Santorini depremleri ile birlikte Ege'de harekete geçmesinden endişelenilen volkanın ardından Yellowstone'da da yeni hareketlilik tespit edildi. Dünyanın en büyük süper yanardağlarından bazılarına ev sahipliği yapan Yellowstone'da, 160.000 yıl sonra ilk kez yer altında magma hareketleri tespit edildi. Peki bu hareketin önemi nedir? İşte detaylar...
Bilim insanları, bu hareketliliğin dikkat çekici olduğunu ancak endişe edilecek bir durum olmadığını belirtiyor. ABD Jeolojik Araştırmalar Kurumu'na (USGS) göre, Yellowstone'daki yanardağlar sürekli olarak evrim geçiriyor ve bu tür magma hareketleri, bölgedeki doğal volkanik döngünün bir parçası.
Yellowstone, Rocky Dağları'nda bulunan ve yılın altı ayından fazlasını kar altında geçiren geniş bir plato. Ortalama yıllık sıcaklığı yalnızca 2,2°C olan bu bölge, aynı zamanda dünyanın en aktif jeotermal alanlarından biri. Yellowstone'daki buhar bacaları 135°C'ye kadar ulaşırken, ünlü sıcak su kaynakları ise 92°C'ye kadar kaynama noktasına ulaşıyor.
Ancak Yellowstone'un yüzeyinin yalnızca %0,3'ü termal alanlardan oluşuyor. Bu nedenle, bölgenin büyük bir kısmı Rocky Dağları'nın diğer kısımlarından daha sıcak değil. Son tespit edilen magma hareketliliği de bu doğal süreçlerin bir parçası.
Magmanın yer altında yavaşça hareket etmesi ve su rezervleriyle etkileşime girmesi, Yellowstone'un meşhur jeotermal özelliklerini oluşturuyor. USGS'ye göre, bu hareketlilik Grand Prismatic Spring ve Old Faithful gibi sıcak su kaynaklarının varlığını destekleyen unsurlardan biri.
Bilim insanları, ısı akışı ve yer deformasyonlarını tespit edebilmek için uydu görüntüleri ve yere yerleştirilen sensörler gibi gelişmiş izleme cihazları kullanıyor. Şu anki verilere göre, magma yüzeye tehlikeli şekilde yaklaşmıyor.
Dünya genelinde yenilenebilir enerji kaynakları aranırken, Yellowstone'un jeotermal enerjisi de bu kapsamda incelenen potansiyel kaynaklardan biri olarak öne çıkıyor. Bilim insanlarına göre, Yellowstone'daki jeotermal enerji, ülkenin tamamına yetecek kadar büyük bir potansiyele sahip. Bu nedenle, bazı uzmanlar Yellowstone'un temiz enerji üretiminde önemli bir rol oynayabileceğini düşünüyor.
İzlanda gibi volkanik ülkeler, jeotermal enerjiyi yaygın bir şekilde kullanıyor. Yellowstone'un enerji potansiyeli de bu bağlamda değerlendirilebilir. Ancak, ABD'nin bu tür bir enerji üretim sistemini benimseyip benimsemeyeceği henüz net değil. Jeotermal enerjinin çevre dostu olduğu ve karbon salınımını azaltarak ekonomiye katkı sağlayabileceği düşünülüyor.
Yellowstone'un büyük enerji potansiyeline rağmen, bölgeden elektrik üretmek teknik ve çevresel nedenlerden dolayı mümkün değil. Smithsonian Ulusal Doğa Tarihi Müzesi'nden jeolog Liz Cottrell'e göre, mevcut teknoloji ile bu enerjiyi verimli bir şekilde kullanmak mümkün değil.
Ayrıca, Yellowstone 1970 yılında UNESCO Dünya Mirası Alanı olarak ilan edildiği için, burada çevreye zarar verebilecek herhangi bir jeotermal enerji santrali kurulması yasalarla engellenmiş durumda. Bunun nedeni, Yellowstone'un benzersiz ekosistemini ve jeotermal özelliklerini koruma gerekliliği.
Benzer bir durum 1950'lerde Yeni Zelanda'da yaşandı. Wairakei Havzası'na yakın bir noktada kurulan jeotermal santral, bölgedeki 240 sıcak su kaynağının ve 70 gayzerin yok olmasına neden oldu.
İzlanda ise yüzeye yakın sıcak sıvıları ve jeotermal enerjiyi dikkatli bir şekilde kullanarak bu tür bir tahribatın önüne geçti.
Bu nedenle, Yellowstone'un doğal dengesini koruyarak ondan enerji elde etmenin mümkün olup olmadığı bilim dünyasında hala tartışmalı bir konu. Şu an için bu bölge, dünyanın en büyük jeotermal harikalarından biri olarak korunmaya devam ediyor.
