Son yıllarda kültür sanat alanına çocukların katılımı için yapılanlar oldukça sevindirici ve takdiri hak ediyor. Bunun en güzel örneklerinden biri Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yurdun pek çok yerinde açılan çocuk kütüphaneleri. Çocuklar buralarda istedikleri kitaplara erişim sağlayabildiği gibi, farklı alanlarda birçok etkinliğe de katılabiliyorlar. Üstelik ailece katılım mümkün. Diğer yandan Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye'nin uluslararası marka değerine katkıda bulunmak üzere gerçekleştirilen Türkiye Kültür Yolu Festivallerinde de çocuklara özel kültür ve sanat faaliyetlerinin olması ülkemizin geleceği için büyük bir yatırım. 15 Ekim'e kadar devam edecek olan Beyoğlu Kültür Yolu Festivali kapsamında Taksim Atatürk Kültür Merkezi'nde ve Rami Kütüphanesi'nde çocuklar için özel çalışmalar yapılıyor. Biz de bu özel çalışmaların arka planını merak ettik. Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Yayımlar Genel Müdürü Taner Beyoğlu ile çocuk etkinliklerinin tüm detaylarını konuştuk.
- Türkiye'nin pek çok yerine çocuk kütüphaneleri açıldı. Özellikle Rami Kütüphanesi'nde bulunan çocuk kütüphanesi örnek teşkil ediyor. Bu kütüphaneler ne gibi faydalar sağlıyor?
- Bakanlığımıza bağlı halk kütüphanelerinde, bebeklik döneminden başlayan yaşam boyu öğrenme sürecinde, okuma-öğrenme ilişkisinin kurulmasını sağlayarak 'okuma'nın, bir eylem olmaktan öte bir yaşam biçimi olmasını destekliyor ve faaliyetlerini buna göre şekillendiriyoruz. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü'ne bağlı olarak hizmet veren kütüphane sayısı bin 279'a ulaştı. Bunlardan 78'si çocuk kütüphanesi. Bunların içinde 19 tanesi ise müstakil kütüphane olarak minik okuyucularını kucaklıyor. Zengin kitap ve süreli yayın koleksiyonuna sahip çocuk kütüphanelerinde; robotik, keçe, origami, örgü, seramik, ebru, takı tasarımı, ayraç ve şapka yapım atölyeleri, gölge oyunu gösterileri, masal saatleri ile edebiyat, kültür, sanat, kişisel gelişim ve sağlık alanlarında söyleşiler, aile seminerleri ve farkındalık eğitimleri düzenleniyor. Ek olarak; halk kütüphanelerinde başta çocuk kullanıcılar olmak üzere tüm kullanıcılarımıza yönelik bilim, robotik kodlama, ahşap tasarım, matematik, akıllı tarım, ebru, sıcak cam, epoksi atölyelerinde ve sanal gerçeklik (VR) platformlarında etkinlikler ve eğitim programları düzenlenmektedir. Şu an yurt genelinde 200'e yakın atölyemiz hizmet veriyor. Bebek ve çocuk kütüphanelerinde çocuk gelişimi ve okul öncesi alanında uzmanlar ve kütüphaneciler iş birliği ile etkinlikler gerçekleştirilmektedir. Daha fazla çocuğun kütüphanelerde vakit geçirmesini desteklemek amacıyla, bebek ve çocuk kütüphanelerinin sayısının artırılmasına, kütüphane koleksiyonlarının çocukların istek ve ihtiyaçları doğrultusunda zenginleştirilmesine ve çeşitlendirilmesine yönelik çalışmalarımız devam ediyor. Türkiye'de çocuklara (0-14 yaş) yönelik 100 çeşit süreli yayın bulunmakta. 2023 yılında bakanlığımıza bağlı hizmet veren kütüphanelerde yer almak üzere 26 çeşit çocuk süreli yayınına abonelik gerçekleştirildi. Ayrıca; TÜ- BİTAK ve RTÜK gibi kurumlarca çocuklara yönelik olarak yayımı gerçekleştirilen süreli yayınlara da kütüphanelerimizde yer verilmektir.
ÇOCUKLAR 5 MİLYON KITAP ÖDÜNÇ ALDI
- Şu ana kadar ne tür geri dönüşler geldi?
- Son 5 yıldır özellikle yenilediğimiz ve yeni açtığımız bebek ve çocuk kütüphanelerinde çocukların erken yaşta kendi okuma ve edebiyat yolculuklarını keşfetmelerine imkân sunan mekânsal tasarımlar tercih etmekteyiz. Söz konusu hizmetlerimizin geri dönüşlerini kısaca rakamlara dökersek son beş yılda, yurt genelinde düzenlenen 55 bin 293 kütüphane etkinliğine, toplam 2 milyon 484 bin çocuğumuz katıldı. Çocukların halk kütüphanesi kullanma oranlarına baktığımızda her geçen yıl önemli bir oranda artış gözlemlediğimizi söyleyebiliriz. 2022 yılı itibarıyla kütüphanelere üye çocuk sayısı 329 bin 842 iken ödünç alınan çocuk kitabı sayısı 4 milyon 916'ya ulaşmıştır. Bu artışta elbette Bakanlığımızca hizmete sunulan bebek ve çocuk kütüphanelerinin ve erken çocukluk dönemi için özelleştirilmiş koleksiyonlarının ve çeşitlendirilmiş hizmet yelpazesinin katkısının büyük önem taşıdığını söyleyebilirim.
- Beyoğlu Kültür Yolu Festivali'nde çocuk etkinlikleri de öne çıkıyor. AKM'de de sene boyunca çocuk aktiviteleri devam ediyor. Buradaki etkinlikler nasıl seçiliyor? Seçim yapılırken çocuklara ne tür katkı sağlamasını amaçlıyorsunuz?
- Bakanlığımız tarafından kütüphaneciler, akademisyenler, çocuk gelişimcileri, ilgili kamu kurumları, yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları temsilcileri ve konuya ilişkin uzmanların katılımı ile etkinliklerimizi belirliyoruz. Bakanlığımız tarafından gerçekleştirilen "Türkiye Kültür Yolu Festivalleri" kapsamında; belirlenen etkinlik alanlarında, halk kütüphanelerinde ve gezici kütüphanelerimizde çocuk ve yetişkinlere yönelik okul öncesi ve ilk gençlik dönemindeki çocuklarımızın eğitsel, kültürel ve bilişsel gelişimlerini destekleyecek edebiyat söyleşileri kütüphane kullanımı teşvik etmek amacıyla yazar-okur buluşmaları, şiir dinletileri ve masal etkinlikleri düzenlenmekte; ayrıca sinema gösterimleri ve sokak oyunları etkinlikleri ile konunun uzmanları tarafından çocuk ve ebeveyn eğitimleri, sanat, bilim, doğa, spor alanlarında çeşitli atölye çalışmaları (ahşap, robotik, bilim, drama atölyeleri) yürütülmektedir. Etkinliklerimiz katılımcılara "deneyim odaklı" öğrenme fırsatı sunmak üzere kurgulanmaktadır. Ayrıca ebeveynlere yönelik çocuk bakımı, sağlıklı beslenme, çocuk ve kadın sağlığı, kadın hakları vb. konularda eğitim programları, seminerler, kurslar ve atölyeler düzenleniyor. Festivallerimize çocuklarımızın gösterdiği ilgiden çok memnunuz. Hazırladığımız etkinlikler aracılıyla çocuk/yetişkin ile kütüphane arasında güçlü bağlar kurulmakta, insanların tecrübe ve deneyimleri bilgi kaynağı olarak değerlendirilmekte ve aynı zamanda modern toplumda gittikçe yalnızlaşan bireylerin sosyalleşeceği ortamlar sağlanmaktadır. Aynı zamanda okul öncesi ve okul çağı çocukların ilgi alanlarına göre programlanan etkinlikler ile çocukların fiziksel, zihinsel, ruhsal ve bilişsel gelişmelerine katkı sağlanmakta ve bilgi düzeylerinin artırılması hedeflenmektedir.
ORİGAMİ KUKLA YAPIMI
Bugün saat 17.00'de harika bir etkinlik var. Songül Bozacı eğitmenliğinde origami el kuklası atölyesinde bir tilki kuklası yapılıyor. Kuklaların tamamlanması ile çocuklarla birlikte grup çalışmasıyla kendi iç ritmimiz ile kuklaya bir ses vererek, kısa bir canlandırma yapılıyor.
YARATICI DANS ATÖLYESİ
14 Ekim'de gerçekleşecek olan Yaratıcı dans atölyesi, çocukların sevdiği güncel müzikler eşliğinde basit hareket kombinasyonları ve dans cümlelerini doğaçlama ve hayal güçleri ile birleştirerek, sanat ve eğlence yolu ile zihinsel ve fiziksel gelişimlerini destekleyen bir atölye.
TAKI TASARIM ATÖLYESİ
8 Ekim ve 15 Ekim'de yapılacak olan Takı Tasarım Atölyesi çocukların çok hoşuna gidecek. Tarihi neredeyse insanlık tarihi kadar eskiye dayanan takılar günümüzün de vazgeçilmezi. Yarı yapılandırılmış atölyede çocuk-büyük katılımcılar kendi tasarladıkları yapıp takmanın keyifli tatminini yaşayacaklar.
