Küresel sağlık kuruluşları ve hükümetlerin tedbirleri sonucu yıllardır azalan kolera virüsü, iklim değişikliği, yoksulluk ve çatışmalar gibi nedenlerle yeniden etkisini artırmaya başladı.
İklim değişikliğinin neden olduğu kasırga, şiddetli yağış ve kuraklık gibi afetlerin temiz suya erişimi olumsuz etkilemesi, kolera salgınını tetikleyen birincil etken olarak biliniyor.
Bunun yanı sıra yoksulluk ve çatışmalar da koleranın yayılmasına sebep olan faktörler arasında bulunuyor.
2022'de 26 ülkede kolera görüldü
Dünya Sağlık Örgütünün (DSÖ) verilerine göre, 2017'den 2021'e kadar dünya genelinde kolera vakasının görüldüğü ülke 20'nin altındayken sadece 2022'de 26 ülkede kolera salgını görüldü.
Şiddetli yağışların sele yol açtığı Haiti ve Pakistan, iç çatışmaların sürdüğü Suriye ve komşu ülke Lübnan'daki salgın, diğer ülkelere göre daha büyük tehlike arz ediyor.
Haiti'de kolera vakaları sayılamıyor
Son 3 yıldır hiçbir kolera vakasının görülmediği ve hükümetin bu yılın sonunda tamamen temizlemeyi hedeflediği Haiti'de kolera 25 Eylül'de başkent Port-au-Prince ve çevre kentlerde yeniden etkisini göstermeye başladı.
DSÖ, 9 Ekim itibarıyla ülke genelinde 32 doğrulanmış ve 224 şüpheli kolera vakası olduğunu, şüpheli vakalardan 189'unun hastaneye kaldırıldığını ve şimdiye kadar 16 kişinin kolera nedeniyle yaşamını yitirdiğini açıkladı.
Gerçek vaka sayısının hükümetin açıkladığından daha fazla olduğunu öne süren DSÖ, ülkede çok sayıda kişinin kolerayla mücadele araçlarına erişimi olmadığını belirtiyor.
Salgının etkili olduğu birçok bölgede kontrolün çetelerin elinde olması nedeniyle güvenlik sorunu yaşanırken, bu bölgelerden örnek alma ve laboratuvar incelemesi yaparak vaka doğrulaması imkanı bulunmuyor.
Ekonomik sorunlar yaşayan ülkede akaryakıt sorunu da sağlık çalışanlarının kolerayla aktif mücadelesini olumsuz etkiliyor.
Suriye'de 13 bin şüpheli kolera vakası var
10 yıldan fazladır koleranın etki göstermediği Suriye'de de iç çatışmalar, gıda güvensizliği ve kuraklığın etkisiyle geçen ay patlak veren kolera salgını, ülkenin 14 bölgesinde etkisini sürdürüyor.
DSÖ'nün verilerine göre, ülke genelinde yaklaşık 13 bin şüpheli kolera vakası bulunurken, şimdiye kadar 60 kişi kolera nedeniyle hayatını kaybetti.
Ülkede en çok Halep, Haseke, Deyrizor, Lazkiye, Şam ve Humus'ta etki gösteren kolera, çoğunlukla işlenmemiş kaynaklardan alınan sular ve kirli kaynaktan sulanan sebzelerden yayılıyor.
Lübnan'da 1993'ten bu yana ilk kolera vakaları
Komşu ülke Suriye'den sınır geçişlerinin kolera salgınını taşıdığı Lübnan'da 1993'ten bu yana ilk vaka, 5 Ekim'de tespit edildi.
Lübnan Sağlık Bakanlığının verilerine göre, ülkedeki toplam kolera vakası 26'ya yükseldi. Ayrıca dün koleradan ilk can kaybı kayıtlara geçti.
Pakistan'da sel felaketi kolera vakalarını artırabilir
Pakistan'da ise bu yıl kolera vakalarına en çok Sindh, Belucistan ve Punjab eyaletlerinde rastlandı.
15 Ocak'tan 27 Mayıs'a kadar Sindh'de 234 vaka laboratuvarlarda doğrulanırken, Belucistan'da 31, Punjab'da 25 vaka görüldü.
Ülkede hazirandaki şiddetli yağışların yol açtığı sel felaketinin de kolera salgınını tetikleyeceği öngörülüyor.
Stoklarda 27 milyon doz kolera aşısı var
DSÖ yetkilileri, koleranın bu yılki yayılışından endişe duyduklarını belirtirken, Örgütün stoklarında bulunan 27 milyon doz kolera aşısının vakalardaki artışın önüne geçmekte yetersiz kalacağından endişe ediliyor.
Salgının etkili olduğu ülkelerin bir an önce test, virüs takibi ve hijyen imkanlarını ilerletmesi gerektiğini aktaran yetkililer, ilaç firmalarına kolera aşısı üretimini artırma çağrısında bulunuyor.
Kolera mikrobu
"Vibrio cholerae" isimli bakterinin yol açtığı bulaşıcı bir ince bağırsak hastalığı olan kolera, enfekte olduğu kişide sulu ishal, kusma ve kas krampları gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor.
Bakterinin O1 ve O139 olarak adlandırılan alt türleri bulaşıcı özelliğe sahip olurken son yıllardaki vakaların büyük çoğunluğunu O1 alt türü oluşturuyor.
Dünyada ilk olarak 19. yüzyılın başlarında Hindistan'da ortaya çıkan virüs, kısa zamanda kıtalara yayılarak salgınlara neden oldu.
Tarih boyunca 6 büyük kolera salgını görüldü, bu salgınlarda milyonlarca kişi hayatını kaybetti.
Son yüzyılda ise 1961'de Güneydoğu Asya'da patlak veren salgın, 1971'de Afrika, 1991'de ise Amerika kıtasında görüldü.
