Önlemeden tedaviye kadar yaygın kış hastalıklarını ayırt etmek için bilmeniz gereken her şeyi sizler için derledik…
BELİRTİLER
SOĞUK ALGINLIĞI
Hem soğuk algınlığı hem de grip, benzer semptomlara sahip solunum yolu hastalıklarıdır. Ancak soğuk algınlığınız varsa bu belirtiler daha az şiddetli olabilir. Profesör Helen Stokes-Lampard, "Soğuk algınlığı ve grip farklı durumlardır, ancak genellikle erken aşamalarda baş ağrısı, burun akıntısı veya boğaz ağrısı gibi aynı semptomların bazılarını paylaşırlar" diyor.
Uzmanlar, soğuk algınlığının ilk belirtisinin boğaz ağrısı şeklinde ortaya çıkabileceğini söylüyor. Buna tipik olarak burun akıntısı ve sinüslerde hafif tıkanıklık eşlik eder. Daha sonra birkaç gün sonra öksürük gelişebilir ve çocukların bu süreçte ateş yaşama olasılığı daha yüksektir. Soğuk algınlığı semptomlarını yaşamak hoş olmasa da, işe gitmek gibi normal günlük faaliyetlerinizi sürdürecek kadar iyi olduğunuzu hissedebilirsiniz.
GRİP
Grip belirtileri soğuk algınlığıyla hemen hemen aynı şekildedir, ancak daha akut olabilirler ve hızla ortaya çıkabilirler. Profesör Stokes-Lampard şöyle açıklıyor: "Aradaki fark, gribin özellikle çocuklar ve yaşlılar için potansiyel olarak çok daha ciddi olması ve insanları çok daha uzun süre kötü hissetmesine neden olması, bazen tamamen iyileşmesinin bir veya iki hafta almasıdır."
Gripten muzdarip insanların yaşayabileceği ek semptomlar arasında ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, mide rahatsızlığı ve mide bulantısı yer alır. Grip geçiriyorsanız, kendinizi aşırı yorgun hissetme ve günlük rutininize her zamanki gibi devam edememe olasılığınız çok daha yüksektir.
HASTALIKTAN KORUNMAK
SOĞUK ALGINLIĞI
Soğuk algınlığı son derece kolay yayılır, özellikle de diğer insanlarla yakın mesafede çok fazla zaman geçirdiğinizde. Bu, özellikle açık planlı bir ofiste çalışıyorsanız veya toplu taşıma araçlarını kullanarak işe gidiyorsanız geçerli olabilir. Öksürük veya hapşırık yoluyla yayılan mikroplar 24 saate kadar hayatta kalabilir; bu nedenle bazı basit ihtiyati tedbirlerin alınması size ve etrafınızdakilere çok fayda sağlayabilir.
Uzmanlar, ellerinizi düzenli olarak ılık su ve sabunla yıkamanızı ve havlu veya bardak gibi eşyaları enfekte olabilecek kişilerle paylaşmamanızı tavsiye ediyor. Soğuk algınlığının erken safhalarındaysanız, öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda mendil kullandığınızdan emin olun ve ardından mümkün olan en kısa sürede çöpe atın. Ayrıca mikropların yayılmasını önlemek için ellerinizi düzenli olarak yıkayın.
GRİP
Doktorlar kendinizi gripten korumak için, düzenli yatma saatinize sadık kalarak ve kendinizi formda ve sağlıklı tutarak bağışıklık sisteminizi güçlendirmenizi tavsiye ediyor. Gribin öngörülemeyen doğası nedeniyle, hastalığa karşı başkalarına göre daha savunmasızsanız grip aşısı olmak da akıllıca olabilir. 65 yaş üstü, hamile veya ciddi sağlık sorunları olan kişiler de dahil olmak üzere yüksek riskli kabul edilen kişiler, mutlaka grip aşısı olmalıdır.
HASTALIK SÜRESİ
SOĞUK ALGINLIĞI
Uzmanlar, yüksek ateş ve yorgunluk gibi soğuk algınlığı semptomlarının yetişkinlerde ve daha büyük çocuklarda genellikle yedi ila 10 günden uzun sürmediğini açıklıyor. Beş yaşın altındaki çocuklarda ise soğuk algınlığı 10 ila 14 güne kadar sürebilir.
Soğuk algınlığına yakalandıktan yaklaşık bir hafta sonra kendinizi daha iyi hissetmeye başlasanız da, yaklaşık iki ila üç hafta boyunca hâlâ öksürük ve mukus birikmesi yaşayabilirsiniz. En ufak bir öksürük ya da ara sıra hapşırma gibi herhangi bir soğuk algınlığı semptomunuz olduğu sürece, yine de virüsü başkalarına bulaştırma riskiyle karşı karşıya kalacaksınız.
GRİP
Gribe yakalandıysanız belirtileriniz bir hafta sonra azalmaya başlayabilir, ancak doktorlar daha uzun bir süre kendinizi bitkin hissetmeye devam edebileceğinizi belirtmektedir. Bir veya iki hafta içinde tamamen iyileşebilirsiniz, ancak enfeksiyona karşı özellikle duyarlıysanız, gribe yakalanmak çeşitli başka sağlık sorunlarına yol açabilir.
BAŞKA SORUNLARA YOL AÇAR MI?
SOĞUK ALGINLIĞI
Soğuk algınlığı genellikle başka ciddi sağlık sorunlarına yol açmaz. Bununla birlikte, bakteriyel bir enfeksiyonun belirtileri bazen soğuk algınlığı belirtileriyle karıştırılabilir ve bu durumda daha fazla hastalık riskiyle karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu bakteriyel enfeksiyonlar bronşit ve sinüzit gibi durumları içerir.
GRİP
Yüksek riskli olarak sınıflandırılanlar, bir grip nöbetinin ardından kendilerini ciddi hastalıklara yakalanmaya daha yatkın bulabilirler. Soğuk algınlığının zatürreye, bakteriyel enfeksiyonlara veya hastaneye kaldırılmaya dönüşmesi pek olası olmasa da, Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri'nin açıkladığı gibi, bu durum gribi olan kişiler için soğuk algınlığı olan kişilere göre daha büyük bir ihtimal taşımaktadır.
TEDAVİ
SOĞUK ALGINLIĞI
Eğer üşütürseniz, normalde birkaç basit önlemle kendinizi tedavi edebileceksiniz. Profesör Stokes-Lampard şöyle özetliyor: "Soğuk algınlığı ve grip çok rahatsız edici olsa da ne yazık ki virüslerin sonucudur, bu da onların tedavisi olmadığı ve hastaların genellikle bunları evde basit kişisel bakım ilaçları ile tedavi etmelerinin daha iyi olduğu anlamına gelir."
Doktorlar, soğuk algınlığı olan herkesin bol miktarda dinlenmesini, kendilerini sıcak tutmasını ve dehidrasyonu önlemek için bol miktarda sıvı içmesini tavsiye ediyor.
Ayrıca öksürüğünüz varsa semptomlarınızı hafifletmek ve rahatınızı sağlamak için, ballı sıcak limon içmenin boğazınızı rahatlatma konusunda öksürük ilaçlarıyla aynı etkiye sahip olabilir.
GRİP
Soğuk algınlığında olduğu gibi grip belirtileri de sıklıkla evden bol bol dinlenerek ve ateşinizi düşüren ilaçlar alarak tedavi edilebilir. Uzmanlara göre, genel inanışın aksine pratisyen hekimler grip için antibiyotik almanızı önermezler, iyileşmenizi hızlandırmazlar. İrlanda Health Service Executive, "Antibiyotikler, bakterilerin neden olduğu enfeksiyonları tedavi etmek için kullanılan ilaçlardır. Antibiyotikler, soğuk algınlığı ve grip gibi virüslerin neden olduğu enfeksiyonlara karşı işe yaramaz" diyor.
"Bu yüzden soğuk algınlığı veya gribi tedavi etmek için antibiyotik almanın bir anlamı yok ve doktorunuzdan soğuk algınlığı veya grip için antibiyotik yazmasını istemenin de bir anlamı yok." Grip hastasıysanız Profesör Stokes-Lampard, doktora gitmeniz gerekip gerekmediğini veya evden tedavi edilip edilemeyeceğinizi düşünmek için biraz zaman ayırmanızı tavsiye ediyor.
"Hasta olan hastaları başta kendi kendilerine dinlenerek iyileşmeleri için teşvik ediyoruz ancak uzun süreli rahatsızlıkları olanlar veya hamile kadınlar gibi risk altındaki gruplarda durum farklı" diyor profesör. Grip belirtileriniz yedi gün sonra düzelmezse doktorunuza görünmeniz tavsiye edilir.