Hastalıklı arterler ciddi kardiyak rahatsızlıklar için en önemli risk faktörüdür.
Periferik arter hastalığı tipik olarak alt bacakların arterlerindeki kan akışıyla ilgili sorunları tanımlamak için kullanılır.
Arter hastalığı, on yıllar içerisinde sessizce gelişebilen aterosklerozun önemli bir tezahürüdür.
Yaşam tarzı değişikliklerinin hızlı bir şekilde başlatılması hastalığın gidişatında önemli bir fark yaratabileceğinden, erken teşhis büyük önem taşır.
Seminars in Interventional Radiology dergisinde yazan araştırmacılar şöyle açıkladı: "Periferik arter hastalığını (PAH) düşündüren semptom veya bulgularla başvuran hastaların yüzde 90'ından fazlasında aterosklerotik vasküler hastalığa rastandı."
Bununla birlikte, PAH'ın gelişim evrelerinde semptomlar azdır, bu nedenle semptomların derecesini anlamak, doktorların vasküler hasarın boyutunu ölçmesine yardımcı olabilir.
Rutherford sınıflandırması, periferik arter hastalığının yedi aşamasını tanımlar:
Evre 0 - Asemptomatik
Evre 1 - Hafif topallama
Evre 2 - Orta topallama
Evre 3 - Şiddetli topallama
Evre 4 - Dinlenme ağrısı
Evre 5 - Ayak parmaklarına kadar ülseri geçmeyen iskemik ülserasyon
Evre 6 - Fournier Gangren şiddetli iskemik ülserleri
Aralıklı topallamanın şiddeti genel olarak günlük hayatta yürümeye dayalı olarak "topallama mesafesi" olarak tanımlanır.
Şiddetli topallama olan kişiler genellikle beş dakikalık standart bir koşu bandı yürüyüşünü tamamlayamazlar.
Science Direct'e göre, bu kişiler genellikle ilk yürüme dakikaları içinde başlayan ve onları durmaya zorlayan semptomları tanımaktadır ve bu da önemli bir sakatlığın göstergesidir.
Bu bireylerde yapılan fonksiyonel testler sıklıkla alt ekstremitelerde (kol ve bacak) daha sonra dengeyi etkileyen geniş bir bozulma yelpazesini ortaya çıkarır.
Science Direct şöyle diyor: "Aralıklı topallamada zaman içinde fonksiyonelliğin azalması önemlidir ve PAD'nin ciddiyeti ve yaş, ırk ve sosyoekonomik durum gibi diğer faktörlerle ilişkilidir."
PAD'nin dördüncü aşamasında ortaya çıkan istirahat ağrısı, özellikle geceleri bacaklar yatakta yukarı kaldırıldığında fark edilir.
NASIL ÖNLENİR?
Plak birikimi yüksek kolesterol oluşumuna sinsi bir şekilde katkıda bulunur, ancak yaşam tarzı değişiklikleri ile dört hafta gibi kısa bir sürede sonuç verebilir.
Beslenmenize daha lifli yiyecekler eklemek ve düzenli egzersiz yapmak, kişinin lipit (yağ) dengesinde önemli değişiklikler yapabilir.
Lipid seviyeleri inatla yüksek kalırsa, doktor daha sert bir kontrol önlemi olarak iilaç reçete etmeyi düşünebilir.