Uyku bozukluklarının yanlış şekilde ele alındığının altını çizen uzmanlar, uykusuzluk yaşayan bireylerin yapabileceği en kötü şeylerden birinin ise yatağa yatıp uyumayı beklemek olduğunu söylüyor.
UYKUSUZLUK SORUNU
Sadece birkaç gün süren uykusuzluk geçici olarak kabul edilirken, birkaç haftaya uzadığında akut ve hatta birkaç aya veya yıla yayılarak kronik bir hale de gelebilir.
Ancak uzmanlar çoğu zaman uykusuzluk sorununu çözmenin kişinin kendisinde bittiğinin de altını çiziyor. İnsanlar genel olarak böyle durumlarda yatağa erken gitmeye, arada şekerleme yapmaya ya da uyku ilacı kullanarak bu kaybedilen zamanı bir şekilde kazanmaya çalışırlar. Ama bu durum uyku sorunlarının daha da kötüleşmesine neden olabiliyor.
Uzmanlar ise uykusuzluk sorunu yaşayan kişilerin tam tersine uyku saatlerini azaltması gerektiğini vurguluyor.
UYKUSUZLUK YAŞARKEN YAPILMAMASI GEREKENLER
Uyku sorununuz olduğunu fark etmek korkutucu bir durum olabilir. Genelde uykusuzluk sorunu yaşayan kişileri bir korku kaplar ve öğrendikleri her yöntemi deneme eğilimde olurlar.
Eğer yeterince uyuyamadığınızı düşünüyorsanız uzmanlar ilk yapmanız gerekenini alışkanlıklarınızı gözden geçirmek olduğunu söyleyerek uykunun tamamen zamanla alakalı olduğunu ekliyorlar.
Uykusuzluk yaşadığınız için daha erken yatmaya çalıştığınızda ya da uyanma saatinizi değiştiridiğinizde yani kısacası kendi uyku alışkanlıklarınızı manipüle etmeye çalıştığınızda aslında kendinize daha büyük bir uyku sorunu yaşatırsınız.
Uzmanlar, başa çıkma mekanizmasının devreye girmesinin sonucunda kaygınızın artarak uyku ilaçlarına ya da günlük rutininizi değiştirme eğilimine girmenizin aslında daha büyük sorunlara yol açabileceğini vurguluyor.
Uyku sorunu yaşamanın yanı sıra bunu bir kaygı kaynağı haline getirmek, uykusuzluğun üzerine anksiyete yaşamanıza da neden olarak sadece kısa dönemlik bir uykusuzluk sorununu uzun sürecek kronik bir hale getirebilir.
Uykusuzluğa neden olan asıl tetikleyici ortadan kalktığı halde hala uykusuzluk yaşamaya devam etmenizin de uzmanlar tarafından bir açıklaması bulunuyor. 3 aydan daha uzun süren bir uyku sorunu yaşadığınızda bu artık kökenindeki sorundan çıkarak bir alışkanlık problemi olmaya başlar.
Beyin bu yeni durum için belirli bir alışkanlık kalıbı geliştirir ve aslında kendini bu uykusuzluk durumuna alıştırır. Bu durumda ise bunun sadece bir alışkanlık olduğunu fark ederseniz kolaylıkla bu alışkanlığınızı değiştirebilirsiniz de.
UYKUSUZLUK İÇİN NE YAPILMALI?
Rahatlayın
Uykusuzluk yaşadığınızda bu durumun mutlaka genetik faktörlere ya da beyninizdeki kimyasal dengesizliklere bağlı olduğunu düşünmemek gerekiyor. Çoğu uyku sorunu sadece düşüncelerinizi ve davranışlarınızı değiştirerek tedavi edilmektedir.
Uyku sorunu pek çok yetişkinin başına gelebilen oldukça doğal ve tamamen normal bir sorundur. İnsomnia olarak da bilinen ve kişinin hiç uyumadığına dair gelişen yaygın korku ve inancın uzmanlar tarafından doğru olmadığı onaylanıyor.
Bu konudaki bir uzman ise: "Eğer bir kişi hiç uyuyamasaydı kısa süre içerisinde ölmüş olurdu" diyor. Genetik bir bozukluk olarak görülen uykusuzluk oldukça nadir olmakla birlikte kişiyi ortaya çıktıktan sonra birkaç hafta içerisinde öldürebilir.
UZMANLAR BU DURUMU NASIL TEDAVİ EDİYOR?
Uzmanlar uykusuzluğu tedavi etmenin beyni yeniden eğitmekten geçtiği söylüyor. Uyumanın ne işe yaradığını ve nasıl çalıştığını bilmenin oldukça yararlı olduğunun da altını çiziyorlar.
Yatakta geçirdiğiniz zamanı kısıtlayın
Uykusuzluk sorunu yaşayanların ilk yapması gereken yatakta geçirdikleri zamanı mümkün olduğunca kısıtlamaktır. Bunu yerine uyuya kalana kadar yatağa gitmemek doğru bir yöntem olacaktır.
Uykusuzluk yaşayan bireyler genelde yatakta daha fazla vakit geçirme eğilimindedir. Çünkü bu sayede uykularının geleceğine dair bir inançları bulunur ancak durum aslında bunun tam tersidir.
Yatakta geçirilen vakit daha fazla ya da daha kolay uykuya dalmanızı sağlamaz. Bunun ardında bilimsel bir açıklama değil kişilerin kendi ürettikleri geçersiz bir mantık yatmaktadır. O nedenle tam aksine yatakta geçirdiğiniz zamanı azaltmanız gerekmektedir.
Ne kadar mantıksız gelse de yatakta geçirilen süreyi azaltmak uyku kalitesini arttırmaya yardımcı olur.
Ek olarak uzmanlar uyku süresinden çok uyku kalitesinin önemli olduğunun da altını çiziyor.
İyi bir uyku uzun saatler boyunca uyumakla değil, dinlendirici ve faydalı bir uyku uyumakla ölçülmektedir.
Yatakta geçirilen süreyi azaltmanın yanında gün boyunca da yatmayı ve kestirmeyi bırakmanız geceleri güçlü bir uyuma arzusu hissetmenize yardımcı olacaktır.
Önerileri uyguladığınızda kısa zaman sonra geceleri kaliteli ve size iyi gelen bir uyku uyuduğunuzu fark ederek uyku düzeninizi tekrar sizin kontrolünüze geçtiğini hissedeceksiniz. Dinlenmiş olarak uyuduğunuza ikna olduğunuzda ise uyku sürelerinizin de kendiliğinden eski uzunluğa döndüğünü fark edeceksiniz.
Ancak uykusuzluk çeken bir birey olarak anında sekiz saatlik kesintisiz ve kaliteli uykuya geri dönemeyeceğinizin bilincinde olmanız büyük önem taşıyor. Hiçbir bireyin her zaman kaliteli ve mükemmel uyku uyumadığının altını çizen uzmanlar gerçekçi beklentilerin uyku sorununu çözmede büyük önem taşıdığını söylüyor.