Hayati öneme sahip bir biyolojik sıvı olan kan serum nedir diye merak edenler olabilir. Kan serumu ne işe yarar diye soranlar bu sıvının, kanın yenilenmesi için gerekli bir madde olduğunu bilmelidir. Bu serum hangi durumlarda verilir diyenler için kan serumu, sıvı ve elektrolit kaybından dolayı besin almanın mümkün olmadığı durumlarda kullanılır. Kan plazması ve kan serumu arasındaki fark nedir? Kan serumu neden verilir? Ne işe yarar?
Kanın, eritrosit, trombosit ve lökosit gibi bazı şekilli elementleri ile fibrinojen maddelerinden ayrıştırılması ile oluşan sıvıya kan serumu adı verilir. Serum için hastadan bir kan örneği alınır, kapaklı ve jelli bir tüpe aktarılır. Miktar, yapılacak olan işleme göre değişkenlik gösterir. Genel olarak en az 5 ml'lik bir kana ihtiyaç duyulur. Çünkü daha az olması halinde serum elde etmek imkansızdır. Kanın bulunduğu tüplerdeki jeller, santrifüj işleminden sonra serum ile diğer kan hücrelerinin birbirine karışmasına engel olur. Tüpün çeperinde yer alan silika partikülleri ise pıhtılaşmayı hızlandırmaya yardımcı olur. Kan hücrelerinin hızlı bir biçimde pıhtılaşması için silika partikülleri ile temas etmesi gerekir. Bu yüzden, en az 5 veya 6 kez altüst edilmesi şarttır. Bu işlemin kendiliğinden olması için en az yarım saat beklenmelidir. Bazı durumlarda ise bu süre 1 saate kadar çıkabilir.
Sonuç olarak kan hücreleri ile serum ayrışmış olur. Serum elde edildikten sonra ise hastanın bilgilerinin bulunduğu farklı bir tüpe aktarılır. Kan plazması ile serumu arasındaki temel fark ise kan plazmasının içinde fibrinojen olması, kan serumunda ise bulunmamasıdır.
Kan serumunun içindeki globulin ise antikor oluşumunda ve albumin taşınmasında önemli rol oynar. Globulin karaciğer tarafından salgılanır ve bağışıklık sisteminin korunmasında oldukça etkilidir.
İçeriğinde protein, glikoz, lipitler, elektrolit, hormon ve oksijen bulunan kan serumu, kanın yenilenmesine ihtiyaç duyulan durumlarda kullanılır. Besin alamayan hastalarda, sıvı, vitamin ve elektrolit kaybının önüne geçmek için başvurulan bir yöntemdir. Çünkü serum, içinde birçok vitamini de bulundurur. Ek olarak bazı enfeksiyon hastalıklarında, akrep veya yılan gibi zehirli hayvanların sokmasında, şarbonda, kızıl hastalığında da hastalara kan serumu takılır.
