Kıskançlık içinde çok fazla duygu barındırır. Sevdiğin kişiyi kaybetme korkusunu hissetmekle birlikte öfke, üzüntü de bu duygulara eşlik eder. Kıskançlık çok sevginin göstergesi değildir. Partnerler arasındaki sevgi ve güven kısıtlama ve baskı ile sağlanamaz. Yoğun kıskançlık duygusu ilişkilere zarar verir ve küsmek, inatlaşmak, eleştirmek gibi sağlıksız davranışlara yol açarak ilişkiyi olumsuz bir çerçeveye büründürür. Kişinin kıskançlığına neden olan tetikleyicilerini bulması, geçmiş dinamiklerinin bugünkü kıskançlığa etkisini anlaması kişinin kıskançlığını anlamasına ve bu döngüyü kırmasına yardımcı olur. Kıskançlık duygusuyla baş edebilmek için neler yapabiliriz, bir bakalım.
İLİŞKİNİN SONU
Kıskançlık iki türde yaşanır. Bir sağlıklı kıskançlık ikincisi de patolojik kıskançlık. Sağlıklı kıskançlık, sevdiğiniz kişiyi koruma içgüdüsü ve potansiyel tehditten korumaktan kaynaklanır. Bu tür kıskançlık insani duygular tarafından oluşur. Patolojik kıskançlık ise korku ile tetiklenir, şüphe ile beslenir, paranoya ile büyür ve güvensizlikle şekillenir. Bu durum sağlıksızdır ve ilişkinin genellikle sonlanmasına neden olur.
Hislerimizle yazarak yüzleşmeliyiz.
Kıskançlık duygunuzla çalışmak istediğinizde yazarak gözlem yapmak size yardımcı olacaktır. Yazdığınız bu yazı kendinizi hem duygusal hem de fiziksel anlamda bir ayna görevi görür. Yazdıklarınız ne sizi yargılar ne de hissettikleriniz konusunda sizi kötü hissettirir. Aynı zamanda kendiniz ve duygularınızı keşfetmeniz için de güzel bir yoldur. Neye kırıldığınız, hangi konuda güven problemi yaşadığınızı yazarak çok daha iyi keşfedebilirsiniz. İlişkinizin üzerinde düşünüp eşiniz size nasıl hissettiriyor, kıskançlığınızı tetikleyecek davranışlarda bulunuyor mu yoksa siz önceki deneyimlerinizden mi bunu yaşıyorsunuz. Sağlıksız tüm yanları ve sorularınızı kağıt üzerinde cevaplandırmak bir şeyleri daha iyi görmenizi sağlar.
KARŞILANMAMIŞ İHTİYAÇLARINIZI KEŞFEDİN
Kıskançlık duygunuz kendi zihninizde yarattığınız durumlarla mı tetikleniyor yoksa duruma dair açık bir kanıt var mı? İlişkinizde varsayımlara göre hareket etmek veya geçmişte tetiklendiğiniz bir yaşam olayının bugünkü ilişkisine yansımasını hiç kimse istemez. Bundan dolayı kendini sağlıklı bir çerçevede değerlendirmek önemlidir. Kendinizi değerlendirirken hislerinizin size ne anlatmaya çalıştığı, ilişkinizde kendinizi tam hangi noktada daha değersiz hissettiğiniz ve neleri kaybedip daha çok verici olduğunuz yanlar var kendinize sorabilirsiniz. Bu sorulara verdiğiniz yanıtlar yaşamınızda hangi ihtiyaçlarınızın karşılanmadığını size anlatacaktır.
İLİŞKİDEKİ TEMEL PROBLEMLERİ BULUN
Bir ilişkide sürekli var olan kıskançlık kişinin çocukluk sorunları veya geçmişte yaşadığı sadakatsizlik ile ilgili olabilir. Özellikle bu durumlarla çalışmamak kişinin güncel ilişkisinde bu durumların tetiklenmesi ile birlikte sağlıksız tepkilerle karşılık vermesine neden olabilmektedir. Partnerinizle yaşadığınız herhangi bir kıskançlık problemi üzerinde konuşmadan önce hissettiğiniz duyguların şimdiye mi yoksa geçmişe mi ait olduğunu belirleyin. Eğer ki davranışınız siz dolayısıyla oluşmuşsa bu davranışın sorumluluğunu üstlenin. Özellikle hissettiğiniz kıskançlık benlik saygınıza zarar veriyorsa kıskançlık çok daha fazla artışa geçer. Benlik duygunuzu arttırmanın sağlıklı yolu ise kendinize gösterdiğiniz şefkatin artışı, sağlıklı iletişim gibi kanalları arttırmaya çalışmaktır. Bu durum sizin ve ilişkiniz için önemli olanın ne olduğunu anlamanıza yardımcı olacaktır. Benlik saygınız ne kadar artış gösterirse rahatsız edici kıskançlık duygularınızla o denli başa çıkabilirsiniz.
ÖNCE BU DUYGUNUZU KABUL EDİN
Partneriniz üzerinden kıskançlık duygusunun sizi ele geçirdiğini fark etmeye başladıysanız bu durumu onunla açıkça konuşmalısınız. Kıskançlıkla başa çıkmanın altın kuralı bunu hissettiğiniz durumları partnerinizle açıkça paylaşabilmektir. Kıskançlık kişinin zihninde bir nevi düşünceleriyle yaptığı sürekli savaştır. Bundan dolayı öncelikle zihninizde bu düşünceleri gözlemleyin. Gözlemlemleriniz sonucunda keşfettiklerinizi partnerinizle paylaşın bu durumun size nasıl hissettirdiğini ve hangi durumların sizi tetiklediğini paylaşın. Keşfettiğiniz durumlarla ilgili hem kendi hem de ilişkisel sınırlarınızı oluşturun. Duyguları açıkça konuşup paylaşabildiğiniz bir ilişkide sağlıklı kıskançlık yaşanır. Örneğin "Sen şu arkadaşınla konuştuğunda onun sana karşı olan tavrı beni rahatsız ediyor" kıskançlığı sağlıklı bir şekilde ifade etme biçimidir. Kıskançlığınızı nasıl anlamlandırdığınız, yaşadığınız psikolojik olarak iyi hissedip hissetmemeniz üzerinde etkili olacaktır.
MUTLAKA DESTEK ALIN
Kıskançlık artık sürekli yaşadığınız bir durum haline geldi ve siz artık duygu ve düşüncelerinizi kontrol etmekte zorlanmaya başaldıysanız bir psikologdan bu konu ile ilgili yardım almalısınız. Elbette kişinin kıskançlığı ile ilgili bir başkasıyla konuşması kolay olmayacaktır. Fakat terapistin kıskançlığın normal olduğunu bilmesi ve sizle bu yönde empati kurabildiğini görmek sizin kendinizi açmanızda daha faydalı olacaktır. Kıskançlık elbette insani bir duygudur, insani duyguların da elbette ki rahatça yaşanabilmesi ve ifade edilebilmesi gerekmektedir. İlişkide yaşanılan kıskançlık partnerinizle sınırlar, ihtiyaçlar ve güven hakkında konuşmanız gerektiğine dair sinyaller vermektedir.
STALK YAPMAKTAN VAZGEÇİN
Partnerizin yaptığı bir davranış veya bir başkasının ona davranım biçimi kıskançlık duygunuzun olumsuz bir şekle bürünmesine yol açıyorsa bu durumu ona açıkça ifade etmekten çekinmeyin. Kimse siz söylemedikçe sizin zihninizden geçen düşünceleri veya hissettiğiniz duyguları bilemez. Partnerinize güven duyuyor olabilirsiniz fakat kıskançlık duygunuzun ortaya çıkması geçmiş deneyimlerinizle ilgiliyse ilişkinizde bu durumu daha iyi hale getirmeye çabalayın. Örneğin hayatınızdaki kişiyi çok kıskandığınız bir karakteri sürekli stalk yaparak araştırıp kendinizi onunla kıyaslarken buluyorsunuz bu davranışın size zarar verdiğini kabul edip bu hesabı siz görmeyecek bir şekilde kısıtlamaya alabilir veya kendinizi bu hesaba bakmaktan alıkoyabilirsiniz. Kıskandığınızı kişiye odaklanmak yerine kendi ilişkinizi nasıl daha iyi hale getirebilirime odaklanmak ilişki açısından çok daha verimli olacaktır.
KISKANÇLIK ANLARINDA KARAR ALMAYIN
Kıskançlık hissedildiği anda sağlıksız düşüncelerle birlikte olumsuz duyguların da eşlik ettiği bir histir. Kişi kıskançlık onu esir ettiğinde kontrolden çıkabilir ve hissettiği durumu sağlıksız bir öfke ile açığa çıkarabilir. Bu durum da ilişki için oldukça yıpratıcı olacaktır. Özellikle kıskançlık yaşamaya başladığınızı hissettiğiniz ilk andan itibaren düşünce ve duygularınızı analiz etmeniz ve kendinizi sakinleştirmenizi öneririm. Kıskançlığınız sizi ele geçirmeye başladığı an onunla sağlıklı başa çıkmanın en kilit yolu dikkatinizi kontrollü bir şekilde olaydan uzaklaştırmak ve duygularınızı ilişkinize zarar verecek şekilde ifade etmekten kaçınmaya çabalamaktır.