Boynun ön bölgesinde, nefes borusunun hemen önünde bulunan bir iç salgı bezi olan troid bezi, yaşamak için gerekli kimyasal ve fiziksel olayları düzenlemekle görevlidir. Bu görevlerini yapmak için iyot depolar. Guatr, troid bezinin iltihaplanması yada aşırı büyümesi sonucu işlevlerini tam olarak yapamaması neticesinde ortaya çıkan bir hastalıktır.
Guatrın en önemli nedeni iyot eksikliği ve genetik yatkınlıktır. A vitamini eksikliğinden de kaynaklanabilmektedir.
ÇEŞİTLİ ŞEKİLLERDE SINIFLANDIRILIR
Basit guatr, hormon düzeyi normal olan yumrusuz (nodülsüz) guatr türüdür. İçinde yumru bulunan guatra nodüllü guatr denir ve "tek nodüllü" ve "çok nodüllü" guatr olarak ikiye ayrılır. Ayrıca guatr hastalığındaki nodüller; "soğuk", "ılık" ve "sıcak" olarak 3 gruba ayrılır.
Yaygın guatr, basit guatrın tersine guatr bütün tiroid bezine yayılmıştır.
Zehirli guatr ya da toksik guatr, hipertiroidli guatr türüdür, halk arasında iç guatr adı da verilir. Bu guatr çeşidi iltihaplanma, su toplanmasi ya da Basedow hastalığı gibi bağışıklık sistemi hastalıklarında görülür.
Zehirli olmayan guatr, genellikle normal veya düşük tiroid seviyeleri ile ilişkilendirlir ve bütün diğer guatr türlerini tanımlar(lithium ve bağışıklık sistemi hastakıklarında oluşanlar gibi).
BELİRTİLERİ
Troid bezinin fazla çalışmasının belirtileri iştahta artış olmasına rağmen kilo kaybı, sık idrara çıkma, ellerde titreme, seyrek adet görme, terleme, sinirlilik vb. olarak sayılabilir. Zehirli Guatr olarak da anılır.
Troid bezinin az çalışdığının belirtileri ise kilo alma, kabızlık, fazla adet görme, hareketlerde yavaşlama ve güçsüzlük, soğuktan şikayetçi olma, nabzın düşmesi, kısık ses vb. olarak sayılabilir.
TEDAVİ
Tedavide uygulanacak yöntem, hastanın uzman hekimler tarafından muayene edilmesi ile belirlenir. İlaç tedavisi ve iyot tedavisinin dışında cerrahi müdahale de gerekebilir. Guatırın tedavisinde geç kalınması durumunda hastalık ilerler ve tedavi zorlaşır. Bu nedenle erken teşhis ve tedavi çok önemlidir.
Guatr hastalığı bitkisel tedavi ile de iyileşme gösterebilir. İyot ve vitamin eksikliğini ortadan kaldırmak kaydı ile çeşitli şifalı bitkiler guatr tedavisi için kullanılabilir. Yoğurtotu Çayı yapılarak 5-6 hafta boyunca sürekli boğazda gargara yapılır ve içilirse faydası görülür. Tere Tohumu bal ile karıştırılıp yenirse guatra iyi gelir.