Bir mekana yada yeni bir ortama girdiğinizde gözünüzden önce, burnunuzun keşif yaptığını biliyor muydunuz? Aldığınız o ilk koku ya o ortamı hızlıca keşfetmek isteminizi, orada bulunmaktan keyif almanızı ya da hızlıca ortamı terk etmek istemenize neden oluyor... Tam da bu nedenle kurumsal kokulandırma çalışmaları son dönemde çok ama çok popüler.
Bunun son örneklerinden biri de Fulya Gündoğdu'nun kurduğu Fiolas markasının İstanbul Havalimanı için yaptığı kokulandırma çalışma... Havaalanına özel kokulandırma bizim haber topantısında çok dikkat çekince biz de soluğu Gündoğdu'nun yanında aldık. Hem bu son çalışmasını hem kokuların insan psikolojisi üzerindeki etkisini hem de nerede hangi amaçla ne tür kokular kullanmamız gerektiğini işin uzmanına sorduk.
- Markanızı 2017 yılında hayata geçirmişsiniz... Ancak özellikle son bir yıldır birçok mekanda kolonyalarınızı, otellerde ürünlerinizi görür oldu. Bize biraz bu büyülü koku dünyasına nasıl adım attığınızdan bahseder misiniz?
- İstanbul Üniversitesi Sinema Televizyon Bölümü'nden mezun oldum. Hem ben hem de oğlumun astım hastası olması bu konuya yoğunlaşmama vesile oldu. Aromaterapi ve fitoterapi eğitimleri aldım. 2014 yılında bu markayı dünyaya getirme planları doğdu. 2016 yılı sonunda Fiolas'ı kurma kararı aldım, 2017'de de dediğiniz gibi sonunda koku tutkumu işe dönüştürüp girişimci oldum. Şu anda hayalimdeki işi yapıyorum; kişiye ve kuruma özel koku üretiyorum.
- Havaalanları aslına bakarsanız bir ülkeye geldiğiniz an kokusunu ilk olarak aldığınız yer. O ülkenin konusunu ilk oralarda duyuyorsunuz. Yani gelen misafirlere koku üzerinden ülkenizi anlatacağınız, güven duymalarını sağlayacağınız, varsa uçuş korkularından arındıracağınız, kendilerini rahat ve özel hissettireceğiniz yerler havaalanları... Bizim havalanına yerleştirdiğimiz 500 koku yayan makinamız var. Havalanında şu an kullandığımız kokuyu aslında yaklaşık üç yıl önce Berlin'de Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın desteği ile Uluslararası Turizm Borsası Fuarı'nda (ITB) tanıttık.
ÇİÇEK VE BAHARAT
- Nasıl kokuyor peki Türkiye?
- Biz Doğu'nun ve Batı'nın buluşma noktasıyız. Hem çiçeklerden hem baharatlardan oluşan bir koku tam da bu nedenle. Türkiye'nin geleneksel çiçeklerinden gül ve süsen, ülkemizin içinde bulunduğu coğrafyanın olmazsa olmazı baharatlarla harmanlandı. İçinde Türk kahvesi var, şeker var, deniz var... Hem tarihimizi, hem modernliğimizi anlatan bir koku... Yasemin, lavanta ve mimozalarla gelen konukların sakinleşmesini ve güven duymasını sağlıyoruz. İşte bu kokuyu şu an havaalanında da kullanıyoruz. Kokunun şişelenmiş hali de Sacred Bosphorus ismiyle Fiolas'ta satılıyor.
- Kurumsal kokulandırma çok popüler bir konu bir süredir...
- Kurumsal kokulandırma tüm dünyada yıllardır üzerinde çalışılınan bir konu. Birçok kahvecide içeriye girdiğinizde aldığınız o rahatlatıcı kahve kokusu aslında makinalarla ortama yayılıyor mesela... Kısaca bir kurumun kokusu, onun kimliğidir. Bir markanın adını unutabilirsiniz; ama nasıl koktuğunu ve size neler hissettirdiğini unutamazsınız. Herhangi bir firma bize geldiğinde, imza kokusunu yaratmak için mimarımızla beraber, koku eksperlerimizle firmaya gidiyoruz. Firmanın kimliğini, yaptığı işi, mağazaysa sattığı ürünü, otelse hitap ettiği kesimi araştırıp raporluyoruz. En uygun kokuları seçip sergiliyoruz ve bu zamana kadar yanılmadık. Çünkü kurumsal koku; pazardaki yerinizi belirliyor, statünüzü ortaya koyuyor. Satışınızı; hatta müşterinizin kararını bile etkiliyor.
- Plazalarda çalışan insanların ofislerinde daha mutlu çalışması için ortamda nasıl bir koku olmalı?
- Daha da yeni bu tarz bir çalışma yaptık. Bir plazada finans sektörü üzerinde çalışan bir firmanın kurumsal kokulandırmasını yaptık. Gri ve kapalı bir alan ve insanların tek mutluluğu kahve molası verip kahve içmek. Firma sahibi "O kadar çok kahve molası veriliyor ki bunun önüne geçecek bir çalışma istiyoruz" dedi. Biz de içinde kahve notaları olan bir koku tasarladık. Konunu içinde ayrıca çikolata, sahlep ve vanilya notaları var. Bu sayede çalışanlar masalarında daha uzun süre kalmaya başlamış. Doğru kokuyla çalışanların kahve molası süresi azaldı.
- Mağazalarda da sıklıkla burnumuza güzel kokular geliyor. Nedir markaların bu kokularla amaçladıkları şey?
- Yine kendi yaptığımız bir çalışmadan örnek vermek istiyorum. Bir mücevher firmasıyla çalıştık mesela. Uygun fiyatlı ürünleri de vardı ve mağazalarına girenlerin ulaşılabilir lüks kavramını hissetmesini istiyorlardı. Biz de içinde amber, sandalwood, misk ve baharatlar ve çiçekler bulunan bir koku çalışması yaptık. İmza kokunun mağazacılık sektöründeki esas amacı içeriye giren potansiyel müşterinin 15-20 dakika daha fazla kalmasını sağlamak. Bu da satış yapılması ihtimalini artırıyor.
İLK BULUŞMA İÇİN GÜL
- Peki mesela ilk buluşma için kadınlara tavsiye edeceğiniz bir koku var mı?
- Güzel bir ilişki için adım atmak ise amacımız, demek ki karşı tarafa güven vermemiz gerekir. Çiçeksi notalar, bergamut, sandalwood, gül... Romantizm de lazım gül o romantizmi verir...
- Peki ilk görüşmesine giderken, nasıl bir kokuyu önerirsiniz?
- Tabii ki böyle romantik bir koku olmamalı. Hayalperest görünmenize neden olabilir. İş görüşmesine giderken odunsu ve içinde sandalwood olması gerekiyor.
