DNA sentezi, vücudun enerji üretimi ve hatta merkezi sinir sisteminin düzgün işlemesi pek çok hayati sürece destek olan B12 vitamini, eksikliğinde ise farklı sorunlara neden olabilmektedir. Uzun süreli eksikliği kalıcı hasara yol açabileceğinden erken teşhis edilmesi oldukça önemlidir.
ERKEN TEŞHİSİN ÖNEMİ
B12 vitamini eksikliğinde erken teşhis her ne kadar önemli olsa da spesifik olmayan semptomları nedeniyle belirlenmesi oldukça zordur.
BMJ'de yayınlanan makalede en erken belirtilerin başında yorgunluk gibi hiç de spesifik olmayan bir belirtinin yer aldığı belirtiliyor.
Aynı makalede B12 vitaminin eksikliğinin oluştuğu bireylerde otonomik disfonksiyon olarak adlandırılan otonom sinir sisteminde meydana gelen bozukluklara da neden olduğu açıklanmıştır.
Otonom nöropati olarak da adlandırılan otonom disfonksiyon, istem dışı gerçekleşen kalp atışı, solunum ve sindirim gibi vücut fonksiyonlarını kontrol eden sinirlerin hasar gördüğü durumlarda meydana gelir.
Mayo Clinic'in açıkladığı erken dönem otonomik disfonksiyonun belirtileri ve semptomları ise etkilediği sinirlere bağlıdır.
Belirtiler arasında şunlar vardır;
Cilt yüzeyinde hissedilen ancak etkisi uzun süreli ve belirgin olmayan uyuşma, karıncalanma, iğne batma ya da yanma hissi.(Parestezi)
İstemli kas hareketlerinde (yürüme, konuşma gibi) oluşabilecek kasların kontrol ya da koordinesinde zorlanma. (Ataksi)
Özellikle bacak kısmında sinir sisteminin bazı bölümlerinde oluşan hasar. (Periferik nöropati)
Düşük B12 vitamini seviyesi sinirlerde hasara yol açabileceği gibi bu durum kalıcı da olabilir. Bu nedenle eğer B12 vitamini eksikliği belirtileri yaşadığınızı düşünüyorsanız en kısa sürede bir doktora danışmanız öneriliyor.
Vitamin eksikliğini teşhis etmek için genelde sadece bir kan testi yeterli olmaktadır.
B12 SEVİYESİ NEDEN DÜŞER?
B12 vitaminini yalnızca et ve süt ürünleri gibi hayvansal gıdalardan alınabilmektedir. Veganlar ve vejetaryenler bu nedenle genelde düşük B12 vitamini alacaklarından risk grubunda bulunmaktadır.
Sağlık kuruluşunun verdiği bilgiye göre B12'yi düzgün bir şekilde emmek için yeterli mide asidi üretemeyen hastalıklara sahip bireylerde ve yaşlılarda görülme ihtimali de daha fazladır.
Örneğin İngiltere'de B12 eksikliğinin en yaygın nedeni, mideyi de etkileyen bir otoimmün hastalığı olan pernisiyöz anemidir. Bu anemi türünde yeteri kadar B12 vitamini alımı gerçekleşemediği için kanda yeterli miktarda alyuvar hücresi de üretilemez.
B12 EKSİKLİĞİNİN TEDAVİSİ
B12 vitamini eksikliğini tedavi etmek için ilk bakılması gereken bu duruma neyin sebep olduğudur. Nedeni tespit edildikten sonra kişinin durumuna uygun bir tedavi yöntemi izlenir.
Çoğu bireyin vitamin eksikliği ilaç veya serum takviyesiyle hızlıca giderilebilir.
B12 İÇEREN BESİNLER
B12 eksikliğiniz varsa ya da bu vitamini yeterince almadığınızı düşünüyorsanız tüketebileceğiniz zengin B12 deposu besinler ise şöyledir;
İngiliz sağlık kuruluşunun açıkladığı bilgiye göre vegan beslenme gibi diyetinde yeterince B12 içeren gıdalar bulundurmayan bireylerin ömürleri boyunca dışarıdan B12 vitamini takviyesi alması gerekmektedir.
Ancak kısıtlı süreli olarak diyetlerinden bu besinleri çıkaran kişiler, B12 vitamini besinlerden almadıkları süre boyunca takviye alıp normal düzene döndüklerinde bu takviyeleri bırakabilir.
Tükettiğiniz besinlerin içerisinde ne kadar B12 vitamini olduğunu öğrenmek için etiketlerini kontrol etmeniz yeterlidir.
