Olayı biliyorsunuz: Türkiye, Suriye sınırına yerleştirmek üzere NATO'dan Patriot füzeleri istediğinde, Rusya tepki göstermişti.
İlk bakışta tuhaf bir olaydı bu: Çünkü Patriot, hava araçları ve füzelere karşı yerden havaya füze atan bir sistem... Yani saldırı değil, savunma için kullanılıyor. O halde Rusya niye tepki gösteriyor?
Rusya'nın itirazından beri, belli başlı gazetelerin, dünya siyasetini yorumlayan köşe yazarlarını takip ediyorum. Bu ilginç durumu doğru dürüst açıklayana rastlamadım!
Ancak başka kaynaklara bakınca mesele az çok anlaşılır hale geldi...
Türkiye, Suriye sınırı civarında uçuşa yasak bölge (no-fly zone ya da no-flight zone) oluşturulmasını istiyordu. Ancak müttefikleri bu isteğe olumlu yanıt vermemişti.
Suriye ise külliyen karşıydı: Çünkü Devlet Başkanı Esad'ın, Suriye Özgür Ordusu'na karşı en önemli üstünlüğü havadaydı. Uçak ve helikopterleriyle muhalefete kan kusturuyordu.
Eğer uçuşa yasak bölge oluşturulursa... Muhalefet, atlama tahtası olarak kullanabileceği bir 'kurtarılmış bölge'ye sahip olacaktı.
Velhasıl: Rusya'ya göre Patriot talebi, Türkiye'nin uçuşa yasak bölge yaratma çabasının bir işaretiydi.

Gerçek ama ne alaka?
Derken bir haber yayınlandı: Rusya'nın, Patriotlara karşı çıkma sebebi, Türkiye'ye kendi füzesavar sistemini satma isteğiydi. (Yeni Şafak, 26 Kasım)
İhaleyi alabilmek için Ankara'da yoğun kulis yapıyordu Rusya... Almaz-Antey firması için çaba gösterenler arasında Devlet başkanı Putin de bulunuyordu... Ancak gerekçede bir tuhaflık hissediliyordu!
Amerikalı, Alman, İngiliz, Fransız firmaları gibi, Rus silah firmaları da yıllardır kulis yapar Ankara'da...
İyi de, bunun Patriot gerilimiyle ne alakası var? Türkiye, "Senin füze sistemini, Suriye sınırıma koymak üzere alıyorum" dese... Rusya'nın, "keyfin bilir" diyeceğini mi sanıyoruz? Rusya, uçuşa yasak bölgeye doğru uzanan süreci kabullenirse... Çok önemli bir müşteriyi (yani Suriye'yi) birkaç milyar dolar için gözden çıkarmış olmayacak mı?
Koca Rusya... Türkiye'yle füzesavar sistemi anlaşması yapma uğruna... Müttefiki Suriye'ye her yıl 4 milyar dolarlık silah satmaktan ve Tartus üssü aracılığıyla Doğu Akdeniz'i, İsrail'i ve Türkiye'yi dinlemekten vazgeçer mi hiç?

Peki İran niye kızgın?
Aslında iddianın sağlamasını yapmak zor değil: Bir an için Rusya'nın asıl derdinin, Suriye'yi korumak değil de, silah satmak olduğunu kabul edelim... Peki, İran'a ne oluyor? Patriotlara İran yönetimi niye karşı? Türkiye'ye füzesavarlar satarak Rus firması para kazansın diye mi? Elbette ki değil.
Sebep belli: İran, müttefiki Suriye'nin düşmesinden sonra, sıranın kendisine geleceğini düşünüyor. Bu yüzden Suriye'ye destek olmaya çalışıyor.
Bizim Genelkurmay, Patriotlar hakkında, "savunma amaçlı bir tedbir olup, 'uçuşa yasak bölge' uygulaması için kullanılması söz konusu değildir" açıklaması yaptı. Ah keşke öyle olsa!
Bir Suriye uçağı, yanlışlıkla Türkiye'yi bombalarsa... Ki dünya tarihi böyle yanlışlarla doludur... Türkiye de, "Bundan sonra sınırıma 100 kilometreden fazla yaklaşan Suriye uçağını Patriotlarım" derse...
Al sana no-fly zone!