Farkında olmadan gün içerisinde tükettiğimiz gıdaların içerisinde yer alan çin tuzu hakkında bilmeniz gerekenleri sizin için derledik.
MSG (ÇİN TUZU) NEDİR?
MSG, monosodyum glutamatın kısaltmasıdır. MSG, genellikle gıda katkı maddesi olarak kullanılan beyaz, kokusuz, kristal bir tozdur. Gıda endüstrisinde E621 olarak bilinir. Suda kolayca çözünür, sodyum ve serbest glutamata ayrılır.
MSG'nin umami olarak bilinen özel bir tadı vardır - tatlı, ekşi, tuzlu ve acının yanında beşinci temel tattır. Umami, gıdadaki proteinlerin varlığını ifade eden etli bir tada sahiptir. MSG'nin yanı sıra diğer umami bileşikleri arasında inozin 5'-monofosfat (IMP) ve guanozin 5'-monofosfat (GMP) bulunur. MSG, Asya mutfağında popülerdir ve Batı'da çeşitli işlenmiş gıdalarda kullanılır. İnsanların günlük ortalama alımının 0,3–1,0 gram olduğu tahmin edilmektedir.
DAHA FAZLA YEMENİZE NEDEN OLABİLİR
Kanıtlar, MSG'nin yiyeceklerin tadını daha iyi hale getirerek beyninizdeki leptin hormonunun sinyal verme etkisini bozduğunu belirtir. Leptin, vücudunuza yeterince yediğinizi söylemekle görevlidir. Buna karşılık, MSG kalori alımınızı arttırmaya neden olabilir.
Bununla birlikte, MSG'nin enerji alımı üzerindeki etkilerine ilişkin mevcut veriler çelişkilidir. Bazı araştırmalar iştahı azaltabileceğini bulurken, diğerleri lezzet artırıcı özelliklerinin aşırı yemeye yol açabileceği fikrini desteklemektedir.
ALZHEİMER HASTALIĞINA NEDEN OLABİLİR
Alzheimer hastalığı, ilerleyici bir nörodejeneratif bozukluktur ve bilişsel işlevlerin zamanla azalmasına yol açar. Hastalığın kesin nedenleri hala tam olarak anlaşılamamış olsa da, genetik faktörler, yaşlanma, beyindeki anormal protein birikimleri ve çevresel faktörlerin kombinasyonunun rol oynadığı düşünülmektedir. Çin tuzunun alzheimer hastalığı ile ilişkili olduğu iddiaları da çevresel faktörlerin etkisini vurgulamaktadır. Bu nedenle Alzheimer'dan korunmak adına başta çin tuzu tüketmemeye ve daha sağlıklı beslenmeye özen göstermek önemlidir.
OBEZİTEYE YOL AÇABİLİR
MSG, özellikle katkı maddesini insülin direnci, yüksek kan şekeri seviyeleri ve diyabet ile ilişkilendiren hayvan çalışmaları nedeniyle artan metabolik bozukluk riski ile ilişkilendirilmiştir.
BEYİN SAĞLIĞINI ETKİLER
Glutamat beyin fonksiyonunda birçok önemli rol oynar ve sinir hücrelerini sinyalleri iletmeye teşvik eden kimyasal bir madde olan bir nörotransmitter görevi görür.
Bazı araştırmalar, MSG'nin beyindeki aşırı glutamat düzeylerinin sinir hücrelerini aşırı uyarmasına neden olarak hücre ölümüyle sonuçlanarak beyin toksisitesine yol açabileceğini iddia etmektedir.
BAZI KİŞİLERDE KİMYASAL TEPKİMELERE NEDEN OLUR
Araştırmalar , bazı kişilerin MSG'nin etkilerine karşı özellikle hassas olabileceğini ve MSG'yi tükettikten sonra çok sayıda olumsuz MSG yan etkisi yaşayabileceğini göstermektedir. Bir çalışma, MSG'nin MSG'ye duyarlılığı olduğu bildirilen birçok kişide yan etkileri tetikleyerek kas gerginliği, uyuşma/karıncalanma, halsizlik, kızarma ve iyi bilinen MSG baş ağrısı gibi semptomlara neden olduğunu gösterdi.
Araştırmacılar, MSG duyarlılığına neyin neden olduğundan tam olarak emin olmasalar da, büyük miktarlarda yemek yemenin, küçük miktarlarda glutamatın kan-beyin bariyerini geçmesine, şişmeye ve hücre ölümüne neden olmak için nöronlarla etkileşime girmesine neden olabileceğini teorileştirdiler.
SERBEST RADİKAL OLUŞUMUNA NEDEN OLABİLİR
Bazı çalışmalar, büyük miktarlarda monosodyum glutamat tüketmenin hücrelerde oksidatif hasara neden olabileceğini ve serbest radikal oluşumuna katkıda bulunabileceğini göstermiştir. Örneğin, Journal of Cardiovascular Disease Research'de yayınlanan bir araştırma, fareleri çok yüksek dozlarda MSG ile beslemenin kalp dokusunda çeşitli oksidatif stres belirteçlerinin seviyelerini artırdığını gösterdi.
Serbest radikal oluşumu , kalp hastalığı, kanser ve diyabet gibi kronik durumların gelişimiyle ilişkilendirilmiştir . Bununla birlikte, çoğu araştırmanın, hasara neden olmak için ortalama alımdan önemli ölçüde daha yüksek bir MSG dozu gösterdiğini unutmayın.
TANSİYONU ARTIRABİLİR
Yüksek tansiyon, kalbe aşırı baskı uygulayabilen ve kalp kasının zamanla yavaş yavaş zayıflamasına neden olabilen ciddi bir durumdur. Yüksek kolesterol ve trigliserit seviyeleri ile birlikte, yüksek kan basıncı seviyelerine sahip olmak, kalp hastalığı gelişimi için en önemli risk faktörlerinden biridir.
Nutrition dergisinde yayınlanan 2015 tarihli bir çalışmada, araştırmacılar yüksek miktarda monosodyum glutamat tüketmenin hem sistolik hem de diyastolik kan basıncında önemli artışlara neden olduğunu bulmuşlardır.
ÇİN TUZU İÇEREN BESİNLER
HAZIR YEMEKLER
MSG'nin en iyi bilinen kaynaklarından biri fast food'dur. Bazı restoranlar, kızarmış pilav da dahil olmak üzere bir dizi yemeğe MSG ekler.
CİPSLER VE ATIŞTIRMALIKLAR
Birçok üretici, cipslerin lezzetli lezzetini artırmak için MSG kullanır. MSG, patates cipsi, mısır cipsi ve aperatif karışımlarına eklenmenin yanı sıra bir dizi başka atıştırmalık gıdada da bulunabilir. Bu nedenle bu katkı maddesini tüketmekten kaçınmak istiyorsanız etiketi okumak en iyisidir.
BAHARAT KARIŞIMLARI
Baharat karışımları yemeklere tuzlu, lezzetli bir tat vermek için kullanılır. MSG, fazladan tuz eklemeden tadı yoğunlaştırmak ve umami lezzetini artırmak için birçok çeşni karışımında kullanılır.
Aslında MSG, tuz eklenmeden lezzeti arttırmak için düşük sodyumlu ürünlerin üretiminde kullanılır. MSG, çeşni karışımları ve bulyon küpleri dahil olmak üzere birçok düşük sodyum aromalı üründe bulunabilir.
DONDURULMUŞ YEMEKLER
Dondurulmuş yemekler yapan birçok şirket, yemeğin lezzetli lezzetini geliştirmek için ürünlerine MSG ekler. Genellikle MSG içeren diğer donmuş ürünler arasında donmuş pizzalar, makarna ve peynir ve donmuş kahvaltılık yemekler bulunur.
HAZIR ÇORBALAR
Konserve çorbalar ve çorba karışımlarına, lezzeti yoğunlaştırmak için genellikle MSG'ye eklenir. Konserve çorbalar, kurutulmuş çorba karışımları ve bulyon çeşnileri dahil olmak üzere diğer birçok çorba ürünü MSG içerebilir, bu da MSG içeren herhangi bir gıdayı yemekten kaçınmayı amaçlıyorsanız ürün etiketlerini kontrol etmeyi önemli hale getirir.
ÇEŞNİLER
Salata sosu, mayonez, ketçap, barbekü sosu ve soya sosu gibi çeşniler genellikle ilave MSG içerir.MSG'ye ek olarak, birçok çeşni ayrıca ilave şekerler, yapay renklendiriciler ve koruyucular gibi diğer katkı maddeleri ile paketlenir. Eklenen bu bileşenler sağlığın bozulmasına katkıda bulunabilir, bu nedenle bunları sınırlamak ve mümkün olduğunda tam gıda içeriklerinden yapılmış ürünleri satın almak en iyisidir.
HAZIR KAHVE KARIŞIMLARI
Her ne kadar pratik gözükse de ikisi bir arada ve üçü bir arada kahvelerde de çin tuzu bulunmaktadır. Çin tuzu, beyindeki bağımlılık bölümünü çalıştırarak tükettikçe daha çok tüketmek istememize neden olur. Bu kahveler yerine türk kahvesi ya da filtre kahve gibi içeriği doğal, sağlığınıza zarar vermeyecek seçenekleri tüketmeniz önerilmektedir.