Türkiye 2020'ye ekonomide yeni adımlarla giriyor. İstihdamdan gıda sektörüne, bankacılıktan finansal güvenliğe kadar pek çok alanda 'ince ayar' düzenlemeler yapılacak. Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, kamu ve özel sektör işbirliğiyle gerçekleşecek 'değişim' döneminin ipuçlarını verdi. Buna göre, 2020 'ince ayar' yılı olacak. Enflasyonda gıdadaki riskleri bertaraf, piyasayı regüle edecek bir sistem devreye sokulacak. İstihdamda stratejik iki çalışma yapılacak. Bankacılık sektörünün kredilerini doğru alanlara kanalize edecek adımlar atılacak. Vatandaş ekonomideki iyileşmeyi hissedecek.
VATANDAŞ İYİLEŞMEYİ HİSSEDECEK
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak dün İstanbul'da Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde 2019 yılını değerlendirdi ve 2020 hedeflerini açıkladı. Geçen yıl yaşanan üç kur saldırısı, yerel seçimler, Londra'da faizlerin yükseltilmesi, askeri harekatlara rağmen devrim niteliğinde sessiz adımlar atılarak Türkiye'nin yeniden aynı sıkıntılara maruz kalmaması için altyapı kurulduğunu anlatan Albayrak, "Kurda stabilizasyon sağlandı. 2019 yılı Gayrisafi Yurtiçi Hasıla (GSYH) açısından tarihe geçecek bir yumuşak inişle, pozitif büyümeyle geride bırakılacak" dedi.
Bakan Albayrak, bu yılın çılgın büyüme ve çılgın küçülme değil, daha disiplinli, dengeli, katma değerli üretim ve istihdama dayanan reel büyüme yılı olacağını söyledi. 2018 ve 2019'un zor bir yıl olduğunu ancak birçok alanda taviz verilmeden hedeflere ulaşıldığını anlatan Albayrak, "Kritik bir 1.5 yıl geçirdik. 2020'de yol haritasının en önemli çıpası değişim. Bunu kamu ve özel sektör olarak birlikte hayata geçireceğiz. 2020 pozitif iyileşmenin vatandaşların hayatına yansıdığı bir yıl olacak" dedi.
% 5 BÜYÜME UÇUK KAÇIK DEĞİL
Yüzde 5 büyümenin uçuk kaçık bir büyüme olmadığını söyleyen Albayrak, cari açık, bütçe, enflasyon verilerini takip ettiklerini, tüketim, ihracat, ithalat kırılımlarını gözlemlediklerini, rehavete kapılmadan dengeleri tutturarak senkronize adımlar atılacağını belirtti.
Albayrak, bu yıl, tek haneli enflasyonun gerçekleşeceğini, bütçe disiplini ve fiyat istikrarından da taviz vermeyeceklerini söyledi.
PLAZA BANKACILIĞI MI PİYASA BANKACILIĞI MI!
Bakan Albayrak konuşmasında bankacılık sektörüne ilişkin değerlendirmelerde de bulundu. 2019'da özel bankaların faiz indirimleri açısından başarılı bir yıl olmadığını vurgulayan Albayrak, şöyle konuştu: "İddia edildiği gibi kamu bankalarının faiz indirimlerinden zarar değil, kâr ettikleri bilançolar açıklandığında görülecek. Dünyada riski olmayan bir iş yok. Risk olmazsa getiri de olmaz. 2020 itibarıyla artık özel bankalar koordineli, senkronize bir şekilde sistemin parçası olmalı onlar da değişmeli. Plaza bankacılığı mı, piyasa bankacılığı mı! Yani sahaya mı ineceğiz yoksa yüksek katlı binalardan gökyüzünü mü süzeceğiz? Sahaya inerek, daha etkin bankacılığın yaşandığı bir dönem olmalı."
İNSAFSIZLIK YAPIYORLAR
İl toplantılarında kamu bankalarına övgüler geldiğini, özel bankalara yönelik ise yoğun şikâyet aldıklarını söyleyen Bakan Albayrak, bankaların kredi kapatmalarda vatandaşa ceza uygulayarak insafsızlık yaptığını belirtti. Bakan Albayrak, "Müşteri odaklı değil kâr odaklı davranıyorlar. Her gün bir tavuk keserseniz, yumurtlayacak tavuğu nereden bulacaksınız?" diye konuştu.
İLK ÜÇTE KAMULAR OLABİLİR
Bakan Albayrak, bankaların tek haneli faizle kredi kullandırılması konusunda müşterilerini aramaya başladığını belirterek, "Yavaş yavaş hareketlenmeyi görüyoruz. İyi gidiyor, daha da iyi olacak" diye konuştu. Albayrak, kredi büyümesini ay ay takip ettiklerini, bankaların yüzde 5-15 reel kredi büyümesi aralığına gelmek için adımlar atabileceğini ancak burada işi dengeli götürmeleri gerektiğini söyledi. "Ver tüketici kredisini, risk alma" diyen Bakan Albayrak, "O da olacak ama dengeli olacak" dedi. Albayrak, kendisini yeni yol haritasına göre kurgulayan bankaların pozitif ayrışacağını da vurguladı. Bakan Albayrak, bu yıl bilanço büyüklüğünde ilk üç sıranın kamu bankalarından oluşabileceğini belirterek, "Vakıfbank ilk üçte olursa şaşırmayın" ifadelerini kullandı.
İVME KREDİSİ'NDE KULLANIM 30 MİLYAR TL'YI BULDU
İvme Kredisi'nde tahsislerin 50 milyar TL'yi, kullanımların da 30 milyarı bulduğunu söyleyen Albayrak, "2019 itibarıyla bu rakam başarılı" dedi. Desteklerin bu paketlerle bitmeyeceğini anlatan Albayrak, "2020 itibarıyla istihdam, reel sektör, ihracat odaklı, ithal ikame edecek, yerli ekonominin değişim ve dönüşümünü destekleyecek kredi paketleri devam edecek. Vadesi, faizleri daha da iyileşecek. Burada çok seçici olmaya bundan sonra da devam edeceğiz" diye konuştu. Bakan Albayrak, bu yıl Varlık Fonu'ndan cari açığa etki edecek güzel haberler beklediklerini de ifade etti.
TÜRKİYE İLK KEZ NEGATİF FAİZ VERMİYOR
Türkiye'nin tarihinde ilk kez negatif faiz dönemine girmediğini hatırlatan Albayrak, reyting kuruluşları üzerinden konuyu değerlendirmediğini belirterek, şunları vurguladı: "Not artırımı için geç bile kalındı. Ama bu kuruluşlar biliyorsunuz, 2019 büyüme öngörülerini yılın son ayında revize ettiler. 2008 döneminde de ne kadar itibarlı olduklarını herkes gördü. Biz kimsenin ödevini uygulamıyoruz. Türkiye kimsenin desteği olmadan kendi imkânlarıyla bu zorlu süreci yönetti." Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, kendisiyle ilgili eleştirilerin şahsileştirilmesine de "Birilerinin ayağına bastığımıza göre herhalde doğru işler yapıyoruz" diye yanıt verdi.
ÖNÜMÜZDEKİ YILLARDA AKDENİZ'DEN HABER GELEBİLİR
Bakan Albayrak, önümüzdeki yıllarda Akdeniz'deki doğalgaz ve petrol aramalarından iyi haberler gelebileceği sinyalini verirken, "Şu anda olmaması belki daha iyi... Biz değişimi yapalım, ondan sonra ekmek kadayıfının üzerine kaymak olur" dedi. Dünyadaki ekonomik dönüşümü de anlatan Albayrak, artık ekonomik gücün Batı'dan Doğu'ya kaydığını hatırlatarak, şöyle konuştu: "Büyük bir değişim kayması var. Türkiye savunma, dış politika ve ekonomik anlamda buna uymak zorunda... İçeride ve dışarıda bu resmi okumak önemli..."
EMEKLİLİK İÇİN CİDDİ REFORM ZAMANI
Bakan Albayrak, kıdem tazminatıyla ilgili sorulara şu yanıtı verdi: "Kıdem tazminatına bütünleştirici emeklilik sistemi olarak bakıyorum. 2020 emeklilik sisteminde ciddi bir reform yapma zamanı. 2023'e doğru hedef bu. Tüm emeklilik sistemini dünyada en başarılı örneklerden bir çalışma yaparak gerçekleştireceğiz. İhtiyaçtan öte bir zaruriyet."
KANAL İSTANBUL YAPILABİLİR BİR PROJE
"Kanal İstanbul projesi ile ilgili bütçesel ve ekonomik olarak risk görmüyorum" diyen Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, projenin makul ve yapılabilir olduğunu söyledi.
HAL YASASI YERİNE FARKLI FORMÜL SİNYALİ
Tarım ve hayvancılık alanında stratejik adımları yakında atacaklarını anlatan Albayrak, "Ürün tedarik zincirinde spekülatif altyapı var. Hal Yasası'yla ilgili Ticaret Bakanlığı çalışıyor. Ama 4'e ulaşmak için sadece 2+2 yolu yok. Ankara'da hep tek yönden konuya yaklaşılıyor. Farklı yollardan da konuya bakılabilir. Bunun üzerinde çalışıyoruz. Piyasa mantığında bir çözümü getireceğiz" diye konuştu. Vergi indirimleri konusunda da sektörel çalışmalar yaptıklarını anlatan Albayrak, bu tür talepler geldiğinde ekonomiye faydasını ölçtüklerinin altını çizdi.
İSTİHDAM İÇİN ÇALIŞMA YAPILIYOR
Albayrak, işsizlik konusunda da stratejik bir iki çalışma yaptıklarını belirterek, "İstihdamda bu iyileşmenin güçlü şekilde görüleceği bir yıl olacak" dedi.
KGF'YE TEMİNAT AÇIĞI GÖREVİ
Bakan Albayrak, Kredi Garanti Fonu'yla (KGF) ilgili bir çalışma yapıldığını, fonun teminat ve ipotek açığı noktasında devreye girebileceğini söyledi.
'BOMBA ATILIYOR, DOLAR DÜŞÜYOR' MESAJI
Hiçbir zaman kur hedefi vermediğini, bundan sonra da vermeyeceğini söyleyen Albayrak, "Türk Lirası rekabetçi bir kur olmalı" dedi. Bakan Albayrak, geçmişte birileri hapşurduğunda Türkiye'nin zatürre olduğunu, artık o dönemlerin geride kaldığını söyledi. Dolarizasyonda 18-24 aylık bir denge olduğunu anlatan Albayrak, "Şu anda DTH'ların oranı TL mevduata göre gevşedi. Yüzde 49'lar seviyesinde... Bu daha da aşağı gelecek" dedi. İran ile ABD arasındaki gerginliğin olduğu günlerde bir işadamının mesaj attığını anlatan Albayrak, "Mesajda 'bombalar atılıyor, biz de dolar düşüyor, borsası tek yükselen ülkeyiz. Ne oluyor?' diyor. Bu dönüşümü yavaş yavaş anlamamız gerek" diye konuştu.
ERKEN SEÇİM GÜNDEMDE YOK
Erken seçimle ilgili iddiaların sorulması üzerine Bakan Albayrak, "Türkiye seçim yorgunu... Bizim gündemimizde böyle bir şey yok. Ülkenin menfaatlerini değil kendi hesabını düşünen seçim ister" dedi.
