Toplumun büyük bir kısmında görülen, dişlerdeki konum bozukluklarına maloklüzyon adı verilir. Dişlerde çapraşıklık, boşluklar, dönüklük, eğrilik, yanlış kapanış gibi maloklüzyonların düzeltilmesinde tel tedavisi yıllardır başarı ile tüm dünyada uygulanmaktadır. Uzman Diş Hekimi Dr. Pınar Ünlü Kutay ortodonti tedavisinin kimler için uygun olduğunu sizler için anlatıyor.
DİŞ TELİ KİMLER İÇİN UYGUNDUR?
Diş teli , büyük azı dişlerine kadar olan her dişin ön yüzeyine braket adı verilen dikdörtgen şekilli ve içinden tel geçebilen yuvalara sahip metal aygıtlar uygulanır. Braketlerin dişlere yapıştırılmasının ardından şekil hafızalı teller ilgili oluklara oturtulur ve dişlere hafif ve devamlı kuvvetler uygulanır. Zamanla dişler istenilen konuma gelir ve düzgünleşir. Ara sıra tellerin uyguladığı kuvvetlerin aktive edilmesi ve düzenlenmesi gerekir bu nedenle aylık olarak düzenli kontroller yapılır. Toplam 1 sene gibi bir sürede çoğu vakada düzelme elde edilir.
Ortodontik tedavilerde esas amaç daimi dişlerin düzeltilmesi olduğundan, ortodontik tedaviye başlamak için tüm daimi dişlerin sürmüş olması istenir. Bireysel farklılıklar görülse de genellikle çocuklarda tüm süt dişlerinin düştüğü ve daimi dişlerin yerini aldığı dönem olan 12 yaşından sonra tel tedavisine başlanır.
Tüm daimi dişleri çıkmış ve dişlerinde herhangi bir sağlık problemi olmayan, 1-2 sene boyunca aylık kontrollere gelebilecek, bu süreçte ağız bakımını ihmal etmeyecek ve dişlerinin düzelmesini isteyen tüm bireyler için tel tedavisi uygun bir yöntemdir.
Erken yaşta ortodontik tedavi faydalı mıdır?
Dişlerin düzeltilmesi için tel tedavisi genellikle 12 yaşından sonra uygulansa da, çeneleri ilgilendiren bazı iskeletsel problemlerin düzeltilmesi için 8 yaşında erken müdahale etmek gereklidir. Çene darlığı, üst çene geriliği veya alt çenenin belirgin olduğu durumlarda erken teşhis ve tedavi önem arz eder. Bu dönemde kullanılacak, takıp çıkarılabilen aygıtlar ile yüzde büyüme ve gelişim yönlendirilerek, çenelerin düzgünlüğü sağlanabilir. Bu nedenle 8 yaşında çocukların ortodontist kontrolüne getirilmesi önerilir.
Ortodontik tedavi her yaşta mümkündür
Çocukken ortodontik tedavi olmamış, tedavi olsa bile zamanla çeşitli nedenlerle nüks yaşamış, hiçbir bozukluğu olmamasına rağmen zamanla dişleri bozulan erişkin bireyler, artan estetik anlayışın da etkisiyle dişlerinin düzgün görünmesi için tedavi yöntemleri aramaktadır. Bu hastalar bazen zaman sıkıntısı bazen de tel tedavisinin uygun olmayacağı inancı ile ortodontik tedavi dışında yöntemlere başvurmakta ve bu nedenle dişlerinin doğallığını kaybetmektedir.
Oldukça yaygın ama yanlış olan, belli bir yaştan sonra tel tedavisinin yapılamayacağı inancı günümüzde yavaş yavaş değişmektedir. Eskiden, günümüze kıyasla daha az gelişmiş tedavi yöntemleri ile tedavi edilebilecek hasta sayısı kısıtlıydı. Bu nedenle erişkin hastaların ortodontik tedavi talepleri çoğu zaman karşılık bulmamaktaydı. Fakat günümüzde gelişen teknoloji ve artan ortodonti uzmanı sayısı ile daha fazla hastaya ortodontik tedavi hizmeti sunulabilmektedir. Böylece yaş sınırı olmaksızın artık her hastaya tel tedavisi uygulanması mümkündür.
Erişkin hastaların tel tedavisinde ne gibi farklılıklar bulunur?
Erişkin hastaların tel tedavisi, azalmış metabolizma hızı nedeniyle genç hastalara göre bir miktar daha yavaş ilerler. Bu yavaşlık, hastaları bıktıracak veya olumsuz sonuçlanacak düzeyde olmamaktadır. Erişkin hastalarda esas dikkat edilmesi gereken husus, ileri yaşlarda daha sık görülen diş eti hastalıklarıdır. Zamanında tedavi edilmemiş diş eti hastalığı nedeniyle birçok dişinde periodontal hasar bulunan bireylerin ortodontik tedavisi bazen mümkün olmamaktadır. Bu nedenle düzenli diş hekimi kontrolü ile sağlıklı dişlerin varlığı, güzel bir gülüşün de temelini oluşturur.
