Hastalıklar konusunda çevresel, genetik veya yaşam stiline bağlı olarak birçok değişken bulunur. Bunlardan biri de kan grupları. Basitçe damarlarınızdan aktığını düşündüğünüz kan, aslında farklı tiplere sahip olarak aynı zamanda bedeninizde farklı etkiler ortaya çıkarır. A, B, AB ve 0 kan grupları olarak bilinen 4 farklı tür, ayrıca pozitif ve negatif varyasyonlar ile bedende farklılıklar oluşturur. Kalp sağlığı da kan grubu faktörlerinden etkilenir.
Genellikle gerekli olmadığı sürece kan grubu farklarının önemi fark edilemez. Fakat kan grubuyla ilgili devam eden araştırmalar, bu durumun düşünülenden çok daha önemli olduğunu belirtiyor. Özellikle kalp hastalığı riski konusunda yapılan değerlendirmeler, bu farklılıkların önemli bir etken olduğunu gösteriyor. İşte kardiyavasküler sorunları önlemede dezavantajlı ve avantajlı gruplar…
KAN GRUBUNUN FARKLILIKLARI NELERDİR?
A, B ve 0, farklı kan gruplarını oluştururken kan hücrelerini farklı şekilde programlayan AB0 geninin çeşitli biçimlerini ortaya koyar. Örneğin; AB kan grubuna sahip bir kişi, vücudundaki kırmızı kan hücrelerinde hem A hem de B antijenlerini üretebilir. 0 kan grubuna sahip kişiler ise herhangi bir antijen üretmezler.
Kırmızı kan hücrelerinde protein olup olmamasına bağlı olarak kanın grubunun "pozitif" veya "negatif" olduğu belirlenir. Kanınızda protein bulunuyorsa Rh pozitif olduğunuz anlamına gelir.
0 kan grubuna sahip kişiler ise "genel verici" olarak kabul edilirler. Çünkü kanlarında herhangi bir antijen veya protein olmaması acil bir durumda ihtiyacı olan kişide vücudunda sorun çıkarmayacağı anlamına gelir.
"Peki neden farklı kan gruplarına sahibiz?" sorusunun cevabı ise önem taşıyor. Penn Medicine'de hematolog olan Dr. Douglas Guggenheim'a göre, araştırmacılar tam olarak bilmiyorlar, ancak birinin atalarının nereden geldiği ve kanda koruyucu mutasyonlara neden olan geçmişteki enfeksiyonlar gibi faktörler çeşitliliğe katkıda bulunmuş olabilir.
Örneğin; 0 kan grubuna sahip kişiler kolera hastalığına yakalanabilirken, A veya B tipi kan grubuna sahip olanlar, pıhtılaşma sorunları yaşama ihtimali daha yüksektir. Kan grupları, gerçek zamanlı olarak etrafta dolaşan farklı biyolojik veya viral tehditlere karşı ayak uydurmasa bile, geçmişteki bu riskleri yansıtyor olabilir.
Guggenheim, "Kısacası, vücudun mümkün olduğu kadar en iyi şekilde korunması için neredeyse çevresi etrafında evrimleşmesi gibi" diyerek tanımlıyor.
KALP HASTALIKLARI İLE İLGİLİ EN RİSKLİ KAN GRUBU
Amerikan Kalp Derneği'nin verilerine göre, A, B veta AB tipi kan gruplarının kalp krizi geçirme veya kalp yetmezliği yaşama olasılığının 0 kan grubundaki kişilere göre daha olasıdır.
Artan risk küçük olsa da (%8 ila %10 aralığı), Amerikan Kalp Derneği'ne göre kan pıhtılaşmasının oranlarındaki fark daha yüksektir. Aynı çalışmada, A ve B kan grubu olan kişilerin derin ven trombozu geliştirme olasılığı %51 ve ciddi pıhtılaşma bozukluğu olan pulmoner emboli geliştirme riski %47 daha fazla olduğu tespit edildi.
Guggenheim'a göre artan bu riskin nedeni, A tipi, B tipi veya AB tipi kan grubuna sahip kişilerin vücutlarında meydana gelen iltihaplanma nedeniyle bu risk ortaya çıkıyor olabilir. A ve B tipi kanda bulunan proteinler, damarlarda ve atardamarlarda daha fazla "tıkanmaya" veya "kalınlaşmaya" neden olarak pıhtılaşma ve kalp hastalığı riskinin artmasına neden olur.
KAN GRUBU İLE İLGİLİ DİĞER SONUÇLAR
0 kan grubuna sahip kişilerde kalp hastalığı ve kan pıhtılaşması riski biraz daha düşüktür. Fakat kanama ve kanama bozukluklarına karşı daha duyarlı olabilir. Bu durum, doğum sonrası kan kaybı üzerinde yapılan bir araştırma ile ilişkili olarak incelendi ve kan grubu 0 olan kadınlarda daha yüksek risk kaydedildi.
Critical Care'de yayınlanan bir araştırmaya göre, 0 tipi kan grubuna sahip kişiler, artan kan kaybı nedeniyle travmatik bir yaralanmadan sonra daha da kötüleşebilir.
Farklı araştırmalar ise AB tipi kan grubuna sahip kişilerin 0 kan grubuna sahip olanlarla karşılaştırıldığında bilişsel bozulma riskinin arttığını tespit edildi. Hatırlama, odaklanma veya karar verme güçlüğü gibi durumları içeren bilişsel aktivitelerdeki aksamalarda AB kan grubunda daha fazla risk saptandı.
KAN GRUBUNA GÖRE YAŞAM TARZI DEĞİŞMELİ Mİ?
Mevcut araştırmalar, kan grubunun birinin kalp hastalığına yakalanma riski açısından ölçeklerde değişiklik gösterse de diyet, egzersiz ve hatta çevreden maruz kalan kirlilik düzeyi, kalp sağlığının faktörlerini etkilemede çok etkilidir.
Guggenheim, kalbini sağlıklı tutmaya çalışan hastalar için, birinin kan grubu ne olursa olsun, vücuttaki iltihap oranını azaltan iyi bir kalp için en önemli şeyin sağlıklı bir beslenme sistemi olduğunu vurguluyor.
Fakat gelecekte yapılan araştırmalar sayesinde doktorların hastaları kan gruplarına göre tedavi edebileceği kesin yollar sunabilir. Örneğin; tüm faktörler eşit olarak düşünüldüğünde, sağlıklı kolesterol düzeyleri A grubu kanı olan bir hasta her gün aspirin almak fayda sağlayabilirken aynı tedavide 0 kan grubuna sahip bir kişide gereklilik olmayabilir. Tüm bu sebeplerle kan grubu nedeniyle
