Los Angeles yangınları altı gün sonra yemin edip göreve başlayacak olan Donald Trump'ın Çin'i kuşatma projesi kapsamında dile getirdiği Kanada'yı ilhak, Grönland'ı istila ve Panama Kanalı'na el koyma projelerini şimdilik ikinci plana itmiş görünüyor. İçeriden sarsılan ABD, bakalım dış politikadaki bu yeni hamlelerini hayata geçirebilecek konjonktürü yakalayabilecek mi? Bu biraz zor. Çünkü Çin'i kuşatma öyle sanıldığı gibi kolay olmayacak. ABD bu konuda daha Avrupa ve Asya-Pasifik'teki müttefiklerini dahi tam anlamıyla ikna edebilmiş değil.
ABD'nin ayrıca Rusya engelini de aşması gerekiyor. Zira Kuzey Buz Denizi Rotası olarak da bilinen Buz İpek Yolu, Çin'in savaş senaryosunda ABD'nin Malakka Boğazı'nda sahip olduğu "abluka kozunu" elinden alıyor.
Çin ve Rusya, ABD'nin müdahale edemeyeceği yeni ticaret ve doğalgaz nakil yolları inşa etmeye çalışıyor. Çünkü geleneksel ticaret yolları tamamen ABD'nin müdahalesine açık güzergâhlardan geçiyor.
Atlantik'ten başlayıp Cebelitarık, Akdeniz, Süveyş Kanalı, Aden Körfezi, Bab-ül Mendep Boğazı, Hint Okyanusu kıyısındaki Muziris, Bengal Körfezi, Malakka Boğazı, Güney Çin Denizi ve Tayvan Boğazı üzerinden Pasifik'e ulaşan ABD kontrolündeki "güney rotası" yerine Pekin, Kuşak Yol Projesi ile Pasifik'ten Atlantik'e olan rotayı ABD'nin müdahale edemeyeceği bölgelere taşıyor.
***
Bu bağlamda Çin ile Avrupa arasındaki yeni rotalar daha çok Orta Asya, Hazar, İran, Rusya ve Türkiye üzerinden geçiyor. Kara İpek Yolu denilen bu kuşak üç koridordan oluşuyor: Kuzey, orta ve güney koridorları. ABD, Ukrayna krizi üzerinden Kuzey koridorunu baltaladı. O kriz de rota Ukrayna yerine Belarus'a yönlendirilerek aşıldı.***
Trump daha 2019'da stratejik nedenlerden dolayı ABD için Grönland'ın mülkiyeti ve kontrolünün mutlak bir gereklilik olduğunu dile getirmişti. O dönemde henüz 2022'deki Ukrayna- Rusya savaşı başlamamıştı ve Çin- Avrupa Birliği ilişkileri nispeten istikrarlıydı. Pekin'in Ocak 2018'de "Çin'in Arktik Politikası" stratejisini yayınlayıp "Arktik kaynaklarını yasal ve rasyonel bir şekilde kullanma" planını açıklamasından sonra ABD'de panik başladı.