Srebrenitsa soykırımının bugün 24. yıldönümü. Üç yıllık Bosna Savaşı'nın (1992-95) en karanlık günü olan 11 Temmuz 1995'te Ratko Mladiç komutasındaki Sırp birlikleri 8 bin 372 Boşnak sivili BM güçleri, ABD ve AB ülkelerinin gözü önünde katletti.
Modern tarihin bu en vahşi soykırımında ormanlık alanlarda, fabrikalarda ve depolarda hunharca öldürülen Boşnak siviller toplu mezarlara gömüldü.
Geliyorum diyen bu soykırımın en büyük suç ortakları kuşkusuz Avrupa ülkeleri ve ABD'dir.
SSCB'nin dağılmasından hemen önce 1990'da Moskova Kızıl Ordu'yu Baltık ülkeleri ve Kafkasya'ya konuşlandırdı. Yugoslavya'da ise Sırp lider Slobodan Milosevic, SSCB'nin zayıflığından cesaret alarak Karadağ, Kosova ve Voyvodina'da 'anti-bürokratik devrimi' başlatarak Yugoslav ordusunu Slovenya, Hırvatistan ve Bosna'ya yolladı.
Bosna-Hersek'te 1992'de başlayan savaşta 100 binden fazla insan hayatını kaybederken iki milyondan fazla insan yerinden oldu. Esir kampları, Bosnalı Müslümanların soykırıma uğratılması ve sistematik kitlesel tecavüzlerle tarihe kara bir leke olarak geçen savaş, 1945'ten bu yana Avrupa'nın gördüğü en büyük trajediydi.
***
Ve savaşın ardından
14 Aralık 1995'te varılan Dayton Anlaşması hiçbir sorunu
çözemedi. Anlaşma sonucunda
Bosna- Hersek ikiye bölünerek, toprakların yüzde
51'i Boşnak ve Hırvatlar'dan oluşan
Bosna- Hersek Federasyonu'na yüzde 49'u ise
Sırp Cumhuriyeti'ne bırakıldı.
Günümüzde Bosna-Hersek kendi hükümetlerine sahip
on kantondan ve biri ilçe olmak üzere 143 belediyeden oluşuyor.
Her şeyden ziyade, soykırım ve etnik temizlik üzerine kurulu bir siyasi varlık olarak savaşı ve onun adil olmayan barışını her fırsatta hatırlatan bir Sırp Cumhuriyeti oracıkta duruyor.
Çünkü anlaşmanın mucitleri
soykırımı planlayanları cezalandırılmak yerine ödüllendirdiler.
Yani
savaşa ve soykırıma yeşil ışık yakan güçlerin sorunu çözmesini beklemek
abesti. Batı dünyası ancak 1995'in sonlarına
doğru askeri müdahalede bulundu.
Resmi adı '
Barış İçin Genel Çerçeve Anlaşması' olan Dayton Anlaşması'na 21 Kasım 1995'te varıldı ve 14 Aralık'ta
Paris'te imzalandı.
***
Asıl mesele
Avrupa ve ABD'nin Sırpların bu soykırımı yapmasına neden destek olduğuydu? Savaş boyunca
Boşnaklar silah ambargosu altında çaresiz
bırakılırken Sırp ve Hırvat orduları ise ağır
silahlarla donatılmıştı.
Batı'nın Bosna savaşındaki kirli yüzünü,
'Clinton Tapeleri' adlı kitapta
anlatan
Taylor Branch,
Avrupa ve ABD'nin kinik güdülerini bütün ayrıntılarıyla
dile getiriyor.
Kitapta soykırımın gerçek nedeni şöyle dile getirilmiş...
"Avrupa'daki tek Müslüman devlet olarak bağımsız bir Bosna'nın kurulması 'doğaya aykırı' olurdu..."
Kitapta ayrıca şu ifadeler de dikkat çekici: "
Fransa Cumhurbaşkanı Francois Mitterand, Bosna'nın Hıristiyan Avrupa'ya ait olmadığını söyleyecek
kadar pervasızlaşmışken İngilizler Hıristiyan
Avrupa'nın biraz acılı ama gerçekçi restorasyonundan
bahsediyorlardı."
Bu anlamda
Avrupa'daki İslam düşmanı Haçlı zihniyeti hâlâ aynı pozisyonda. Bu zihniyetin değişeceğini ummak büyük yanılgı olur. Fırsat buldular mı
yeni Srebrenitsalara girişeceklerini ve şu anki
yaralı Bosna'yı da yok edeceklerini unutmayalım.