Türkiye'nin toplam 4 milyon 100 bin ton üzüm üretme kapasitesi bulunuyor. Özellikle son yıllarda tahıl ambarı olarak bilinen Konya'da üzüm üretim kapasitesi yaklaşık 100 bin ton civarında. Bahar aylarında budama işlemi ile başlayan Konyalıların üzüm mesaisi Eylül ayında bağ bozumu ile devam ediyor. 78 yaşındaki Duran Avcu, çocuklarıyla birlikte Merkez Meram ilçesinde bağında asmalardan üzüm salkımlarını tek tek elle toplıyor. Ardından, üzüm salkımları iyice yıkandıktan sonra üzüm ezme makinesinden geçirilir ve şıra çıkarılır. Daha sonra şıra odun ateşinde yaklaşık sekiz saat kaynatılıyor.
"HERHANGİ BİR KATKI MADDESİ GİRMİYOR, TERTEMİZ KENDİMİZE VE ÇEVREMİZE HAZIRLIYORUZ"
Babasından kalan bağları çoğaltarak üzüm üretimine devam eden Duran Avcu, "Biz bu üzümlerin ağaçlarını buduyoruz daha sonra üzümlerimiz oluyor. Üzümlerimiz olduktan sonra çocuklarımla beraber topluyoruz. Eskiden toplanan üzümler ayakla ezilirdi. Şimdi bunun kolayı çıktı, ezme makinası var. Onunla beraber tertemiz organik olarak üzümlerimizi eziyoruz. Çocuklarla beraber uğraşıyoruz. Organik olması bizim için çok iyi oluyor, temiz oluyor. Bu zor bir iş aslında. Bunları topluyoruz, yıkıyoruz daha sonra makineden geçirip içerisine herhangi bir katkı maddesi girmiyor, tertemiz kendimize ve çevremize hazırlıyoruz" dedi.
"ESKİDEN ÇUVALLARA DOLDURUP ÜZÜMLERİN SUYU İYİCE ÇIKANA KADAR ÇİĞNERDİK"
Makine sistemine geçmeden önce üzümlerin şırasının çıkarılması işleminin zorluklarını anlatan Duran Avcu, "Eskiden çuvallara doldurup o üzümlerin suyu iyice çıkana kadar çiğnerdik. Daha sonra sıkıştırıp şırası akıyordu. Şimdi burada makinede kolay oluyor. Hem de gerçekten böyle daha temiz ve sağlıklı olduğunu düşünüyorum. Makine kendisi sıkıştırıp kendisi suyunu çıkartıyor, elle bir müdahale olmuyor. Kova ile toplanan üzümler bu makineden geçirilip daha sonra odun ateşinde hazırladığımız kazanlara geçiyor. Burada pekmezin özleşmesi için toprağa çalma dediğimiz mayalama işleminden geçer. Onu da yaptıktan sonra tekrar ikinci kazanlara geçer, gece saatlerine kadar kaynatırız. Sonrasında ise pekmezimiz kıvama gelir. Bu şekilde katkısız, kaliteli bir pekmez oluyor" diye konuştu.
PEKMEZİN BİN DERDE ŞİFA FAYDALARI
Pekmez, geleneksel olarak üzüm, dut, keçiboynuzu ve incir gibi meyvelerden elde edilen doğal bir tatlandırıcıdır ve sağlığa birçok faydası vardır. İşte pekmezin başlıca faydaları:
Enerji kaynağı:
Pekmez, yüksek karbonhidrat içeriği sayesinde enerji verir. Özellikle sporcular veya yoğun fiziksel aktivite yapanlar için enerji seviyelerini artırmaya yardımcı olabilir.
Demir deposu:
Pekmez, demir bakımından zengindir ve kansızlığa (anemiye) karşı etkilidir. Demir eksikliği yaşayanlar için doğal bir destek olabilir.
Kalsiyum ve potasyum içeriği:
Pekmez, kemik sağlığı için önemli olan kalsiyum ve potasyum açısından zengindir. Özellikle kemik erimesi (osteoporoz) riskini azaltmada faydalı olabilir.
Sindirim sistemine faydaları:
Bağırsak hareketlerini düzenler ve kabızlığa iyi gelir. Özellikle keçiboynuzu pekmezi, mide rahatsızlıklarına karşı olumlu etkiler gösterebilir.
Antioksidan etkisi:
Pekmez, antioksidanlar açısından zengindir ve bu da vücudu serbest radikallerin zararlı etkilerinden koruyabilir. Bu sayede hücre yenilenmesine katkıda bulunabilir ve yaşlanma sürecini yavaşlatabilir.
Bağışıklık sistemini güçlendirir:
İçeriğindeki vitamin ve mineraller sayesinde vücudun savunma mekanizmasını güçlendirmeye yardımcı olur.
Kan şekerini dengeleyebilir:
Özellikle doğal pekmezler, rafine şekerlere göre kan şekerini daha yavaş yükselttiği için sağlıklı bir tatlandırıcı alternatifi olabilir. Ancak, yine de aşırı tüketimden kaçınılmalıdır.
Soğuk algınlığı ve öksürüğe karşı etkilidir:
Geleneksel olarak pekmez, özellikle keçiboynuzu pekmezi, öksürük ve soğuk algınlığı tedavisinde doğal bir ilaç olarak kullanılmıştır.
Cilt ve saç sağlığına faydaları:
İçeriğindeki besleyici maddeler sayesinde cilt ve saç sağlığını destekler, saçların daha canlı ve parlak olmasına yardımcı olabilir.
Kas ağrılarını azaltabilir:
İçeriğinde bulunan magnezyum ve potasyum sayesinde kasların gevşemesine yardımcı olabilir ve kramp gibi rahatsızlıkları hafifletebilir.
Pekmez, bu faydalarıyla birlikte, sağlıklı bir yaşam tarzının parçası olarak dengeli ve düzenli tüketildiğinde etkili olabilir. Ancak aşırı tüketimden kaçınılmalı, şeker hastaları gibi hassasiyet gösteren kişiler doktorlarına danışarak tüketmelidir.