden tasarlanıyor. Anında tedbir alınıyor. Gelecek planlamaları yapılıyor. Ekonomiyle ilgili her kararda koordineli bir çalışma yürütülüyor. Piyasa serbest ama teslimiyetçi bir zihniyet yok.
Bu proaktif tarz yönetiminin ipuçlarını önceki gün Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak yaptığı toplantıda verdi. Satır aralarında da 2020'nin şifrelerini anlattı.
Benim toplantıdaki mesajlardan anladığım, bu yıl da oldukça aktif bir yönetim izleyeceğiz. Hiçbir olaya seyirci kalınmayacak. Piyasanın işleyişini bozmayan düzenlemeler yapılacak. Eldeki araçlar kullanılacak.
Bu araçlar nedir derseniz?
Maliye politikası: Bütçe açığından taviz verilmeden üretim ve istihdamın desteklenmesi için esneklikler kullanılacak.
Para politikası: Zorunlu karşılıkları bu yıl da çok duyacağız. TL'yi teşvik eden, dövizden caydıran uygulamalar devreye girecek. Bu araçlar kredi politikalarının dizayn edilmesinde de kullanılacak.
Mevzuat düzenlemeleri: Gri alanları yok edecek mevzuat değişiklikleri anında yapılacak.
Kredi politikası: Belki de bazı çevrelerin en çok eleştirdiği kısmın cevabı da burada... Piyasaya kredi pompalayarak büyüme modelinin duvara toslayacağı söyleniyor. Hızlı kredi büyümesiyle tüketimin artacağı, cari açığın yükseleceği endişeleri dillendiriliyor. Haksız sayılmazlar. Ama burada da yanılacakları belli... Zira, açıklamalar "bankalar para versin de nereye giderse gitsin, yeter ki gaza basalım" anlayışının olmayacağını gösteriyor. Kredilerde kontrollü büyüme dönemini izleyeceğiz. İlk örneği cep telefonu, yurtdışı tatil konusunda gördük. Misal, alınan kredi ithalatı mı patlatıyor? Cari açığı mı büyütecek? Hemen önlem alınacak. Ya finansman ya ithalat pahalı hale getirilecek.
Bu dönemde, iş dünyasının 10-20 yıl vadeli TL finansman aldığını daha çok duyacağız. Sermaye piyasalarının da etkinliğini daha çok hissedeceğiz.
Uzun lafın kısası, ezberler bu yıl da bozulacak.