2020 zordu... Ama 2021 öyle bir yıldı ki, her şeyi altüst etti. Stresli bir 2020 atlattık, daha stresli bir 2021 yaşadık, hâlâ yaşıyoruz. İşte bu zorlu aylarda birçok kişinin kaçış noktası yiyecekler oldu. Kimimiz mutfakta hünerlerini sergiledi, kimimiz sağlıklı beslenmeye kendini kaptırdı, kimimizse bu ayları kilo alarak geçirdi. Bu süreçte sessiz sakin bir şekilde akıl sağlığımıza iyi gelen yiyecekler, gastronomi dünyasında öne çıktı.
Gıda ve besinlerin genel zihinsel ve bilişsel sağlığın korunmasında rolü yadsınamaz. Ve kabul edelim ki, zihinsel esenlik hiç bu kadar önemli olmamıştı! İşte tam da bu yüzden zihniniz ve bedeniniz için yemek bu yıl trend oldu. Ruh halinizi iyileştirebilecek, kaygıyı yatıştırabilecek, depresyonla mücadele edebilecek ve zihinsel sağlığınızı destekleyebilecek pek çok yiyecek var. Acaba bunlar hangileri diye Uzman Diyetisyen Gizem Keservuran'a sorduk:
- Yediğimiz şeyler duygu durumumuzu etkileyebilir mi? İyi hissettiren yiyecekler hangileri?
- Yiyeceklerin içindeki mineraller ve vitaminler duygu durumumuzu etkiler. Taze meyveler, iyi hissettiren yiyecekler kategorisinde. Ananas bir numara! İçindeki maddeler nedeniyle vücuttaki iltihaplanmayı önleyici özellik gösterir. Ödem atıcıdır. Yüksek lifli yapısıyla sindirimi düzenler. Aslında ruh halimizin iyi olması, düzgün ve iyi çalışan bir bağırsak sistemiyle mümkün. Mutluluğun sırrı bağırsak sisteminde. Ananas bağırsak hareketlerini düzenleyici özellik gösterir. Hormonel sistemize etki eden besinler de bu noktada önem kazanıyor. Muz mesela, serotonin salgılanmasını artırır. Şeftali, kayısı, kavun yani sarı meyveler serotonin artırıcı özellik gösterir ve ruh halimizi olumlu yönde etkiler.
- Kendimizi kötü hissetik, bir muz yiyip iyi mi hissediyoruz yani, bu kadar basit mi?
- Bu kadar basit değil elbette. Yiyeceklerin vücudumuza fayda göstermesi için düzenli tüketilmesi gerekiyor. Temelde Akdeniz tipi beslenmeyi benimsersek, mutlu oluruz. Arada kaçamakların da yeri var elbette. Ekşi mayalı bir pizza, makarna da yenebilir. Zira karbonhidrat anlık olarak moralimizi yükseltir. Akdeniz tipi beslenmeyi sürdürülebilir kılarsak, daha sağlıklı bir vücuda ve zihne sahip oluruz.
- İş dönüp dolaşıp bağırsağa dayanıyor...
- Evet. İşin başlangıcı mutlu bağırsak, sonra besin tüketiminin düzenli ve çeşitli olması.
- Gıda intoleransları çok arttı. Bunun stresle ilgisi var mı?
- Kesinlikle, kötü beslenme kaygıyı artırıyor. Bunun için kişinin kendi bedeninin sesine kulak vermesi gerekiyor.
- Mutlu eden başka yiyecekler var mı?
- Protein tüketimi, özellikle somon çok etkili. Ama Kuzey ülkelerinden, soğuk denizlerden gelen ve Omega 3 oranı yüksek olanlar... Çünkü Omega 3, ruh halimizi olumlu etkileyen yağ asitlerinden biri. Yeterli miktarda, abartmadan kırmızı et bizi mutlu eder. Deniz kabukluları da moralimizi yükselten yiyecekler arasında.
- Tam bu noktada çikolata konusuna girmek istiyorum. Düşünmek bile beni mutlu ediyor, o da ruh halimizi olumlu etkileyenler arasında değil mi?
- Çikolata önemli bir mutluluk kaynağımız. Aslında mutluluk veren kakao. Kokusuyla, damağımızda bıraktığı tatla bize iyi gelen bir çekirdek. Her gün paket paket çikolata yiyemeyiz, bu sağlıklı değil. Ama kakaoyu hayatımıza dahil edebiliriz. İşlenmemiş kakao tozunu kullanabiliriz. Bu ham kakaoyu temin edip, iki tatlı kaşığı yoğurla karıştırıp tüketebiliriz. Hiç kalori derdi olmadan aksine mutluluk veren bir gıda maddesi olarak tüketebilirsiniz. Bir gıdanın kilo alımını tetiklemesi için, o yeme davranışının sürekli yapılıyor ya da günün yanlış saatinde yapılıyor olması lazım. O yüzden doğada bulunduğu şekliyle bir gıdayı tükettiğinizde, kilo alırım endişesi yaşamanıza gerek yok. Çünkü sindirim sisteminiz bu gıdadaki maddeleri ne yapacağını çok iyi biliyor. Ama işlenmiş, paketli yiyecekleri tükettiğinizde sistem şaşırıyor, vücudu yağlandıran bunlar.
