Büyük sosyal medya ve internet şirketlerinin PKK, PYD, FETÖ konusunda internet özgürlüğünün arkasına saklandıklarını söyleyen BTK Başkanı Sayan, “Batı’nın çifte standardı internette de var” dedi

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) Başkanı Dr. Ömer Fatih Sayan ile Siber Yıldız Yarışması Ödül töreni vesilesiyle, siber saldırılara karşı alınan önlemlerden sosyal medyaya, 5G'den FETÖ'ye kadar birçok kritik konuyu görüştük.

Barselona'daki Dünya Mobil Kongresi'nde sosyal medya şirketlerinin yöneticileri ile bir araya geldiniz. Yalan haber, kara propaganda ve terör gibi başlıklarda uyarılarınız oldu. Bir gelişme var mı?
Sosyal medya, yalan haber kaynağına dönüşebiliyor. Yaşadık bu tecrübeleri. Manipülasyon amaçlı ne paylaşımlar yapıldı. İnsanlar illegal yapıların kara propagandalarına alet oldu ve olmakta. Terör örgütleri, sosyal medyayı bir silah olarak kullanmak istiyor. Sosyal medya yöneticilerini yalan haberlerin engellenmesinde Türkiye ile işbirliğine davet ettik. Bu işbirliği, içeriklerin derhal kaldırılması, bunları paylaşarak suç işleyenlerin tespitinin yapılması gibi konuları kapsıyor. 16 Nisan'da gerçekleşecek referandum sürecinde hiçbir şekilde manipülasyon içerikli paylaşımlara izin verilmemesi konusunda görüşlerimizi paylaştık. Bizimle ortak hareket etmeye gayret göstereceklerine dair söz aldık kendilerinden. Eskiden hep zaman farkını bahane ederlerdi. Şimdi ise bizimle daha aktif şekilde çalışacaklarını söylediler. Bu işin takipçisi olacağız.

HESAP BAŞINA 150 BİN TL CEZA

İçeriklerin kaldırılmaması nedeniyle cezai bir yaptırım uygulanabiliyor mu?
Her gün belli sayıda adres yolluyoruz. Zaman farkını bahane ediyorlardı. ABD-Türkiye arasında 10 saat olduğunu söylüyorlardı. Bizde kanun gereği 4 saatte o içeriği kaldırmaları gerekiyor. Bir tweet'in yayılma süreci ilk 1 saatte yüksektir. 10 saat sonra en fazla yüzde 10 yayılır. Yalan haberler olduğunda hızlı aksiyon almalarını istedik. Karneleri iç açıcı değil. İçerik kaldırmayla ilgili sıkıntı devam ediyor. Birçok hesapla ilgili hesap başına 150'şer bin TL ceza kestik. Sosyal medyada suç işleyenlere karşı hukukun uygulanması konusunda gerekli takibat ve uygulamaları yapmaya devam edeceğiz. Facebook daha kapalı gruplar halinde olduğu için tespiti ve yaygınlığı daha düşük. YouTube da herkese açık bir mecra. Onlarla da görüşüyoruz.

İçerik kaldırmada sosyal medya şirketleri kendi ülkelerinden etkileniyor mu?
DEAŞ'in ilk çıktığı zaman Google'ın başkan yardımcısı gelmişti. Elbette kendi ülkelerinin (ABD) politikalarını benimsiyorlar. Biz DEAŞ konusunda bastırdık. Terör örgütünün videolarının yayılmasının onları meşrulaştıracağını anlattık. Kafalarına basa basa DAEŞ konusunda dünyada bir konsensüs oluşturduk. Şu anda DEAŞ videoları konusunda sıkıntı yok. Ama aynı şeyi PKK ve PYD için söyleyemem. Ya da FETÖ'yle ilgili... İnternet özgürlüğü ülkelerin politikalarıyla doğru orantılı çalışıyor. Anlayacağınız Batı'nın çifte standartı internet ve internet özgürlükleri alanında da yaşanıyor. Girin Nazi dediğinizde çok az video bulursunuz.

TÜRKİYE'YE EN ÇOK SALDIRI KÖLE BİLGİSAYARLARDAN

Gelelim siber güvenlik konusuna... Ülkemize en çok siber saldırı hangi ülkeden yapılıyor?
Biliyorsunuz, NATO kara, deniz, hava ve uzaydan sonra siber dünyayı da yeni savaş alanı ilan etti. Yani bütün varlığımızı bu sanal dünyada korumaya mecburuz. Ülkemize içeriden köle bilgisayarlar (ele geçirilmiş) aracılığıyla saldırılar düzenleniyor genellikle. Lisanssız program kullanan her bilgisayar ya köledir ya da köle olmaya adaydır. O nedenle herkesin öncelikle lisanslı ürün kullanması gerekiyor. ABD'de en son siber saldırı kameralar ve akıllı ev cihazlarıyla oldu. Biz de bu konuda denetim yapıyoruz. Bir video kamerasında açık olduğunu tespit ettik. Bu tür saldırılarda kullanılabildiğini görünce de firmayı ciddi şekilde uyardık.

5G'YE YERLİ ALTYAPIYLA GEÇMEK İSTİYORUZ

5G konusunda çalışmalar ne durumda?
4.5G abonesi 51.7 milyonu geçti. 5G ise 2020'lere damga vuracak. 2022'de 9 milyar olacak dünya nüfusunun, tahmini olarak belki 500 milyonu o tarihlerde 5G kullanacak. Endüstriyel standartları tanımlanmaya çalışılıyor. Bilişimde akıl almaz hızla ilerleyen bu gidişin içinde olmak, bu teknolojileri sadece kullanan değil üreten olmak zorundayız. İlkemiz yerli üretimi desteklemek ve geliştirmek. Evet, 5G'ye 2020'de gelişmiş ülkelerle beraber girmek. Bu hedefle 5GTR Forumunu kurduk. Üretici firmalar, işletmeler, kamu, üniversiteler ve STK'ları bir araya getirerek sinerji oluşturduk. Birçok ülke ile bilgi ve tecrübe alışverişi yapmaktayız. Ancak, 5G'ye nasıl geçeceğimiz daha da önemli bir konu. Yazılım ve donanım olarak, yerli üretime dayanmayan gelişmenin sürdürülebilir ve güvenli olmadığını görüyoruz. 5G'yi ilk uygulayanlardan olacağız ve yerli, milli altyapıyla geçmeye çalışacağız.

FİBER İÇİN E-HARİTA ÇIKARIYORUZ

Fiber altyapı konusunda operatörler bir türlü anlaşamıyor. Bu konuda ne yapıyorsunuz?
2023 hedeflerimize göre her eve fiber götüreceğiz. Bu konuda çalışmalar sürüyor. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı Türkiye'nin fiber altyapısının haritalandırılması için bizi görevlendirdi. Nerede, ne kadar fiber olduğu ortaya çıkacak. Aynı yere aynı yatırımın yapılmasının önüne geçilecek. O konuda ilk kademe 3 ay içinde tamamlanacak.

SİBERDE MİLLİ SEFERBERLİK

Siber alanda da milli seferberlik gerekiyor sanırım...
Çanakkale harbine katılmış ve orada vatan savunmasında görev almış olmak nasıl bir gereklilik, görev, onur ve dini vazife ise siberde de varlığını savunmak daha hafif kalmaz. Hatırlayın, 15 Temmuz sonrasında bu alanda büyük saldırılarla karşılaştık. Sahada her türlü teçhizatla, uçakla, tankla, silahla bu milleti bırakın dize getirmeyi korkutamayanlar, siber dünyada zayıf olduğumuzu düşünüyorlar. Biz de Cumhurbaşkanımızın ilan ettiği milli seferberlik konusunda çalışmalara başladık. Yetişmiş üst düzey personelin bol miktarda bulunduğunu söyleyemiyorduk. Halkımıza başvurduk. Mezuniyet ve tecrübeye bakılmaksızın, siber dünyada hackerlik yapan vatan evlatlarına çağrıda bulunduk. "Vatan savunmasına var mısınız?" dedik. İnanır mısınız 27 binden fazla başvuru oldu. Siber Yıldız adını verdiğimiz capture the flag yani bayrağı yakala yarışması düzenledik. 24 saat, online bir yarışma yapıldı. Yarışma sonucunda ilk 15'i belirledik. Çoğunluk grup halinde olduğundan 50'ye yakın gencimize tekabül ediyor. Ödüllerini verdik. İstihdam etmeye de başladık. Tüm başvurular içinde binden fazla üst düzey hacker arkadaşımızın olduğunu gördük. Dolayısıyla bu yarışmanın kaybedeni yok. Hepsini direkt ya da belirli bir eğitim ve kamp programlarından sonra değerlendireceğiz.

REFERANDUMDA KESİNTİSİZ İLETİŞİM İÇİN 7/24 ÇALIŞACAĞIZ

Referandumda iletişimde kesinti olmaması için ek önlemler alacak mısınız?
Her seçimde iletişimin kesintisiz devam etmesi için kriz merkezi gibi çalışıyoruz. Hem operatörler hem de biz gerek siber saldırılar gerekse iletişimin aksamaması için 7/24 çalışacağız.

KURUMDAKİ MEMURLARIN 3'TE BİRİ FETÖ'CÜ ÇIKTI

FETÖ'nün en sık kullandığı yöntemdi telefon dinleme... Artık bitti mi?
Gayriyasal dinlemeler konusunda önlemleri aldık. Bir yol düşünün oraya radarları yerleştirdik. Sıkı şekilde takip ediyoruz. Ama birçok çeşit dinleme var. Ortam dinlemesi, cihazı ele geçirerek veya takip ederek dinleme gibi...

BTK, FETÖ'nün en çok yapılandığı kurumların başındaydı. Örgütten temizlendi mi?
Etkin mücadelemiz sürüyor. Kurumdaki memurların üçte biri FETÖ üyesiydi. Hepsini gönderdik. TİB'de de çalışanların yüzde 85'i FETÖ'cü çıktı.