Yol arkadaşı, sohbet arkadaşı, alışveriş arkadaşı, iş arkadaşı derken görünmez yazılım robotu hayatımızın vazgeçilmezi oldu. Farkında olmadan kullandığımız yazılım robotları, akıllı algoritmalarla internetten alışveriş sırasında en uygun fiyatlı ürünü bulmamızı sağlıyor. Üstelik ihtiyaçlarımızı önceden anlamayı sağlayan özel çözümler kullanarak... Sağlığımız konusunda riskleri akıllı saatlerden topladığı verilerle bizi hatta doktorumuza uyarılar gönderebiliyor. Kaybolduğumuz yerde en iyi yol arkadaşı gibi en az trafiğin olduğu rotayı bize söylemesi artık sıradan bir olay halini aldı. Sesli veya yazılı çeviri yaparak dilini bilmediğimiz ülkelerde iletişim arkadaşımız oluyor. Hatta gönlünüze uygun eş ararken huyu huyuna suyu suyuna uygun birini bulacak kadar çöpçatanlık da yapıyor. Akıllı algoritmalardan oluşan yazılım robotları her gün yeni uygulamalar ve çözümlerle hayatımızı kolaylaştırırken, robotların sınırsız arkadaşlık nimetlerinden faydalanmamızı sağlıyor. Bunca iyiliğine rağmen geleneksel veya sosyal medyada pek çok kez işimizi elimizden alacağına ilişkin tahminleri okumak sinir bozucu olmuyor mu? Sanırım son derece sinir bozucu olmalı. Yatırım analisti, borsa bilgilerini içeren yazılım robotları yıllar önce işimizi elimizden almayı başardı. Ancak bu kadar kötü deneyime rağmen insanlar kendilerini mutlu edecek başka işler yaratabiliyor.
ROBOT HAKEMLERİ BEKLİYORUZ
Peki, robotlar bizi vasata mahkum eden iş yapma kültüründen kurtarabilir mi? Ya da tam aksine robotlar vasata bizim mahkum edilmemizi daha da kolaylaştırabilir mi? Sonuçta vasata mahkum eden insanların beklentisi olabilir mi?
İnsanlar kendi sorumluluklarında olan şeyleri trafik canavarlarına veya robotlara ciro etmeye bayılır. Ama olayın bir de diğer yüzü var. Örneğin siz yüzünüzü kaşırken telefonla konuştuğunuzu zannedip trafik cezası yazan robot yazılımlara nasıl müdahale edeceğiz? İnsan seçmiyor, ayrıcalıklı davranmıyor diye düşündüğümüz robotların hataları insanların oluşturduğu tanımlardan veya standartlardan oluşuyorsa, nasıl çözüm üreteceğiz?
Futbolda hakemler çok hata yapıyor diye VAR kameralarından yardım aldığımızda adaletin yerini bulacağını düşünen var mı? Hakemler yerine yapay zeka teknolojisine sahip robotları kullanırsak, hataların veya taraflı yönetimlerin son bulacağını düşünür müsünüz? Beklentiler bizim standartlarımızı belirliyor. Yani robotlardan önce insana yatırım konusunda mesafe almayı ne zaman öğreneceğiz. Teknoloji yatırımlarının ilk adımının insana yatırımdan geçtiğini bilmediğimiz için cihazları satın alıp insandan elde ettiğimiz verimi düşürüyoruz.
MUTSUZ İNSANLAR KULÜBÜ
Etrafınıza bakın işini severek yapan ne kadar insan var? Mutsuz yüzler, vasata mahkum eden iş yapma kültürü yaygınlaşıyor. Robotlaşan insanlardan mı korkalım, yoksa robotlara kaptıracağımız işlerden mi? İnsanları mutlu eden işler bulmak, eğitimlerini gönüllü hale getirecek oyunlar keşfetmek mümkün mü? Bilinenin aksine robotlar insana olan ihtiyacı artırıyor. İşimizi elimizden alacak diye korkutulduğumuz robotlar, yaratıcı, eğitimli insanlara ihtiyacı artırıyor.
ROBOTUN YAPAY SİNİR AĞLARI
İnsan gibi hızlı tepki veren makinelerin yolu 5G altyapısından geçiyor. Yani hareket eden her nesnenin düşünce hızında reaksiyon göstermesini 5G hızında, gecikmesiz altyapıya borçlu olacağız.
Türk Telekom iştiraki Argela, gelecek 5G altyapısını ağı dilimleyerek kullanılmasını sağlıyor. Böylece kritik uygulamaların veri hızının kesilmesinin önüne geçilmesini sağlıyor. Argela'nın geliştirdiği çözümler ödül almayı da başardı. Argela'nın da proje ortakları arasında bulunduğu, Avrupa Birliği destekli Celtic-Next Araştırma Programı kapsamında hayata geçirilen SIGMONA projesi, Eureka Global Innovation Summit'te Eureka İnovasyon Ödülü'nü aldı. SIGMONA projesi, SDN (Yazılım Tanımlı Ağ) ve NFV (Ağ İşlev Sanallaştırma) teknolojilerinin 4G (LTE) ağında kullanılmasını araştırarak; haberleşme ağının ve üzerindeki işlevlerin yazılım tabanlı hale getirilerek sanallaştırılmasını ve böylelikle ağ kurulum maliyetlerinin azalmasını ve ağ yönetiminin kolaylaşmasını hedefliyor.
Ağ çözümleri üreticiden bağımsız hale gelirken ağ kaynakları da merkezi ve dinamik olarak yönetilebiliyor. 5G konusunda en kritik konulardan biri da ağ güvenliği olacak. Bu sayede gelişmiş güvenlik çözümlerinin de önü açılıyor. Argela koordinatör ve ortak olarak yer aldığı bu projede, işin teknik aşamalarında etkin rol alıyor, Ar-Ge çalışmaları yaparak yeni ürünler ve çözümler geliştiriyor ve var olanlara yenilikçi özellikler katıyor.
MR. MUHTEŞEM ROBOT 22 SAAT İŞ BAŞINDA
Otomotiv şirketlerinin üretim sürecinde uzun yıllardır robotları kullandığını biliyorduk. Ancak şimdi robotlar üretim ya da otomobilin akıllı sürüş sisteminde değil, fatura kontrol sistemlerinde bile kullanılıyor. Mercedes- Benz Türk, Daimler global ağında ilk kez denediği, karmaşık fatura kontrol ve yönetim süreçlerini yürütecek robot geliştirdi. Günün 22 saati aralıksız çalışıp iki saat bakım işleri yapan Mr. Muhteşem Robot'un verimliliği yüzde 40 artırdığı gözleniyor.
Cinsiyetinin neden erkek olduğunu bilemediğimiz robot, Mercedes-Benz Türk Bilişim Teknolojileri (IT) ve Proje Yönetimi ekiplerinden oluşan Türkiye'den altı, Almanya'dan ise üç olmak üzere toplam dokuz kişi tarafından kontrol ediliyor.
2 SAAT BAKIM ONARIM
Mr. Muhteşem Robot, şirketin muhasebe biriminde mola vermeden, tatil yapmadan, hafta sonu veya iş günü ayırt etmeksizin haftanın yedi günü, günün 22 saati çalışabiliyor. Günden geriye kalan iki saatlik süre ise bakım onarım ve yeni iş süreci planlamaları için kullanılıyor.
Mercedes-Benz Türk'ün Robotik Otomasyon Projesi kapsamında BluePrism yazılımı ile geliştirdiği Mr. Muhteşem Robot, muhasebe biriminin ihtiyaçları doğrultusunda programlanarak çalışanların iş yükünün azaltılması ve insan kaynaklı hataların önüne geçilerek işlerin hızlı yapılması için geliştirildi.
E-POSTA ADRESİ VAR
Kendi şahsına ait bir e-posta adresine sahip Mr. Muhteşem Robot, iki farklı SAP ERP sistemine, Net platformundaki e-fatura portalına ve bir SharePoint uygulamasına gerçek bir kullanıcı gibi giriş yaparak sorumluluklarına ilişkin tüm süreçleri olası senaryolar kapsamında yürütüyor.
Mr. Muhteşem Robot, Nisan 2018'den beri Mercedes- Benz Türk yetkili bayilerinden gelen hasar bildirim faturalarını e-fatura portalı üzerinden okuyor, faturaların ilgili birimler tarafından onaylanıp onaylanmadığını kontrol ettikten sonra tutara ilişkin doğrulama sağlayıp işleme alıyor. Bu kapsamda proje, hasar tespiti süreçlerinde yüzde 60'a varan bir oranda verimliliği ve iş üstlenmeyi artırdı.
Üretim dışında kalan malzeme ve hizmet alımlarına ilişkin kapsamlar ile ilgili ise Mayıs 2018'den beri sorumlu olan Mr. Muhteşem Robot; öncelikli olarak sistemlere yetkili birimler tarafından gerekli girişlerin yapılıp yapılmadığının kontrolünü sağlıyor, gerekli girişlerin yapılmamış olması durumunda yetkili birimlere uyarı e-postaları gönderiyor, takibini gerçekleştiriyor. Tamamlanan süreçler neticesinde tutar ve miktar kontrollerini sağlıyor ve kayıtları SAP sistemine aktarıyor. Robot ayrıca şirketin Hoşdere'de bulunan otobüs fabrikası ile Aksaray'da bulunan kamyon fabrikasındaki üretimlerine ilişkin malzemelere ait faturaların tutuyor ve miktar kontrollerini gerçekleştirdikten sonra işleme alma hizmetini Ağustos 2018'den beri yürütüyor.
İNSAN HAREKETLERİNİ KOPYALIYOR
Mr. Muhteşem Robot, programlanmadığı veya ilk kez karşılaştığı bir senaryo karşısında ise tepkisiz kalmıyor; konuyla ilgili yetkililere e-posta aracılığıyla ulaşıyor. Kısacası, iş kapsamı gereği tüm süreçleri takip eden robot bir insan gibi davranıyor ve yapay zekâsı sayesinde insan hareketlerini kopyalayarak, tüm tespitleri gerçekleştirip gerekli aksiyonları almakla kalmıyor; iş takibi de yaparak ilgili birimlere hatırlatmalar yapıyor.