İç Hastalıkları ve Nefroloji Uzmanı Prof. Dr. Siren Sezer, sıcak çarpmasının, yüksek ateş, baş ağrısı, ter miktarının azalması gibi belirtiler gösterdiğini daha ağır durumlarda ise bilinç değişikliği, nöbet ve hatta komaya kadar giden sonuçların görülebileceğini belirtti. Sıcak çarpmasının çocuklar, yaşlılar, askerler ve atletler gibi güneşte egzersiz yapan gençlerde daha sık görüldüğünü belirten Sezer, "Sıcak ve nemli hava şartlarına maruz kalma, yetersiz sıvı alımı ve sıcak ortamda uzun süreli ve yoğun egzersiz sıcak çarpmasını tetikleyen faktörlerdir" açıklamasında bulundu.
"Nem arttıkça vücudun kendini soğutma kapasitesi azalıyor"
Yüksek hava sıcaklığının yüksek nem ile birleşmesi durumunda sıcak çarpması olasılığının arttığını belirten Prof. Dr. Siren Sezer, nem oranının yüzde 60'ın üzerine çıktığı durumlarda vücudun kendini soğutma kapasitesinin azaldığını ve sıcak çarpması ihtimalinin arttığını duyurdu. Sıcak çarpması riskinin bazı durumlarda daha fazla olduğunu belirten Sezer şunları söyledi:
"Küçük çocuklar, 65 yaş üstü bireyler, kronik hastalığı olanlarda kalp, böbrek, şeker hastalığı olan, kilolu kişilerde sıcak çarpması riski daha da artmaktadır. İdrar sökücü, diyet ilaçları, nörolojik ilaçlar, uyku ilaçları ve sakinleştirici ilaçları kullananlar özellikle dikkat etmelidir. İleri yaştaki bireylerin susama merkezi uyarısı geç olabilmekte ve susadığını fark edememektedirler. Bu nedenle yaşlı yakınlarımızın mutlaka ne kadar su içtiğini takip etmek gerekmektedir."
"Kafein içeren içeceklerden kaçının"
Sezer, yüksek sıcaklığa maruziyette ter ile yalnızca su kaybı değil tuz ve potasyum kaybı da görüldüğünü belirtti. Su tüketiminin mineral kaybını dengeleyecek içeceklerle desteklenmesi gerektiğini de belirten Sezer, "Soda, tuzlu ayran, soğuk bitki çayları da tüketmek gerekmektedir. Evde suya ek olarak hazırlayabileceğiniz basit bir sıvı karışımı önerisi olarak bir litre suya yarım çay kaşığı tuz ve yarım çay kaşığı yemek sodası ekleyerek tüketmek su ve tuz kaybını karşılayabilmektedir" önerisinde bulundu. Ayrıca Sezer, kafeinli içeceklerden de kaçınılması gerektiğini vurguladı.
"Yüksek tempolu egzersizlerde sıvı kaybı artıyor"
Prof. Dr. Siren Sezer, sıcak havalarda spor yapanlar için de önerilerde bulundu. Sıcak ve nemli havada egzersiz yapanların dikkatli olması gerektiğini belirten Sezer, "Egzersiz sırasında sıcak çarpmasının ilk belirtisi kas kramplarıdır. Yüksek tempolu egzersizlerde saatlik sıvı kaybı 3-4 litreye kadar çıkabilmektedir. Terlerken su ile tuz kaybı olmakta ve vücut tuz miktarı azalmaktadır. Bu nedenle sporcular sadece su değil tuz içeren spor destek ürünleri de kullanmalıdır" bilgisini paylaştı.
Sezer, sporcuların sıcak çarpmasına karşı soğuk çikolatalı buzlu süte az miktarda tuz katarak tüketmelerini önerdi. Bu sayede kalori, protein ve tuz açığının giderileceğini belirtti.
Sıcak çarpmasında ilk müdahale nasıl olmalı?
Sıcak çarpması görülen kişinin ilk olarak soğutulması gerektiğini belirten Prof. Dr. Siren Sezer, alınması gereken önlemleri şöyle sıraladı:
"Hastalanan kişi hemen yatırılmalı ayakları bir miktar kaldırılmalıdır. Kişiyi daha soğuk bir ortama taşımak, giysilerini çıkararak alın, koltuk altı boyun ve kasık bölgelerine uygulanacak soğuk ıslak bez, sıvı alımını arttırmak ilk uygulanacak önlemdir. Hastalanan kişide bilinç değişikliği var ise, yeterli sıvı alamıyor ve ateşi düşmüyorsa, idrar çıkışı az ise en yakın sağlık kuruluşuna götürerek damardan sıvı alımı ve gerekirse hastaneye yatış planlanmalıdır."
