Kan grubu kanı sınıflandırmanın bir yoludur. Antijenler ve Rh faktörüne bağlı olarak kan tipleri belirlenir. Antijenler kırmızı kan hücrelerinde bulunan bir protein türüdür. Antijenin türüne göre kanınız A Tipi, B Tipi, AB Tipi veya O Tipi olarak sınıflandırılır.
Antijenler, belirli bakteriler gibi vücudunuza aşina olmayan maddelerle temas ettiğinde bir tepkiyi tetiklerler. Donörünüzün kan grubu sizinkiyle uyuşmuyorsa, kan nakli sırasında da aynı türde bir tepki ortaya çıkabilir. Bu durumda, kan hücreleriniz topaklaşabilir ve potansiyel olarak ölümcül komplikasyonlara neden olabilir. Rh faktörü aynı zamanda kırmızı kan hücrelerinin üzerinde bulunan bir maddedir. Kan grubunuzun yanındaki + ve - işaretleri burada devreye giriyor. Rh faktörünüz varsa Rh pozitif (+), yoksa Rh negatif (-) olarak kabul edilirsiniz.
Kan grubu ebeveynlerden aktarılan bilgilerdir. Pek çok kombinasyonun sonucunda ortaya çıkan kan grubu, anne babanızla aynı olmak zorunda değildir. Çoğu zaman kan gruplamasının amacı, kime güvenli bir şekilde kan bağışlayabileceğinizi veya kimden kan alabileceğinizi bilmektir. Ancak kan grubunuz da sizi bazı tıbbi durumlar açısından risk bilgilerinizi de sağlayabilir.
KALP KRİZİ VE KALP-DAMAR HASTALIKLARI
Kan grubunuz, sizi kalp krizi ve kalp hastalığı gibi ciddi risklere karşı daha yüksek bir riskle karşı karşıya bırakabilir. Bunun neden; A, B veya AB kan gruplarına sahip kişilerde bulunan AB0 geni adı verilen bir genin bulunmasıdır. Bu gene sahip olmayan tek grup ise; 0 kan grubudur.
AB0 genine sahipseniz ve kirlilik seviyesinin yüksek olduğu bir bölgede yaşıyorsanız, bu gene sahip olmayanlara göre kalp krizi riskiniz daha yüksek olabilir.
Hematoloji Uzmanı Dr. Douglas Guggenheim, "AB0 geni aynı zamanda koroner arter hastalığı (KAH) riskinizi de artırabilir. KAH, kalbinize kan sağlayan ve kalbinize kan sağlayan arterler sertleşip daraldığında gelişir; bu, eğer tıkanırlarsa kalp krizine neden olabilir." açıklamasında bulunuyor.
BU RİSKİ DÜŞÜRMEK İÇİN NE YAPILMALI?
AB0 genine sahip olmanız kalp komplikasyonlarının kaçınılmaz olduğu anlamına gelmez.
BEYİN FONKSİYONLARINDA GERİLEME VE HAFIZA KAYBI
AB0 geni beyin fonksiyonu ve hafıza kaybıyla bağlantılıdır. A, B ve AB kan gruplarına sahip kişilerin, 0 Grubu olanlara kıyasla demansa yol açabilen biliş ve hafıza sorunları geliştirme olasılığı yüzde 82'ye kadar daha fazla.
Bu hafıza kaybının olası bir nedeni, kan grubunun yüksek tansiyon, yüksek kolesterol ve diyabet gibi durumlara yol açabilmesidir. Bu koşullar bilişsel bozulmaya ve demansa neden olabilir.
RİSK ALTINDA NELER YAPILMALI?
KANSER
Daha yüksek kanser riskiyle bağlantılı pek çok faktör bulunuyor. Ancak A grubu kana sahip kişilerin özellikle mide kanserine yakalanma riskinin diğer kan gruplarına sahip olanlara göre daha yüksek olduğu tespit edildi.
AB0 geni de kanser riskinin artmasında da rol oynayabilir. Bu gen, akciğer, meme, kolorektal, prostat, karaciğer ve rahim ağzı kanserleri de dahil olmak üzere diğer kanserlerle de ilişkilendirildi. Bu ihtimal 60 yılı aşkın bir süredir araştırılıyor ve araştırmalar bir ilişki göstermeye devam etse de AB0 geninin neden sizi bazı kanserler için daha yüksek risk altına soktuğuna dair kesin bir açıklama bulunmuyor.
RİSK ALTINDAKİLER NE YAPMALI?
Fakat tüm bunlara rağmen; kanser, kalp rahatsızlıkları veya demansa dair bazı ilişkiler tespit edilse de, kan grubu tek başına hasta yapan bir etken değildir. Belirli risk yüzdelerinde daha önde olsa da günlük yaşam kaliteniz, beslenme rutininiz gibi etkenler önemli tetikleyicilerdir. Sağlıklı bir yaşam sürmek, kan grubunuz ne olursa olsun, sizi birçok hastalığa karşı koruyabilir.