"Fazla kilo ve obezite hiperlipidemi, hipertansiyon, kalp-damar hastalıkları, diyabet, kas-eklem hastalıkları başta olmak üzere birçok sayıda ciddi ve kronik rahatsızlığa zemin hazırlamaktadır." Diyen Dr. Ayça Kaya, sözlerini şöyle sürdürdü; "Pandemi döneminde de fiziksel aktivitenin azalması, uyku ve beslenme alışkanlıklarının değişmesi ve stres gibi faktörler nedeniyle birçok kişide kilo artışı yaşandığını biliyoruz. Bunun yanında, koronavirüs enfeksiyonu da de akciğer, kalp ve pankreas gibi organların fonksiyonunu olumsuz etkileyebiliyor. Dolayısıyla, tüm bu nedenlerden pandemi sonrasında kronik hastalık sayısında bir artış mümkün görünüyor."
FAZLA KİLONUN BERABERİNDE GETİRDİĞİ HASTALIK: DİYABET!
Fazla kilo sebebiyle ortaya çıkan yaygın hastalıklardan biri olan diyabetle ilgili açıklamalarda bulunan Dr. Ayça Kaya, "Diyabet, tip 1 diyabet ve tip 2 diyabet olmak üzere ikiye ayrılır. Tip 1 diyabet otoimmündir, vücut bunu kendi yapar. Pankreas beta hücrelerine karşı antikor gelişir ve bu antikorlar nedeniyle vücut insülin üretemez. İnsülin üretemediği içinde, bu insülini hasta ömür boyu dışardan ilaç olarak kendine yapar ve bu şekilde kan şekeri seviyelerini normal düzeyde tutar." dedi
GENETİK EĞİLİM ÖNEMLİ
"Tip 2 diyabette ise bu daha çok genetik geçişlidir. Kilo ile ilgili olan bu tip 2 diyabet dediğimiz kısımdır." diyen Dr. Ayça Kaya, sözlerini şöyle sürdürdü; "Burada da kişinin genetik eğilimiyle birlikte fazla kilo artışına bağlı insülin ile hücre arasında bir sinyal bozukluğu meydana gelir, belli bir müddet sonra vücutta insüline yeterli cevap veremeyecek hale gelerek kan şekeri yükselmeye başlar. Açlık kan şekeri 126 mg/dl üzerinde seyreden, iki kez ölçümde açlık kan şekeri 126 mg/dl üzerinde çıktıysa bu kişiye diyabet-şeker hastalığı teşhisi konulabilir."
BU BELİRTİLER VARSA DİKKAT!
Dr. Ayça Kaya, diyabet belirtilerini şu şekilde sıraladı;
SAĞLIKLI BESLENME İLE DİYABETTEN KURTULMAK MÜMKÜN
"Şeker yükleme testleri doktorun isteğine göre yapılabilir. Eğer açlık kan şekeri normal ama kişi semptomatik ise şeker yükleme testleri yapılarak bu test sonuçları sonunda kişiye teşhis konulabilir." Diyen Dr. Ayça Kaya, Tip 2 diyabet genellikle yaşam tarzı, kötü beslenme ve kiloyla alakalı bir hastalık olduğunu vurgulayarak şöyle konuştu; "Kişi ideal kilosuna inip, doğru beslenip, spor yaparsa bu hastalığın gidişatı iyileşebilir, yavaşlayabilir ve hatta hastalık iyileşebilir. Bu da kişinin vücudunun vereceği yanıtla alakalıdır."
ŞOK DİYETLER BU ORGANLARI VURUYOR
Dr. Ayça Kaya, "Bu tip diyetlerde çok düşük kalori alımı veya tek tip besin grubuna yönelme gibi nedenlerden, beslenme yetersizliği meydana gelir. Makro ve mikro besin öğelerini yeterli miktarda almamak baş dönmesi, halsizlik, konsantrasyon güçlüğü, tansiyon düşmesi, kas kayıpları gibi birçok sağlık sorununa neden olur. Ayrıca hızlı zayıflamak için yapılan, çok düşük karbonhidratlı ve yüksek proteinli diyetler de böbrek ve karaciğer başta olmak üzere vücudumuzdaki birçok organa zarar verir. Bu yüzden, tüm besin öğelerinden yeterli ve dengeli, sürüdürülebilir bir beslenme planı uygulamak hayati öneme sahiptir." dedi
ERKEKLER ELMA TİPİ VÜCUT YAPISINA SAHİPKEN KADINLAR ARMUT TİPİ BİR YAPIDADIR
Kadın ve erkek vücutlarındaki fazla kilo artışı nedeniyle ortaya çıkan değişim arasındaki farkların sebebini açıklayan Dr. Ayça Kaya, "Kişilerin genetik yapısına ve cinsiyetlerine göre kilo aldıkları bölgeler ve fiziksel görünümler farklılık gösterebilir. Genel olarak erkekler elma tipi vücut yapısına sahipken kadınlar armut tipi bir yapıdadır. Bu durum östrojen ve testosteron hormonlarının salgılanımı kaynaklıdır. Ancak genetik altyapımız itibariyle elma yapısına sahip kadınlar, kum saati veya armut tipi gibi kilomuzun biriktiği noktalar farklı olabilir. Eğer aldığımız enerji, harcadığımız enerjiden fazlaysa, genetik yapınıza göre yağ hücreleri hangi bölgede birikim gösteriyorsa, o bölgede alınan fazla enerji yağ olarak depolanır." dedi.
BÖLGESEL KİLOLARIN EN BÜYÜK NEDENİ…
Bölgesel kiloların nedenini açıklayan Dr. Ayça Kaya, şu ifadeleri kullandı; "Bölgesel kiloların en büyük nedeni düzensiz ve sürekli yenilen yemeklerdir, bir beslenme günlüğü tutarak hangi yemekleri saat kaçta ve ne kadar yediğinizi fark etmeniz önemlidir. Bu sayede özellikle akşam yemeğinden sonra atıştırdığımız ürün içeriğine ve miktarına dikkat ederek göbek ve basen yağlanmalarını azaltabiliriz. Bunların haricinde yediğiniz yemeklerin içeriğine dikkat etmelisiniz, eğer çok yağlı ve karbonhidrat oranı yüksek yemekleri tercih ediyorsanız bölgesel yağlanmanızı arttırabilirsiniz."
BU BESİNLER GÖBEK VE BASEN YAĞLARINI HIZLA ARTIRIYOR
Severek tükettiğimiz birçok besinin göbek ve basen bölgelerinde hızla yağa dönüştüğünü belirten Dr. Ayça Kaya, dikkat edilmesi gereken durumları şu şekilde değerlendirdi; "Yemeklerinizde aynı anda iki karbonhidrat kaynağı bulundurmamaya dikkat edebilirsiniz. Örneğin çorba-ekmek, kuru fasulye-pilav, makarna-kola gibi ikililer hızla göbek ve basen yağlarını arttırır. Bunlar yerine kompleks karbonhidrat kaynaklarından zengin beslenmeyle ve tek çeşit karbonhidratla bunu önleyebiliriz. Örneğin kuru fasulye, salata, yoğurt; kıymalı tam buğday makarna, salata, ayran daha sağlıklı menüler olacaktır ve bölgesel kilo almanızın önüne geçecektir. Ayrıca yüksek yağlı poğaça, açma, döner, dışarda yenilen köfte, paketli dondurma gibi yüksek yağlı yiyeceklerden uzak durulmalı. Bunların yanlarında aktif egzersiz olan yürüyüş ve hangi bölgeden şikayetçiyseniz bunların daha fazla çalışmasını sağlayacak egzersizlerle kilo verimiyle beraber sağlıklı ve orantılı bir görüntüye sahip olabilirsiniz."
Dr. Ayça Kaya, sağlıklı ve sağlıksız diyetlerde vücutta meydana gelen değişimleri değerlendirdir.
SAĞLIKLI BİR DİYETLE ZAYIFLANILDIĞINDA VÜCUTTAKİ DEĞİŞİM…
Dr. Ayça Kaya, "Kötü kolesterol (LDL), kan şekeri, ürük asit, karaciğer enzimleri gibi birçok değer sağlıklı bir zayıflama diyeti ile normal değerlere düşebilir. Ayrıca, dengeli beslenme sayesinde, B12 ve demir gibi çeşitli mineraller yeteri kadar alınır ve bağırsaktan bu minerallerin emilimleri daha iyi gerçekleşir. Bu sayede, kişilerde unutkanlık, konsantrasyon, nefes alıp vermede güçlük gibi sorunlarda azalma görülür. Ayrıca, kas kaybının en az düzeyde olacağı bir zayıflama süreci olması sayesinde, zayıflamayal birlikte kişilerin hareket kabiliyeti ve yaşam kalitesi artar." dedi
SAĞLIKSIZ BİR DİYETLE ZAYIFLANILDIĞINDA VÜCUTTAKİ DEĞİŞİM…
Dr. Ayça Kaya, kişinin sağlıksız bir diyet ile zayıfladığında, yetersiz ve dengesiz beslenmeye bağlı olarak ortaya çıkabilecek durumları sıraladı;
"Sağlıksız diyetlerde bunlar gibi vücutta birçok sağlık sorunu meydana gelir. Ayrıca, yağdan kayıp yerine daha çok sıvı ve kas kaybı yaşanacağı için kişinin vücudunda sarkmalar meydana gelebilir ve sağlıksız bir görüntü ortaya çıkar."
YAZ AYLARINDA UYGULANABİLECEK BİR GÜNLÜK ÖRNEK DİYET LİSTESİ…
Dr. Ayça Kaya, sağlıklı bir şekilde zayıflamak isteyenler için bir günlük örnek diyet listesini paylaştı.
Sabah:
1 adet haşlanmış yumurta
2 yemek kaşığı lor peyniri
5 zeytin
2 tam ceviz
1 dilim esmer ekmek
Öğle:
4 yk yemek kaşığı zeytinyağlı taze fasulye
1 kase az nohutlu ayran aşı çorbası
Yeşil salata
İkindi:
3 dilim karpuz ve 1 dilim beyaz peynir
Akşam:
Domates soslu fırında kabak-patlıcan
Yoğurtlu semizotu salatası
1 dilim esmer ekmek
