Çocuklar, toplumdaki en savunmasız ve tehlikeye açık gruplar arasında yer alıyor. Maruz kaldıkları şiddeti ve istismarı dile getirmeleri ise yetişkin birine oranla çok daha zor olabiliyor. Bu nedenle bir çocuğun yaşamını yakından takip etmek ve sürekli gözlem altında tutmak önemli olsa da tüm işaretleri doğru değerlendirmek gerek. Çocuk istismarı, gündemin en önemli problemlerinden biri olmasının yanı sıra onları nasıl koruyacağımız, istismarı nasıl önleyeceğimiz konusunda da çok daha fazla bilgiye ihtiyacımız bulunuyor. Uzman Psikolog Ferhan Bıçakçılar ise çocuk istismarı konusunda merak edilenleri cevapladı.
•Tacize uğramış fakat bunu dile getiremeyen bir çocuğu fark edebilir miyiz? Bunu nasıl anlayabiliriz?
Otoriteler Dünya üzerinde her yıl yaklaşık 4 milyon çocuğun cinsel istismarı uğradığını bildirilmektedir. Çoğu fiziksel istismar, cinsel istismar ve/veya ihmalin bir arada yaşadığı istismara uğrayan çocuklar arasında kayda değer bir örtüşme vardır.
Cinsel istismara uğradığını dile getiremeyen çocukları fiziksel, duygusal ve davranışsal açıdan değerlendirerek bir cinsel tacize uğrayıp olamadıklarını hakkında bir ön görü sağlanabilir.
Çocuklarda cinsel istismar belirtileri neler olabilir.
Duygulardaki değişiklikler;
Davranış değişiklikleri;
Çocuk,
Fiziksel belirtiler;
Çocuğunuzda şunlarda fark edilebilir;
•Ebeveynler, çocuklarının istismara uğradığını anladığında neler yapmalı ve çocuğa nasıl yaklaşmalı?
Çocukları cinsel istismara uğraması ile karşı karşıya kalan ebeveynler, bu süreci yönetmekte bir hayli zorlanırlar. Ancak, yine de yetişkinliğin vermiş olduğu sorumlulukla bunu yönetebilmeliler. Süreci yönetmeye çalışırken çocukta ikincil bir travma ya da travmada yeni darbeler yaratmamak gerekir. Bu nedenle ebeveynlerin dikkat etmesi gerekenler şunlardır.
•Cinsel istismar sonucu çocuklarda yaşanan ruhsal problemler nelerdir?
Çocukken cinsel istismara uğramak, akıl hastalığı geliştireceği anlamına gelmez, ancak ruhsal problemler için çok ciddi risk faktöründen biridir.
Cinsel istismara uğrayan çocuklarda anksiyete bozuklukları (travma sonrası stres bozukluğu gibi), depresyon, yeme bozukluğu, dürtüsel davranışlar, dissosiyatif bozukluk ve kişilik bozuklukları yaşama riski daha yüksek oranda görülebilir.
•Cinsel istismar, fiziksel şiddet gibi büyük travmalara maruz kalmış çocukların ileride tamamen ruhsal olarak iyileşebilme şansı nedir?
Erken ve bilinçli bir profesyonel müdahale doğru ve sabırlı bir takip. Güçlendirilmiş bir psikolojik sağlamlık ve de güvenli huzurlu bir dış çevre ile yara sarıcı bir aile ortamı olmalı. Böylelikle birçok travma için iyileşebilme fırsatı olabilir.
• Cinsel istismar ile mücadelede ve taciz konusunda farkındalık yaratmak için ebeveynler neler yapabilir?
Ebeveynlerin çocuk cinsel istismarı önleme ve farkındalık geliştirme hakkında bilmesi gereken birçok ince nokta vardır.
Bunlardan en önemlileri;