Muhtemelen insanların "mide bulandırıcı bir deneyim", "midem düğümlenmiş gibi hissediyorum" veya en yaygın olanı, duygusal bir duruma tepki olarak "midemde kelebekler uçuyor" gibi ifadeler kullandıklarını duymuşsunuzdur. İşte bu durumun nedeni olarak sindirim sistemi ile duygusal reaksiyonların inanılmaz bağlantısı.
DUYGULARIMIZI NEDEN MİDEMİZDE HİSSEDİYORUZ?
Mide, kişinin ruh halini ve davranışını etkilediği gibi, duygular da mideyi etkileyebilir. Beyinle iletişim kuran ve beynimizin uğraştığı duyguları hissetmemize izin veren milyonlarca nörondan oluşan ve sindirim sistemini içeren enterik sistem olarak bilinen durum buna neden oluyor. Bu yüzden stresli olduğunuzda mideniz düğümlenir veya çok heyecanlandığınızda midenizi "kelebekleri hissedersiniz".
ENTERİK SİNİR SİSTEMİ NEDİR?
Enterik sinir sistemi, sinir sisteminin gastrointestinal (sindirim) sistemimizin işleyişini yöneten bir bölümüdür. Vücudun içinde devam eden çeşitli süreçlerle başa çıkma söz konusu olduğunda beynin baş komutan olduğunu hepimiz biliyoruz. Beyin, vücudun her organı ile iletişim kurar ve hepsinin birlikte çalışmasını sağlar. Ayrıca karar vermemize ve düşüncelerimizi ve inançlarımızı yönetmemize yardımcı olur. Bu yüzden beyin, sinir sistemimizin en kritik bileşenidir.
Bununla birlikte, vücudun içinde kendine ait küçük bir sinir sistemine sahip olan tek organ olan başka bir organ daha vardır; bağırsak. Yemek borusu, mide, ince bağırsak ve kolonun iç yüzeyine gömülü nöron kılıflarına sahiptir. Bunun anlamı, bağırsağın temelde kendine ait bir zihne sahip olmasıdır ve buna enterik sinir sistemi (ENS) veya içsel sinir sistemi denir. Genellikle "bağırsağın beyni" veya "ikinci beyin" olarak adlandırılan ENS, dürtüler ve deneyimler gönderir, alır ve çeşitli duygulara yanıt verir. Beyinle doğrudan iletişim kurmasına yardımcı olan karmaşık bir nöron, protein ve nörotransmiter ağından oluşur ve bu sayede bağımsız hareket etmesini de sağlar.
DUYGULAR VE MİDE
Bağırsak, yiyeceği sindirim sisteminden aşağıya anüse kadar itmeye yardımcı olan dairesel kaslardan oluşan bir tüptür. Normal koşullar altında, yani duygusal olarak normal hissettiğinizde, kaslar koordineli bir şekilde çalışır ve olağandışı bir şey hissetmezsiniz.
Bununla birlikte, stresli sistemindeki kaslar koordineli bir şekilde çalışmaz ve birbirleriyle 'kavga eder'. Bu, sindirim sisteminin hareketini ve kasılmalarını olumsuz etkileyebilir ve midede hafif bir ağrıya neden olabilir.
Midede hissedilen kelebekler, insan vücudunun savaş ya da kaç tepkisi ile ilişkilidir. Bu şu şekilde olur: Beyin, kendisine iletilen bilgiyi hayatta kalmasına yakın bir tehdit olarak algıladığında, tehditle başa çıkmaya (kavga) veya ondan kaçmaya (kaçmaya) hazırlar.
Sinir sistemi kan basıncında, nabızda ve solunum hızında bir artışı tetikler ve adrenal bezlere adrenalin ve kortizol gibi hormonları salması talimatını verir. Aynı zamanda göğüste ve karında kas gerginliğine neden olur ve kanı vücudun en çok ihtiyaç duyulan yerlerine (bacaklardaki ve kollardaki kaslar gibi) yönlendirir ve bağırsağa giden kan akışını kısıtlayarak sindirimi geçici olarak durdurur. Vücuttaki tüm bu geçici fizyolojik değişiklikler, stresli veya duygusal olarak heyecanlı olduğunuzda midede o tuhaf hislere neden olur.
Tüm bunlardan ana çıkarım, bağırsağın ruh halini ve davranışı etkileyebilmesi gibi, beynin de midenin 'ısıyı hissetmesini' sağlayabilmesidir.