Gıda Mühendisi Setenay Abrekoğlu, "Gıda israfı miktarının yanında, her geçen gün dünyada obezite ve beslenme bozukluğu kaynaklı hastalıklar yaygınlaşmaktadır. Dünyada gıda kaynaklarındaki dengesiz dağılım hem insanların kötü beslenme alışkanlıklarından kaynaklanan hastalıklara yakalanma ve açlıktan ölme oranlarının artmasına hem de yakın gelecekte gıda kaynaklarının bilinçsizce kullanılması sebebiyle gıda üretiminin artan dünya nüfusundaki talebi karşılayamayacağı tehlikesini doğurmaktadır." dedi.
GIDA İSRAFININ AZALTILMASI İLE İLGİLİ STRATEJİK AMAÇLAR BELİRLENMİŞTİR
Gıda Mühendisi Setenay Abrekoğlu, açıklamalarını şöyle sürdürdü; "Türkiye'nin Gıda Kayıpları ve İsrafının Önlenmesi, Azaltılması ve Yönetimine İlişkin Ulusal Strateji Belgesi Ve Eylem Planı'nda gıda israfının azaltılması ile ilgili stratejik amaçlar belirlenmiş ve bu amaçlara ulaşabilmek adına hedefler oluşturulmuştur." diyen Gıda Mühendisi Setenay Abrekoğlu, bu hedefleri şu şekilde sıraladı;
Gıda Mühendisi Setenay Abrekoğlu, "Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre dünya genelinde her yıl ortalama 750 milyar dolar değerindeki gıda, yani üretilen gıdanın üçte biri israf olmaktadır. Bu israfın %20'si tarlada, %40'ı ise sofrada meydana gelmektedir. Bizler de tüketici olarak gıdaların uygun muhafaza koşullarını, Son Tüketim Tarihi (STT) ve Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi (TETT) vb. etiketi bilgilerini doğru anlıyor olmamız gerekir." dedi.
BAZI BESİNLERİ DONDURUCUDA MUHAFAZA EDİP RAF ÖMRÜNÜ UZATABİLİRSİNİZ
Gıda Mühendisi Setenay Abrekoğlu, "Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği'ne göre Mikrobiyolojik açıdan kolay bozulabilen ve bu yüzden kısa bir süre sonra insan sağlığı açısından tehlike teşkil etmesi muhtemel olan gıdalarda STT, diğer gıdalarda TETT belirtilir. Bu bilgiler doğrultusunda, alışveriş ve menü planlaması yaparak, son tüketim tarihinden önce kullanamayacağımız bazı gıdaları (tavuk, et, unlu mamüller vb.) taze iken porsiyonlayarak dondurucuda uygun sürelerde muhafaza edip raf ömrünü arttırabiliriz." dedi.
TURŞU YAPMAK BİR MUHAFAZA YÖNTEMİDİR
"Birçoğumuzun evlerimizde uyguladığı taze meyvelerden reçel veya sebzelerden turşu yapmak da aslında gıdaların muhafaza yöntemlerindendir." diyen Gıda Mühendisi Setenay Abrekoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü; "Buzdolabı içerisinde gıdaların depolanma şekli de gıdaların raf ömrünü etkilemektedir. Gıdaları açıldıktan sonra hava almayacak, ağzı kapalı şekilde muhafaza etmemiz, kullanım sürelerini kısaltmamızın önüne geçecektir. Gıda israfını azaltmak adına tarifler ve muhafaza yöntemleri uygulayabiliriz. Önceliğimiz organik gıda atığı oluşturmadan gıdaları efektif şekilde değerlendirmek ve muhafaza etmek olmalıdır."
PİŞMİŞ ÜRÜNLER VE ÇİĞ ÜRÜNLER BİRBİRİNE TEMAS ETMEMELİ
"Genellikle dayanıklı gıdalar (kuru gıdalar, bakliyat, baharat, kuru meyveler, şeker, tuz vb.) oda koşullarında muhafaza edilebilirken, çabuk bozulan gıdalar (et, tavuk, balık, süt ve süt ürünleri, pişmiş yemekler, açılmış ürünler vb.) +4 veya -18 derece soğuk havada depolanmalıdır. Depolama yaparken dolap aşırı doldurulmamalı ve ürünlerin etiketinde yazan saklama koşulu bilgilerine uyulmalıdır. Mümkünse pişmiş ürünler ve çiğ ürünler (yumurta, çiğ et, meyve-sebze vb.) birbirine temas edecek şekilde ve aynı rafta depolanmamalıdır."
"Gıda kayıpları ve Gıda israfına karşı üreticiden tüketiciye gıda tedarik ve tüketim zincirindeki her bireyin konu ile ilgili bilinçli olması gereklidir. Ayrıca gıda kayıplarının önüne geçmek adına, tarım uygulamalarında, gıda işleme, tedarik, dağıtım, depolama, servis aşamalarında uygulamaları gıda verimliliğini arttırmaya yönelik çalışmalarla iyileştirmemiz gerekir. Tüketiciye ulaştıktan sonra ise bilinçli gıda tüketimi, kontrollü ve planlı gıda alımı, gıdaların optimum değerlendirilmesi ile ilgili bireylerin bilinçlendirilmesi önem kazanmaktadır."
DOĞAL KAYNAKLI RİSKLER İÇİN DE BİLİNÇLİ TARIM UYGULAMALARI YAYGINLAŞTIRILMALIDIR
"Toplumsal ve küresel düzeyde gıda üretimi ve tüketiciye ulaşana kadarki aşamalar için gıda kaybını engellemeye yönelik çalışmalar uygulanmalı ve teşvik edilmelidir. Bununla birlikte, doğal afet, iklim veya tarımsal süreçlerde kayba yol açan kemirgen, böcek gibi doğal kaynaklı riskler için de bilinçli tarım uygulamaları yaygınlaştırılmalıdır."
GIDA KAYIPLARININ ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN...
"Gıda endüstrisinde, gıdanın işlenme aşamalarında ise sürdürülebilir gıda projelerine önem verilmeli, gıda üretiminde gıdalardan maksimum verim alınabilmesi ve gıda atıklarının azaltılması için çalışmalar yapılmalıdır. Gıda üretim proseslerinde kalite kayıplarının önüne geçilmeli proses kontrolü yöntemlerinin geliştirilmesi gereklidir. Gıdanın dağıtım ve depolama süreci de gıda kayıplarının önüne geçmek için önüne geçilmesi gereken çok önemli bir aşamadır. Gıdaların raf ömrünü arttırarak gıda atıklarının azaltılması sağlanabilir. Bu sebeple soğuk zinciri korumak ve uygun koşullarda depolama ve dağıtım sağlanmalıdır."
"Sürdürülebilir tarım ve çevre için oluşan gıda atıkları ayrı olarak toplanarak organik gıda atıklarından kompost oluşturulabilir. Atık gıdalar geri dönüştürülerek tekrar doğrudan insan tüketimine sunulamaz. Ancak, sürdürülebilir tarım uygulamaları ve çevre için geri kazanımı sağlanabilir. Bu sebeple evlerimizde oluşan gıda atıklarının ayrı olarak toplanması ve geri kazanımı için toplum olarak bilinçli olmamız büyük fark yaratacaktır."
