Milli Eğitim Bakanlığı tarafından Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği'nde 15 Kasım 2022'de yapılan değişiklikle okullarda sıklıkla görülen "akran zorbalığı" ve "siber zorbalık" olarak değerlendirilen davranışlar disiplin suçu kapsamına alındı. Üstelik bu davranışlar en hafif ceza olan "Kınama" cezası olarak değil, direkt "Kısa Süreli Uzaklaştırma Cezası Gerektiren Davranış" olarak değerlendirilecek. Velilerin ve öğrencilerin Peki bu davranışlar neler?
İZİNSİZ GÖRÜNTÜ ÇEKENE CEZA
PDR Koordinatörü Sibel Durak, hangi davranışların akran zorbalığına girdiğini SABAH'a şöyle sıraladı:
Okul yöneticilerine, öğretmenlerine, çalışanlarına, öğrencilere ve eğitim ortamındaki diğer kişilere sözle, davranışla veya sosyal medyadan hakaret etmek, hakareti paylaşmak, başkalarını kışkırtmak, bu kişileri tehdit etmek
Bilişim araçları veya sosyal medyayla eğitim ve öğretim faaliyetlerine, kişilere ve kurumlara zarar vermek,
Okul yöneticilerinin, öğretmenlerinin, çalışanlarının ve diğer öğrencilerin izinsiz olarak görüntülerini çekmek, kaydetmek, paylaşmak,
Başka bir öğrencinin, sosyal veya duygusal gelişimini olumsuz yönde etkileyecek akran zorbalığı yapmak.
DEDİKODU ÜRETME CEZA SEBEBİ
Sibel Durak disiplin cezası getiren siber zorbalık davranışlarını ise şöyle sıraladı:
Dışlama: Kasıtlı olarak belli kişi ya da kişileri çevrimiçi grupların, etkinliklerin ve oyunların dışında bırakmak.
Kişiliğe Bürünme: Başkasının kimlik bilgilerini çalmak, resim göndermek veya sahte sosyal medya hesapları oluşturmak. Bu kişi inandırıcı sahte bir kimlik oluşturabilir.
İfşa: Bir kişiyi veya bir grubu, onlarla ilgili hassas veya özel bilgileri rızaları olmaksızın çevrimiçi ortamda yayınlayarak utandırmak veya alenen aşağılamak.
Karalama/Linç Etme ve Dedikodu Üretme: Bir kişinin itibarına zarar verecek dedikodular veya söylentiler üreterek yaymak. Kişinin sosyal hayattan izole olmasına yol açar.
Çevrimiçi Taciz: Zorbalığın en ciddi biçimlerinden biridir. Mağdura yönelik taciz, zalimce ve tehdit edici mesajlarla kendini gösterir. İsim takma, alay etme, iftira atma, fiziksel görünüş ile ilgili acımasız yorumlar yapma ve aşağılama gibi davranışlar örnek olarak verilebilir.
ZORBALIK TESPİTİNDE 4 KOŞUL
Bir davranışın zorbalık olduğunu söyleyebilmek için 4 şart gereklidir:
1 Güç dengesizliği: Zorbalık davranışı gösterenler karşısındakine göre daha güçlüdür (Yaşça, fiziksel, sayıca, sosyal statü olarak vb.
2 Kasıt: Bilerek ve karşıdakini incitmek amacıyla kasten yapılması gerekir.
3 Süreklilik: Zorbalık davranışları bir kereye mahsus davranışlar değildir. Süreklilik gösterirler
4 Duyarsızlık: Akran zorbalığında karsıdakinin duygularına karşı duyarsızlık söz konusudur.
DOĞRUDAN ZORBALIK DAVRANIŞLARIDAVRANIŞLARI
Yumruklama, dürtme, itme, vurma
Bağırma, ısırma, tükürme
Küfür ya da hakaret etme, tehdit etme
Utanç verici veya zalimce şakalar yapma
Din, sosyal imkânsızlıklar, maddi durum ya da sosyal statüyle alay etme, sürekli şaka yapma
DOLAYLI ZORBALIK DAVRANIŞLARI
Reddetme, kabul etmeme, şantaj
Nefret dolu bakma
Küfür içeren el kol hareketleri yapma
Hakaret edici ya da küçük düşürücü notlar yazma
Zarar verici söylenti ya da dedikodu yayma
Yokmuş gibi davranma
Gruptan dışlama
