Çocuklar ve gençler arasında yeni bir akım başlamış, sanal annebaba. Farklı şehirlerde kendilerine anne-babalar buluyorlar. Bu anne babalar da sanal platformlarda olan 20-30 yaşlarındaki gençler oluyor. Bunlar çocuklara ve ergenlere her konuda özgür olduklarını söyleyerek yaklaşıyorlar. Gerçek anne-babalarını dinlemek zorunda olmadıklarını söylüyorlar. "Ailen telefonu elinden alamaz, istediğin sitelere girebilir, istediğim şeyleri indirebilirsin, sen özgür bir bireysin" diyerek çocukların kafalarını yıkıyor ve yakınlık kuruyorlar. Her şeye izin veren, özgürlükçü, eğlenceli sanal anne- babaları olacaklarını vaat ediyorlar.
"Cinsellik konusunda istediklerini yapabileceklerini, ailelerinin bunlara karışmaya hakkı olmadığını" söylüyorlar. Hatta bu çocuklara sevgili bulanlar bile oluyor. Farklı cinsel yönelimlere özendirme, antidepresan kullanımına zorlama, dinin gereksiz olduğunu aşılama, para isteme, yaşadıkları ülkeden soğutmaya çalışmak başlıca faaliyetleri!
Peki, kim bunlar? Çocuklarımıza bu kötülüğü neden yapıyorlar? Çıkarları ne? Sorularımızın cevabını Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Dijital İletişim Araştırmacısı Doç. Dr. Ali Murat Kırık'tan aldık.
- Durum gerçekten dehşet verici... Bu sanal-anne babalar sizce nereden türediler? Hangi yollarla çocuklara ulaşıyorlar?
- Sanal anne-baba akımı olarak ifade edilen bu tehlike kısaca internet ortamında yabancı kişilerin anne-baba rolleri üstlenmesi ve sanal bir aile oluşturması anlamına gelmektedir. Bu akım, genellikle çeşitli sosyal medya platformları, çocukların yer aldığı forumlar, sohbet odaları ve oyunlarda ortaya çıkmaktadır. Özellikle aile içi iletişim konularında sorunlar yaşayan çocuklar için sanal anne-babalar adeta bir kaçış ve teselli bulma anlamını taşımaktadır. Fakat sanal ebeveynler ne yazık ki sanıldığı kadar masum değil… Genellikle sosyal medyada ve çocukların ilgiyle takip ettiği oyunlar üzerinden ulaşım işlemini gerçekleştiriyorlar. Özdeşleşme kurarak, ortak zevk ve beğenilerden yola çıkarak çocukları cezbetmeyi amaçlıyorlar. Asıl hedeflerinin ise asi, sorumsuz, kendini içinde yaşadığı topluma yabancılaşan bir nesil yetiştirerek, Türk aile yapısını sekteye uğratmak olduğunu söyleyebilmek mümkündür.
- Ailelerin bu konuda çocuklarını mutlaka uzak tutmaları gereken platformlar hangileri?
- Aslına bakılırsa sanal dünyada her platform çocuklar için potansiyel bir tehdit halini alabilmektedir. Sosyal medya platformları yabancılarla iletişime geçebilme noktasında son derece uygun bir ortam sunmaktadır. Nitekim ortak gruplardan çocuklara ulaşmak daha kolaydır. Bu sebeple anne ve babaların sosyal medyada ve özellikle içerik üretimi sağlayan platformlara karşı hassas olmaları ve kontrolü sağlamaları gerekmektedir. Çevrimiçi oyunlar da çocuklar açısından risk halini alabilmektedir. Bu oyunlar esnasında kendilerini sıcak ve samimi gösteren sanal anne ve babalar, çocuklarla yakınlaşmakta ve böylece istediklerini yaptırabilmektedirler.
CİHAZLARI KONTROL EDİN
- Çocukları nasıl kandırıyorlar?
- Genelde çocukların özgürlüğü üzerinden dem vuran bu kişiler aileleri de zaman zaman tehdit edebilmektedir. Hatta çocuklara yönelik şantajlarla birlikte siber zorba haline dönüşebilmektedirler. Arkadaş bulma uygulamaları da uygulama dükkânlarından kolaylıkla indirilebilmektedir. Genelde yaş limiti olan bu uygulamalara çocuklar yaşlarını büyüterek girebilmektedirler. Uygulamalar içerisinde kredi ve hediye gönderimi de sağlandığından ötürü çocuklar açısından cazip görülmekte ve kolay kazanç kapısı olarak nitelendirilmektedir. Aileler özellikle çocukların kullandığı cihazları kontrol etmeli ve bu tip uygulamalar varsa ivedilikle kaldırmalıdır.
- Bir uzman olarak ailelere tavsiyeleriniz neler olur? Nasıl önlemler alsınlar?
- Ailelerin öncelikle çocuklara ilgi ve şefkat göstermesi, vakit geçirmesi önemlidir. Zira ebeveyn ve çocuk arasında sağlıklı bir bağ kurulursa birçok sorunun üstesinden gelmek son derece kolaydır. Bununla birlikte dijital dünyadaki bu tip tehlikelere karşı ailelerin cihaz denetimi sağlaması, ebeveyn filtreleri kullanması önem arz etmektedir. Sosyal medya hesaplarının da takibi mühimdir. Özellikle yeni edinilen arkadaşlar ve takip edilen hesaplar dikkatlice incelenmelidir. Çocukların sosyal medya hesaplarının gizlilik ayarları kontrol edilmelidir. Yine çocukların cihaz kullanımlarını sınırlamak ve dijital dünyadaki tehlikelere karşı onlara bilgilendirici konuşmalar yapmak ciddi katkı sağlamaktadır.
KAYIP BİR NESİL YETİŞEBİLİR
- Konuyla ilgili sizin de duyduğunuz vaka örnekleri var mıdır?
- Konu daha çok sosyal medyada yankı bulmuş durumda… Bu iddiaların araştırılması, gereken hamlelerin yapılması önemli! Sanal anne ve babalık yaygınlaşmaya başlarsa Türk aile yapısının ciddi bir erozyona uğrar. Kendini sözde özgürlükçü olarak tanıyan bu kişilerin önü alınmazsa kayıp bir nesil yetişmesi de ülke açısından ciddi bir problem oluşturacaktır.
KAYNAKLARI YURT DIŞINDAN OLABİLİR
- Bu kişilerin yurt dışı bağlantılı kaynaklardan beslendikleri ve para karşılığı çalıştıkları söyleniyor. Siz ne düşünüyorsunuz?
- Sanal anne ve babaların yurt dışı bağlantılı kaynaklardan beslendikleri ve para karşılığı çalıştıkları iddiasına dair şu ana kadar somut bir veri ya da bulgu söz konusu değildir. Fakat geçmişte yaşanan tecrübeler ve Türk toplumuna yönelik gerçekleştirilen yurt dışı operasyonları anımsandığında bu iddiaların çok da yersiz olmayacağı anlaşılacaktır. Zira geçmişte de Türkiye'deki genç kuşağın aklını karıştıran, kimyasını bozmaya çalışan, hatta içinde yaşandığı toplumdan koparmayı arzulayan farklı mihrakları görmüştük. Yani benzer bir senaryoyla karşı karşıya kalmış olabiliriz. Bu sebeple şimdi de sanal anne ve babalık akımıyla bu tip oyunlar sahnelenmesi olasıdır. Ancak ve ancak; devlet ve ailelerin ortak çabalarıyla bu tip akımlarla ve tehditlerle mücadele gerçekleştirilebilecek; problemler çözülebilecektir.
