Oranlar son birkaç on yılda düşmüş olsa da, uzmanlar umutsuzca daha fazla insanı ölümcül alışkanlıktan sonsuza dek vazgeçmeye ikna etmeye çalışıyor. Sigarayı bırakmanın etkisi ise daha birkaç dakika içerisinde göstermeye başlıyor. İşte sigarayı bıraktıktan sonra vücudunuzda olanlar…
İLK 20 DAKİKA - KALP ATIŞLARINIZ DEĞİŞİYOR
Son sigaranızı söndürdükten sadece 20 dakika sonra nabzınız sakinleşmeye başlayacak. Tütündeki yüksek derecede bağımlılık yapan kimyasal olan nikotin, adrenalin salınımını uyararak kalp atış hızınızı artırır.
Ancak, kaç yıldır sigara içtiğinize bağlı olarak, kalbinizdeki etkileri biraz daha az olabilir. Bunun nedeni, zamanla sigara içmenin kalp kasını yaralaması ve kan damarlarına zarar vermesidir, bu da Amerikan Kalp Derneği'ne göre düzensiz kalp atışına veya taşikardi olarak da bilinen hızlı kalp atışına neden olabilir.
8 SAAT - KANINIZDAKİ KARBONMONOKSİT SEVİYELERİ…
Sekiz saat sonra oksijen seviyeleriniz düzelmeye başlar. Aslında, NHS'ye göre kanınızdaki zararlı karbonmonoksit seviyeleri yarı yarıya azalmış olacaktır.
Karbon içeren tütün yakıldığında zehirli gazı açığa çıkarır. Tadı ve kokusu olmayan gaz, sigara içtiğinizde kanınızdaki oksijenin yerini alır. Sonuç olarak, karbonmonoksit ciğerlerinizin düzgün çalışmasını engeller ve kalbinizi daha fazla çalışmaya zorlar.
Bu daha sonra hücrelerinizin ve dokularınızın ihtiyaç duydukları oksijeni almasını engeller ve bu da felç veya kalp hastalığına yol açabilir.
48 SAAT - YENİDEN TAT ALMAYA BAŞLAYACAKSINIZ
Kullanmadığınız 48 saatin ardından, bir zamanlar donuk peynirli sandvicinizin bile ne kadar lezzetli olduğuna şaşırabilirsiniz. Bunun nedeni, tat ve koku alma duyusunun 48 saat içinde gelişmeye başlamasıdır.
Bu zamana kadar, tüm karbon monoksit vücudunuzdan atılır ve ciğerleriniz mukusu temizlemeye başlar. Sigara içmek burnunuzdaki koku alma sinirlerine zarar verebilir. Bu sinirler, çevrenizin nasıl koktuğundan sorumludur ve bu da bir şeylerin tadını almanızı da engeller.
72. SAAT - RAHAT BİR NEFES ALMANIZIN İLK ADIMLARI
72 saat sigara içmemeyi başarırsanız, nefes almanın daha kolay olduğunu fark edeceksiniz. Bunun nedeni, bronş tüplerinizin (ciğerlerinizdeki duman nedeniyle tahriş olabilen ve zarar görebilen hava torbaları) gevşemeye başlamasıdır. Kanınızdaki oksijen seviyeleri arttıkça biraz enerji artışı da hissedebilirsiniz.
2. HAFTA - DAMARLARINIZDAKİ KAN AKIŞINDA İYİLEŞME
Sigara içmeden iki hafta ve dolaşımınız iyileşmiş olacak. Kan, kalbine ve kaslarına çok daha iyi pompalanacak. British Heart Foundation'a göre tüm bunlar, sigaradaki kimyasalların atardamar duvarlarını yapışkan hale getirmesine bağlı.
Yağlı madde atardamarlarınızı tıkamaya başlayabilir ve kanın düzgün şekilde akması için gereken alanı azaltabilir. Kalbinize kan taşıyan atardamarlar tıkanırsa kalp krizine neden olabilir. Ancak bıraktıktan sonra bu risk azalır.
Dr Lion Shahab, University College London'daki (UCL) bir tütün ve alkol araştırma grubunun parçasıdır. Sigara içmenin bir yan ürünü olan karbonmonoksit, kan damarlarınızın içini kaplayan ve dolaşımınız için hayati önem taşıyan endotel hücre işlevine zarar verdiğinin gösterildiğini açıkladı.
Bu aynı zamanda 2010'da yayınlanan ve sigarayı bırakan kişilerin endotel fonksiyonunda önemli bir iyileşme yaşadığını, ancak bir yıl sigarasız kaldıktan sonra ortaya çıktığını gösteren bir çalışmada da gösterilmiştir.
3. AY - AKCİĞER FONKSİYONLARI %10 ARTIYOR
NHS'ye göre, üç ay sonra akciğer fonksiyonunuz yüzde 10'a kadar artar. Bu zamana kadar öksürük, hırıltı ve solunum problemleri hafiflemeye başlar. Dr Pemberton, onlarca yıldır sigara içmesinden kaynaklanan öksürüğünün 'yaklaşık iki hafta sonra' geçtiğini açıkladı.
Bununla birlikte, insanları bıraktıktan sonra gerçekten öksürürlerse alarma geçmemeleri konusunda da uyardı. Bunun ciğerlerinin yeniden çalışmaya başladığının bir işareti olduğunu açıkladı.
1 YIL - KALP KRİZİ RİSKİNDEN %50 ORANINDA UZAKLAŞIRSINIZ
Bir yıl boyunca tek bir sigara yakmamayı başarırsanız, kalp krizi riskiniz sigara içen birine kıyasla yarı yarıya azalır. Dünya Sağlık Örgütü'ne göre, her yıl 1,9 milyon insan tütünün neden olduğu kalp hastalığından ölüyor. Bu durum, kalp hastalığından kaynaklanan tüm ölümlerin beşte birine eşittir. Tıpkı kalp krizi riski gibi, kalp hastalığı riski de bir yıl sigara içmedikten sonra yarı yarıya azalacaktır.
10 YIL - AKCİĞER KANSERİNDEN ÖLME RİSKİ %50 ORANINDA AZALIR
On yıl sonra sigara içmeyenlere kıyasla akciğer kanserinden ölüm riski yarı yarıya azalmış olacaktır. Kanser araştırmarına göre, sigara içtiğinizde, 5.000'den fazla farklı kimyasal maddeye maruz kalırsınız.
İngiliz doktorlar üzerinde yapılan 50 yıllık bir araştırmanın ardından 2004 yılında yapılan bir araştırma, sigara içenlerin 30 yaşından önce bırakmaları halinde, sigaranın neden olduğu akciğer kanseri risklerinin yüzde 90'ından fazlasını önleyebileceklerini buldu.
Sigaranın diğer kanserler üzerinde de etkisi vardır, uzmanlar sigaranın en az 15 tür kansere neden olduğuna inanmaktadır. Birkaç isim ağız ve boğaz, rektum, karaciğer ve pankreas kanserinin nedeni olabilir.