Geçen gün arkadaşlarla 'analiz' (çözümleme, tahlil) ve 'yorum' farkı üzerine konuştuk. Bu ikisini bazen karıştırıyoruz.
Analiz bir bütünü, parçalara ayırarak incelemektir . Bu inceleme sırasında ele alınan konuya (siyaset, ekonomi, edebiyat, spor, vb.) göre çeşitli yöntemler kullanılır.
Spordan örnek vereyim... Diyelim ki F.Bahçe'nin futbolcusu Tuncay'ın ilk yarı performansını değerlendireceksiniz.
İstatistiklere başvurarak, Tuncay'ın 17 maçta rakiplerinden 53 kez top çalarak, takımda Aurelio ile ilk iki sırayı paylaştığını söylemek analizin bir parçasıdır.
Analize devam edelim... Aynı Tuncay, yine istatistiklere göre, takımın en çok top kaptıran oyuncusu: 279 kere. Ancak topla en çok buluşan yine o: 920 kere!
Peki Tuncay iyi bir oyuncu mu, yoksa kötü mü? F.Bahçe'ye yararı mı daha fazla, zararı mı? Niye böyle oynuyor? Başka türlü oynayamaz mı?
Bu sorulara cevap vermeye başladığınızda ise yorumun alanına girmiş olursunuz: Değerlendirme yapar, apaçık olmayan sebepler hakkında fikir yürütür söyler, olaydan anlam çıkarır, özetle karmaşık bir bütünü anlaşılır hale getirirsiniz.
Tıptan örnek verirsek: Hastanın kanı tahlil (analiz) edilir. Bu analizden ve diğer verilerden hareketle teşhis koymak ise doktorun yorumudur.