İçinden geçtiğimiz süreçte siyasetin derin bir sıkışma yaşadığı çok açık.
Birikmiş ve çözüm bekleyen sorunlar var.
Çözüm süreci. Alevi açılımı ve yeni anayasa üst üste geldi. Önümüzde de birbirini izleyecek üç seçim var.
Popülist politikalar izlemeden hem bu sorunları çözüp hem de seçimlere hazırlanmak kolay görünmüyor.
Sıkışmanın birinci nedeni çözümleri zamana yayıp gerçekleştirmemekse ikinci nedeni de iktidarmuhalefet arasındaki kopukluk.
Buna bir de Gezi olayları ve Mısır'daki askeri darbeyi ekleyin. İş gelip öyle bir noktaya dayandı ki, atılacak her adım "biz dayattık, oldu" sonucunu doğuruyor.
Aslında iktidarın bundan çekinmemesi gerekiyor.
Siyasetin buralara gelmeden bir çıkış yolu bulması mümkün. Bu da yeni bir anayasa yapmak ve referanduma götürmekle olur.
AK Parti çevresinden gelen haberler sürecin o yana doğru evirildiğini gösteriyor.
AK Parti başından beri bu yolun her an devreye girebileceği görüşünde. Bir süre önce hem Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik hem de AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa Şentop anayasa referandumunun yakın zamanda gündeme gelebileceğinden söz ettiler.
Daha önce de yazdım, ideal tarih 3 Kasım 2013 olabilir. Başta CHP olmak üzere muhalefet partileri de bu yaz Meclis'in tatile girmemesi gerektiğini söylüyor. Ayrıca yeni Meclis Başkanı seçilen Cemil Çiçek de liderlerle görüşmeyi deneyecek. Belki farklı bir yol da bulunabilir.
İkinci olasılık da 30 Mart'taki yerel seçimlerle yeni anayasa referandumunun bir arada yapılması. Bu da sürpriz olmayacak.
Bu tarihlerde yapılacak bir referandum, toplumsal sıkışmayı gidermede bir dönüm noktası olabilir.
Buradaki temel soru şu: Referanduma nasıl bir anayasa metniyle gidilecek? Anayasa konusunda, Türkiye'deki gibi çok parçalı ve uzlaşma noktaları az bir durum başka bir ülkede yaşandı mı bilmiyorum.
4 parti 4 anayasa paketi
Bu gerekçeyle AK Parti çevresinde dile getirilen öneri şöyle: Meclis Anayasa Uzlaşma Komisyonu, anlaşabildiği maddeleri ayıklayarak bir yana koymalı, anlaşma sağlanmayan maddelerde her parti kendi önerisini referanduma sunmalı.
Bunun anlamı şu: 4 paketle referanduma gidilecek.
Bu yöntemin seçime gitmekten farkı olmadığını düşünüyorum.
Her parti taraftarı kendi önerisini destekleyecek, en yüksek oy alan birinci olacak. Buradan yeni bir anayasa çıkarmak mümkün görünmüyor. Öneri sahibi AK Partili Şentop, özgürlükçü bir anayasa önerisinin partileri aşan bir oy alacağı kanısında.
Bu noktaya gelinir mi bilmem ama bugün için Türkiye'de siyasetin normalleşmesini sağlayacak ve yeni anayasayı yapacak bir zemin var.
AK Parti ve CHP anlaşabilir Çözüm
süreci ve Gezi olayları nedeniyle şu gerçek ortaya çıktı: AK Parti, CHP ve BDP yerel yönetimleri güçlendirecek bir biçimde "Adem-i Merkeziyetçi" bir yapıya geçecek adımların atılmasında çok da farklı düşünmüyor.
Avrupa Konseyi Özerklik Şartı'na konulan çekincelerin kaldırılmasından da yanalar.
Ayrıca yeni bir tanımla "Türk Milleti" kavramı konusunda AK Parti ve BDP de bir noktaya geldi. Dahası AK Parti, başkanlık sistemi önerisinden vazgeçebileceğini de söylüyor.
O zaman yeni bir anayasa yapmamanın mazereti ne? Anlaşma sağlanmayan konular az da olsa sonraya bırakılarak yeni sivil bir anayasa yapılır.
Yeni Meclis Başkanı Çiçek, öncelikle AK Parti ve CHP'yi zorlayarak sonbaharda Türkiye'ye derin bir nefes aldırabilir.