Bugün babalar günü... Kimimiz babasıyla doyasıya vakit geçirecek bugün, kimimiz hediyesini alıp çoktan kapısına dayandı bile... Arasında mesafeler olanımız da var elinde çiçeği hüzünle mezarlık yolunu tutanımız da... Nerede olurlarsa olsunlar, hayata açılan kapımız babalarımız; başımız sıkıştığında yanına koştuğumuz, aklımız karıştığında akıl danıştığımız, sırtımızı dayadığımız, güç aldığımız... Nesil nesil de değişiyor babalar, her erkek babasını rol model alsa da eleştirdiği taraflarını törpüleyerek başka bir baba olmaya çalışıyor çocuğuna...
"Sevgisini göstermezdi babam, hiç sarılıp öpmedi beni" diyenler çocuğuyla en yakın ilişkiyi kurmaya çalışıyor. "Babamı göremezdik, hep kahvede vakit geçirirdi" diyenler daha çok zaman ayırmaya çalışıyor evladına... Neyi eksik hissettiysek onu tamamlamaya çalışıyoruz. Peki, bu bizi nereye götürüyor? Eksiği tamamlarken başka taraftan eksiliyor muyuz acaba? Ya da zamanla babamıza mı benziyoruz? Kız çocukları ile nasıl bir ilişki kurmalı babalar? Ya da oğullarına nasıl bir rol model olmalı? Bu soruların peşinden koştuk ve kendisi de bir baba olan Klinik psikolog Mehmet Teber ile Babalar Günü'ne özel bir röportaj yaptık. Bu satırları okuyan tüm babalar, gününüz kutlu olsun.
HEP SENİN YANINDAYIM KIZIM
- Kız çocuklarının hayatında babaları nasıl bir rol oynar? Sağlıklı bir baba-kız ilişkisi nasıl olmalı?
- Erkek ve kadın birbirinin tamamlayıcısıdır. Kız çocukları hayatta ihtiyaç duydukları kapsanmayı, gücü, güveni babada bulurlar. Sırtını yaslayacak güçlü bir baba onlara bu hayatın zorlukları ve karmaşası karşısında güven verir öncelikle. Aynı zamanda baba ile kurulan sağlıklı ilişkisi yeri geldiğinde diğer erkeklerle kuracağı romantik ilişkiler için aşı görevini görür. Babadan görülmeyen ilgi ve sevgi diğer erkeklere aranabilir mesela. Ya da tam tersi olarak gidip bilinçdışı şekilde olumsuz yönleri ile kendi babasına benzeyen bir erkeği hayatına alabilirler. Babaya duyulan öfke romantik ilişkide olduğu erkekten de çıkarılabilir. Sağlıklı baba-kız ilişkisinde öncelikle birlikte eğlenebilme becerisi yatar. Bu küçükken oyunlarla, büyüdükçe ortak spor, gezme gibi etkinliklerle olur. Açık iletişim bu ilişkinin diğer dinamiğidir. Zorlukları paylaşabilmek, çocuğa "Her türlü zor koşulda seni anlamak için elimden geleni yapacağım" mesajını vermek, her zaman kollarımızı açık tutmak da diğer dinamikler olabilir.
ERKEK ÇOCUK, BABANIN ORTAMINA TANIKLIK ETMELİ
- Peki ya erkek çocuklarının hayatında babanın rolü nedir, nasıl olmalıdır?
- Erkek çocukları, sağlıklı bir gelişim için gerekli olan eril enerjiyi babadan alırlar. Günümüz erkek çocukları çoğu vaktini kadınlarla geçiriyor. Okul öncesinde anne, öğretmen hep kadın. Babalar uzun vakitlerde çalışıyor ve bu durum ihtiyaç duydukları erkeksiliğin onlara aktarımına engel oluyor. Bunun yanında erkek çocuklar nasıl bir erkek eş ve baba olacaklarına kendi babalarına bakarak karar veriyorlar. Baba onlar için bir özdeşim figürü, bir rol model. Öfkelenince, sevinince, üzülünce ne yapacaklarını babalarından örnekliyorlar. Yok olan baba aynı zamanda yok olan rol model ve bir boşluk demek. Sağlıklı baba oğul ilişkisinde oyun var, birlikte güç ve mücadele içeren etkinlikler var, babanın iş ve arkadaş ortamına tanıklık etmek var.
YENİ NESİL BABALARDA SEVGİ ÇOK SINIR YOK
- 'Eski babalar' duygularını çocuklarına gösterme konusunda pek cömert davranmaz/davranamazdı. Yeni nesil babalar bu konuda daha bilinçli ve cömert. Belki de kendi babalarından bu cömertliği göremedikleri için çocukları ile daha fazla iletişime ve sarılma, öpme gibi baba sevgisini dışarı vurarak gösteriyorlar. Babaların bu tür sevgilerini dışa vuran davranışlar göstermesinin çocuklarına faydaları nedir?
- Sevgi, bitkiye verilen su gibi. Bir nesil susuz büyüdü. İçlerinde çöller, kurumuş dallar, solmuş yapraklar ve su bekleyen çiçekler var. İnsanın almadığını vermesi çok zor. Bu nedenle sevgi alamayan babalar, sevgi ve ilgi verirken zorlanabilirler. Ama görüyorum ki herkes kendince devraldığı babalığı ileri taşımaya çalışıyor. Bu beni mutlu ediyor. Çocuklar daha sağlıklı büyüyor. Ama geçmişte var olan günümüzde eksik olan şey ise sınırlar. Eskiden sevgi yoktu, sınır çoktu. Geçmişin babaları sevgiyi gösteremezdi ama net sınırlar koyardı. Bir otoriteydi. Günümüz babalarında sevgi çok, sınır neredeyse yok. Eksik sınırlar çocukların savrulmasına ve kaybolmasına neden olur. Burada dengeyi bulmamız gerekiyor.
RUTİNLERİNİZ OLSUN
- Çocuk bakımı ve çocukla olan iletişim genelde annelere kalıyor. Annelerin neredeyse 7 gün 24 saat çocukları ile birlikte olduğunu görüyoruz. Oysa haftanı bir günü de olsa, baba-kız ya da baba-oğul günü olarak belirlenip, baba ile sosyalleşmenin hem baba hem de çocuğa faydaları var mı? Bu ailelerde bir gelenek haftalık rutin haline gelmeli mi?
- Bir baba çocuğu için pek çok şey yapabilir ama aklında kalacak olan ya çok uç deneyimler ya da rutinlerdir. Bu nedenle baba-oğul, baba-kız günü adı altında basit de olsa rutinler oluşturmak çok önemli. Birlikte sinema izlemek, aynı gün aynı saatlerde bir pastaneye gidip tatlı yemek, bir akşam bir kutu oyunu birlikte oynamak, senede bir özel bir yeri ziyaret etmek gibi. Yıllık, aylık ya da haftalık rutinler köşe taşı gibi çocuğun zihnine kazınır.
ÇOCUKLARINIZIN İYİLİĞİ İÇİN
- Bugün babalar günü. Sizin bir baba olarak babalara mesajınız ne olur?
- Günümüz dünyasında, yoğun iş stresi, uzun mesai saatleri ve trafik babaları çok yoruyor. Dinlenme zamanları çok az, bunu biliyorum. Bir yandan bu ihtiyacı görüyorum ama öte yandan da çocukların başka babasının olmadığı ve babalığın devredilemeyeceği hatırlatmak istiyorum. Çocuklarının iyiliği için çabalayan tüm babaların gününü de tebrik ederim.
