Neden gecenin bir yarısı uykunuzdan uyandığızı merak ediyorsanız bu yazıda cevabı bulmanız olası. İşte en yaygın nedenler…
STRESLİ OLMAK VEYA ENDİŞELİ HİSSETMEK
Biraz stres normaldir ve hatta faydalıdır, ancak fazlası uykunuzu etkileyebilir. Bu çoğunlukla, sizi uyanık bir durumda bırakan stres hormonu kortizolün salınmasından kaynaklanır. Kortizol, uyandığınızda doğal olarak salınır ve gerçekten de daha uyanık olmanıza yardımcı olur.
Yetiştirilmesi gereken bir iş, olumsuz düşünceler ve huzursuz duygular bilinçaltınızda bu etkiyi yaratabilir. Stres ve kaygı siz farkında olmasanız da hissedebileceğiniz ve gecenin bir yarısı uyanmanıza neden olabilecek faktörlerden sadece bir tanesidir.
BAĞIRSAK BAKTERİLERİ
Gastrointestinal mikrobiyomunuzdaki bir dengesizlik aslında uykunuzu bozabilir. Bu genellikle bağırsağınızın iyi bakterilerini etkileyebilecek aşırı kortizol ile bağlantılıdır.
Dengesiz bir mikrobiyom ayrıca triptofanı (bir amino asit) serotonine (bir nörotransmitter) dönüştürmek için mücadele eder ve bu da uykunuzu etkileyebilir. Eğer uyanmanızın nedeni buysa probiyotik almak gastrointestinal mikrobiyomun ve dolayısıyla uyku kalitenizin iyileşmesine yardımcı olabilir.
KAN ŞEKERİ SEVİYELERİNDEKİ DEĞİŞİKLİK
Kan şekeri seviyeleriniz gün boyunca biraz dalgalı olarak ilerler, ancak uyuduğunuz sırada önemli ölçüde düşerse, bu uykunuzu da etkileyebilir. Uyku sırasında düşük glikoz seviyeleri, diyet de dahil olmak üzere bir dizi faktörden kaynaklanabilir. Düşük kan şekeri, adrenal bezlerinizi kortizol salgılamaya yönlendirecek ve sonuç olarak uykunuzun kalitesini bozacaktır.
Dengeli bir diyet, kan şekeri seviyelerini sabit tutmak söz konusu olduğunda size büyük fayda sağlayabilir. Protein ve yağlar (örneğin kuruyemiş) içeren ve yatmadan önce yapabileceğiniz hafif bir atıştırmalık da kan şekeri seviyelerinin daha uzun süre sabit kalmasına yardımcı olabilir.
EN BİLİNEN ETKEN OLARAK KAFEİN
Çoğumuz kahveyi ve çay gibi diğer kafeinli içecekleri severiz. Ancak kafein bir uyarıcıdır ve ideal olarak yatmadan en az altı saat önce tüketmeyi bırakmanız önerilir.
BESİN EKSİKLİĞİ
Vücudunun almadığı bir besine ihtiyacı olabilir. Buna en belirgin örnek ise D vitaminidir. Bu vitamin, uyku düzenleyici hormon melatonin üretiminde kritik öneme sahiptir. Bazı yiyecekler D vitamini içerir, ancak en iyi kaynak güneştir. Güneşe maruz kalma, sirkadiyen ritminizi düzenlemenize yardımcı olabilir ve gecenin ortasında sık sık uyanmanızı engelleyebilir.
Magnezyum, dinlendirici bir uyku çekmenize yardımcı olabilecek başka bir besindir. Magnezyum, vücudunuzun rahatlamasına yardımcı olan nörotransmitter gama-aminobütirik asit (GABA) düzeylerini artırmak da dahil olmak üzere bir dizi işlemden sorumludur.
UYKU APNESİ
Bu durum, uyku sırasında 30 saniyeye kadar sürebilen duraklamalarla kısa bir süre nefes almayı bırakmanıza yol açar. Uyku apnesi, gece boyunca çok hareket etmenize ve uyanmanıza neden olabilir. Uyku apnesi sadece sinir bozucu bir durum olarak uykunuzu bölmekle kalmaz, aynı zamanda kardiyovasküler problemler de dahil olmak üzere bir soruna da yol açabilir
PREDİYABETİK OLMANIZ
Gece boyunca uykunuzu bölecek nedenlerden biri de tuvalete gitmek olabilir. Daha önce belirtilen beslenme hatalarından farklı olarak diyabetle bağlantılı olabilecek gece hiperglisemi yaşayabilirsiniz. Geceleri sık sık tuvalete gitmenize sinirlilik ve baş ağrıları gibi başka semptomlar eşlik ediyorsa, en iyisi bu konuda doktora başvurmak olacaktır. Huzursuz bacak sendromu da geceleri dalgalanan kan şekerinin bir işareti olabilir.
KARACİĞER FONKSİYONLARINDA SORUNLAR
Karaciğer fonksiyonundaki dengesizlikler uykunuz üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir. Karaciğeriniz, uyku-uyanıklık döngüsünde anahtar olan melatonini metabolize etmekten sorumludur. Ciltte kaşıntı, iştahsızlık veya karaciğer çevresinde hassasiyet gibi başka belirtileriniz varsa doktorunuza görünün. Karaciğer rahatsızlıkları göz ardı edilmemelidir.
TİROİDLERDEKİ RAHATSIZLIKLAR
Tiroidiniz aşırı aktif olduğunda ve hipertiroidizm olarak da bilinen çok miktarda hormon ürettiğinde, kendinizi biraz huzursuz ve sinirli hissedebilirsiniz, bu da sizi geceleri uykusuz bırakabilir. Tersine, hipotiroidizm de uykunuzu olumsuz etkileyebilir. Yetersiz bir tiroid, kas ve eklem ağrısına neden olabilir ve sizi kaygı hissetmeye daha duyarlı hale getirebilir.