Araştırma sonuçları şaşırttı! Çocukken tükettiğiniz besinler bunamayı önleyebilir…

Bilişsel yetenek tanımı kişinin hafıza gücü ve düşünme hızı ile ilgilidir. Yaşlanma sürecinde bilişsel yeteneklerin bir kısmında gerilme doğal olarak meydana gelse bile bu durum bunama gibi rahatsızlıkların da işareti olabilir. Bilim insanları,1946 yılında başlayan ve 4-75 yaş arasındaki 3.059 kişinin gözlemlenmesi sonucu bir araştırma gerçekleştirmişlerdir. Çalışma boyunca kişilerin beslenmeleri incelenerek ve bilişsel yetenekleri yedi defa test edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre bazı besinlerin hafıza güçlendirip bunamayı önlediği gözlemlenmiştir. İşlenmemiş ya da az işlenmiş olan yeşil yapraklı sebzeler, fasulye, meyve ve tam tahıllardan oluşan diyetleri yapmanın oldukça koruyucu bir etkisi olduğunu gözlemlediler. ERKEN YAŞLARDA DOĞRU BESLENME BEYNİ KORUYOR Beslenme Uzmanı Kelly Cara, gözlemiş oldukları ilk bulgular sonucuna göre, yaşamları boyunca sağlığı desteklemek için erken dönemlerde sağlıklı beslenmenin önemli olduğunu vurguladı. Ayrıca orta yaş dönemine kadar beslenme düzeninde yapılan iyileştirmelerin de ilerleyen yaşlardaki bilişsel gerilmeyi hafifletebilir ya da azaltabilir açıklamaları yaptılar. Uzmanlar bu koruyucu etkinin nedenini açıklarken, besinlerin yüksek antioksidan seviyeleri sayesinde beyindeki dolaşımı arttırdığını ve zararlı maddelerle savaşan doymamış yağ asitleri içerdiğinden bu sebeple sağlığa yararlı bir etkiye sahip olduklarını ifade ettiler. BUNAMANIN ÖNÜNE GEÇİYOR Yaşantımızın herhangi döneminde doğru beslenmenin ilerleyen yaşlarda oluşabilecek bilişsel ve diğer sağlık sorunları açısından olumlu etkileri vardır. Çalışma sonucunda elde edilen bulgularda, bu tarz diyetleri yaşamın erken dönemlerinde yapan kişilerin sadece yüzde 7'sinin bilişsel yeteneklerinin düşük olduğu ve yalnızca bu orana sahip kişilerde bunama görüldüğü gözlemlendi. Beyaz ekmek gibi yüksek miktarda tuz oranına sahip, ilave şeker ve refine tahıl içeren besinleri tüketen kişilerin yaklaşık yüzde 92'sinde yaşlılık döneminde düşük bilişsel yetenekler olduğu fark edilmiştir. Örneğin meyve ve sebze tüketimi sonucu serbest radikaller kararsız atomlarla savaşır. Bu besinler antioksidan miktarı için de zengin oldukları ifade edilmiştir. TÜKETİLMESİ ÖNERİLEN BESİNLER Tekli doymamış yağlar oranından zengin besinler kandaki kötü kolesterolü düşürür. Bu besinlere örnek olarak; avokado, fıstık ezmesi ve badem gibi kuru yemişler verilebilir. Çoklu doymamış yağlar benzeri yararlara sahiptir. Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu omega-6 ve omega-3 yağ asitleri sağlar. Bu besinlere örnek olarak; somon benzeri yağlı balıklar ve bazı kuru yemişler verilebilir. Araştırmaya katılan kişilerin diyetleri yüksek veya düşük kaliteli şeklinde değerlendirildi.Bu değerlendirmeye göre yetişkinlerin genel olarak her gün en az iki buçuk su bardağı sebze, iki su bardağı meyve, 170 gr tahıl, yaklaşık 155 gr yağsız veya sebze bazlı protein (fasulye gibi) ve iki yemek kaşığı yağ tüketmeleri öneriliyor. Buna benzer bir diğer örnek ise, bir yetişkinin bir günde 88 gr brokoli, iki orta boy havuç, 33,5 gr kara lahana, 210 gr elma, yaklaşık dört dilim tam buğday ekmeği ve bir tavuk veya balık ile birlikte 27 gr zeytinyağı yemesi tavsiye ediliyor. Not: Kesin ölçüler kişilerin kilo oranlarına ve sağlık durumlarına göre değişebileceği unutulmamalıdır. Bu ölçüler kadın ve erkek arasında da farklılık gösterebilir. Öncesinde bir beslenme uzmanına başvurmanız önerilir. BUNAMANIN SEBEBİ NEDİR? Yapılan araştırmalara göre, beyinde amiloid ve tau proteinlerinin birikmesi, bunların bir araya gelerek plak ve düğümler oluşturması ve bu durumun beynin düzgün çalışmasını zorlaştırdığı düşünülmektedir. Bunun sonucunda ise beyin bu hasarlarla başa çıkmakta güçlük çeker ve bunama belirtileri meydana gelir. Demans hastalığı (bunama) hafıza düşürür ve sosyal becerileri olumsuz olarak etkiler. Demansın bir diğer yaygın türü ise felç benzeri beyne giden kan akışını azaldığı vasküler demanstır. Bu hastalığın ilerleyen aşamalarında kişiler yakınlarını tanıyamaz, yutma sorunları ve idrar kaçırma görülebilir.