Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Seda Çelik, şaşılığın iki gözün farklı yerlere bakması olduğunu belirterek, " Şaşılık iki gözün farklı yönlere bakmasıdır. Başka bir deyişle gözlerden bir tanesi tam karşıya bakarken diğerinin içe, dışa, yukarı ya da aşağıya bakmasına şaşılık denir. Bazen de şaşılık her iki göz ile düzgün bakabilmek için başı sağa veya sola eğmek gibi değişik baş pozisyonlarında kendini gösterebilir. Bunun dışında yaygın olarak görülen şaşılık belirtileri şunlardır: Gözlerde sulanma, baş ve göz ağrısı, çift görme, üç boyutlu görme yeteneğinin kaybolması, baş ve gözün bir yana çevrilerek bakılması, bulanık görme" dedi.
Sonradan şaşı olanlar dikkat etmeli
Çelik, erişkin bir kişide şaşılık daha önce yok ve yeni oluştu ise diyabet, multiple skleroz, tiroid hastalığı, miyasteni gravis, santral sinir sistemini ilgilendiren diğer hastalıklar sık görülen sebepler arasında yer aldığını belirterek, " Şaşılığın nedeni tam bilinmemektedir. Bazı ailelerde genetik geçiş görülebilir. Sadece gözlük ihtiyacına bağlı olarak oluşabileceği gibi doğumsal beyin hasarları, mongolizm, beyin tümörleri, görmeyi düşüren katarakt, göz yaralanmaları veya tümörlerine bağlı da olabilir. Eğer erişkin bir kişide şaşılık daha önce yok ve yeni oluştu ise diyabet, multiple skleroz, tiroid hastalığı, miyasteni gravis, santral sinir sistemini ilgilendiren diğer hastalıklar sık görülen sebepler arasında yer alır" ifadelerini kullandı.
Ciddi sıkıntılar doğurabilir
Çift görme eğer çocukluk döneminde olursa çocukta derinlik hissinin oluşmaması, kayan gözünün az görmesi gibi ciddi sorunlar doğuran uyum mekanizmalarının gelişebileceğini aktaran Çelik, " Bireyde yol açtığı göz kaymasının türüne göre şaşılık; içe kayma, uyumsal içe kayma ve dışa kayma şeklinde üç farklı türe sahiptir. Oluşum sebebine göre ise hastalık temel olarak aşağıdaki türlere ayrılır: Doğumsal şaşılık, kas felçlerine bağlı şaşılık, kırma kusuruna bağlı şaşılık, yetişkinlik döneminde görülen şaşılık, gizli şaşılık. Gözler birbirleri ve beyin ile bir uyum içerisinde çalışır. Böylece üç boyutlu görme ve derinlik hissi sağlanır. Bir göz farklı yöne baktığı zaman beynimize birbirinden çok farklı iki görüntü gelecektir. Bu durumda, farklı yöne bakan gözden beyine gelen görüntü ya yok sayılacak (göz tembelliği gelişimi) ya da iki farklı görüntü ile çift görme oluşacaktır. Eğer bu çocukluk döneminde olursa çocukta derinlik hissinin oluşmaması, kayan gözünün az görmesi (göz tembelliği) gibi ciddi sorunlar doğuran uyum mekanizmaları gelişir. Beyin sadece karşıya bakan gözün ilettiği görüntüyü kabul edecektir. Erişkin dönemde oluşan şaşılıkta ise beyin çocuklarda olduğu gibi uyum mekanizmalarını yapmaz ve her iki görüntüyü de kabul ederek çift görme meydana gelir" şeklinde konuştu.
"Cerrahi operasyon ile düzeltilmesi mümkün"
Çelik, cerrahi operasyon ile şaşılığın düzeltilmesinin mümkün olabileceğine değinerek, "Şaşı olduğundan şüphelenilen veya şaşılık teşhisi konulmuş olan hastalarda öncelikli olarak tam ve detaylı bir göz muayenesi yapılmalıdır. Bu muayene ile şaşılığın türü, oluşum nedeni, göz kaymasının derecesi ve gözde herhangi başka bir hastalık bulunup bulunmadığı belirlenmelidir. Uygun bireylerde cerrahi operasyon ile şaşılığın düzeltilmesi mümkün olabilmektedir. Göz kayması bebeklik döneminde ve özellikle ilk 6 aylık süreçte oluştuysa hekim önerisi doğrultusunda genellikle cerrahi operasyonla düzeltme işlemi uygulanır ve oluşan göz tembelliği tedavi edilir. İlk iki yaş içerisinde oluşan ve hipermetropiye bağlı olarak oluşan göz kaymalarında gözlük kullanımı ve destekleyici göz damlaları ile tedavi denenebilir. Bu durumda gözde tembellik oluşumunun önlenebilmesi adına bir gözün kapatılması da tercih edilebilir. Gözlük yeterli olan çocuklarda tedavi sadece gözlükken gözlüğe rağmen kayması olan çocuklarda ek olarak cerrahi de eklenir. Çocuklarda şaşılık varlığı durumunda ilk 6 yaşta tedavi başarı oranını önemli ölçüde arttırır. Türüne göre değişmekle birlikte yüzde 90 oranında ameliyat sonrası şaşılıklar tamamen düzelir. Ancak hayatın bir döneminde tekrar kayma ihtimali vardır. Bu tekrarlama ihtimali görme azlığı olan gözlerde daha sıktır. Bütün çocukların ilk 3 yaş içinde göz doktoru tarafından kontrol edilmesi çocuğun görme gelişimi açısından çok önemlidir. Şaşılık hem sosyal hayatı hem yaşam kalitesini etkileyen büyük oranda tedavisi olan hastalıktır. Ameliyat sonrası kortizon ve antibiyotikli damlalar kullanılır,3 gün su değdirilmez, el ile göz ovuşturulmaz ve enfeksiyon riski oluşturacak işlemlerden kaçınılır. Bunun haricinde hastamız normal hayatına devam edebilir. 10. gün kontrole gelinir" diye konuştu.
