Ortaya çıkan vakalar, bu tehlikenin boyutunu gözler önüne seriyor. Iğdır'da 4 çocuk sahibi H.Y. (68) ve C.Y (67) çifti, yedikleri ev tipi sebze konservesinden zehirlendi. Görme, konuşma bozukluğu ve solunum sıkıntısı şikayetleri ile Iğdır Devlet Hastanesi'ne giden yaşlı kadın hayatını kaybederken eşinin yoğun bakımda tedavisi sürüyor.
Yaz sonunda tüm yurt genelinde yapılan konserve hazırlıkları konusunda uzmanlar, toksik etkisiyle çok büyük riskler taşıdığına dair uyarıda bulunuyor. Bu nedenle özellikle konserve yaparken dikkat edilmesi gereken noktalar mevcut.
Sadece 1 kilogramı tüm dünyadaki canlılığı yok edecek güçlü olan botulinum toksini, "konserve zehri" olarak da biliniyor ve bir "biyolojik savaş" ajanı olarak değerlendiriliyor. Bu toksinin 0,00007 mg'ı 70 kg ağırlığındaki yetişkin bir bireyi de öldürebiliyor.
Yapılan ayrıntılı incelemeler sonucunda kaynar su metodunun sıklıkla kullanıldığını, fakat sebzeler gibi düşük asit gıdalarda yeterince bilince sahip olunmaması bu riski artırıyor. Bu tip gıdalarda kaynar su kullanımının, C. botulinum sporlarını yeterince ortadan kaldırma kapasitesinin olmadığı da vurgulanıyor. Botulizm toksini 80 derecede 10-30 dakika, 100 derecede ise 10 dakika kaynatılarak tahrip edilebilmesine rağmen, uygun olmayan koşullarda saklanan besinlerde yeniden üreyebilme tehdidi ortaya çıkarabiliyor.
C. botulinum bakterisi oksijensiz ortamda yaşayabilir, ısıya dayanıklı sporlar üretir. Bu sporların tamamen yok edilmesinin en önemli yolu ise; 120 °C sıcaklıkta kaynatılmasıdır. Fakat bu sıcaklığa ancak düdüklü tencereler yoluyla veya endüstriyel ocaklarda erişelebilir.
Normal tencerelerde yapılan kaynatma işlemi, bu toksinin ortadan kalkması yeterli ısıyı sunmaz. Bu nedenle toksinler konusunda dikkat edilmesi gerekliliği, konserve yapımında oldukça büyük önem taşıyor.
Bu metot yerine, yeterince basıncı yüksek bir kutuda konserveleme yapılması gerektiğini belirten uzmanlar, doğru adımları izlemenin hayati öneme sahip olduğuna dair uyarıda bulunuyor.
C. BOTULINUM TEHLİKESİNDEN NASIL UZAK DURULUR?
Adeta bir biyolojik silah olarak bile değerlendirilmiş olan bu toksinden uzak durmak için dikkat edilmesi gereken önemli konu başlıkları mevcut. Konserve yapım sürecinde doğru adımları izlemek bu nedenle hayati önem taşıyor.