Uzmanlar, ABD ve İngiltere'de hastanedeyken kalbi aniden duran ancak sonra iyileşme gösteren iki düzineden fazla insanı test etti. Sonuçlar, hastaların ölüme yaklaştıklarında deneyimledikleri beş ana tema olduğunu gösteriyor.
"BİR VARIŞ NOKTASINA İLERLEME HİSSİ"
Yapılan araştırmada, bu anlarda yaşanan tüm hislerin bir değerlendirmesini içeriyordu. Birçok insan "bir varış noktasına doğru ilerlediklerini" hissettiklerini belirtti. Hatta kalp masajı yapıldığının da farkında olduklarını dile getirdiler.
Çalışmanın araştırmacısı Yoğun Bakım Uzmanı Dr. Sam Parnia, hastaların CPR'den sonra yoğun bakımdaki faaliyetlerden hastaların haberi olabileceğini ve kendilerine uygulanan tedavinin de farkında olabileceklerini dile getirdi.
"ÇALIŞMA İÇİN 20 YILINI HARCADI"
Kalp durduğunda ne olduğunu araştırmak için yirmi yılını harcayan İngiliz doktor, ölümün eşiğinden dönenlerin on yıllardır bilinçlerini arttığını bildirdi. Fakat elde ettiği bulgulara göre; hastaların bilincinin kapalı olduğu anlarda bile durumun böyle olduğunu gösterdiğini dile getirdi.
Dr. Parnia'nın çalışması, ilk 567 kişiden kardiyak arrest geçirdikten sonra suni teneffüs uygulanan ve ardından iyileşen yalnızca 53 erkek ve kadının deneyimlerini inceledi. Hastalar hayata döndürülürken, beyinlerinin bilgi aldığına dair herhangi bir sinyal olup olmadığını görmek için onlara beyin izleme cihazları takıldı. Cihazlar ayrıca, tedavi gördükleri sırada hastanın önündeki bir ekrana görüntüler yansıttı ve elma, armut ve muz gibi her beş dakikada bir okunan kelimelerin ses kliplerini oynattı.
"BAZI ANLAR TIBBİ MÜDAHALELERİN YORUMLARI"
Dr Parnia, bazı hastaların belirli şeyleri hatırladığını, ancak bazı "anıların" muhtemelen tıbbi olayları yanlış yorumladığını söyledi. Bunun bir örneği, 'cehennemde yandığına' inanan bir hastaydı. Dr Parnia, bunun muhtemelen potasyum IV damlamasından kaynaklanan yanma hissine bir tepki olduğunu söyledi.
Sonunda görüşülebilen 28 katılımcıdan ikisi, CPR alırken tıbbi personelin çalıştığını duyduklarını hatırladı. Bir hasta sağlık görevlilerini gördüğünü hatırladı ve göğsünün ovuşturulduğunu hissedebiliyordu. Üç hasta, biri şarkı söyleyen bir balıkçının dahil olduğu rüya benzeri deneyimler bildirdi.
"BENZERSİZ ÖLÜM DENEYİMLERİ YAŞANABİLİR"
Bazıları vücutlarında suni teneffüs yapıldığını hissettiklerini hatırlarken, diğerleri hayatlarını değerlendirdiklerini ve başkalarını nasıl etkilediklerini düşündüklerini hatırladılar. Görüşülen 28 kişiden altısı ölüm deneyimini hatırladı, bir kişi merhum büyükannesinin ona vücuduna dönmesini söylediğini duymuştu. Bazı kişiler ev olarak algıladıkları bir yere gittiklerini hissettiler. Diğerleri kalp masajı geçirdikten sonra yoğun bakımdaki faaliyetleri hatırladı.
Dr Parnia, insanların, hastanede veya başka bir yerde yaşayabilecekleri diğer deneyimlerden farklı, benzersiz bir hatırlanan ölüm deneyimi olduğunu belirleyebildikleri ve tanımlayabildikleri tanıklıkları karakterize ettiklerini belirtti.
567 hastanın sadece 53'ü, incelenenlerin yüzde 10'undan azı hastaneden taburcu edilene kadar yaşadı. Bunlardan 25'i sağlık durumunun kötü olması nedeniyle görüşülemedi. Geri kalan 28 kişiye kalp durmasından iki ila dört hafta sonraki deneyimleri soruldu.