Kahramanlık ya da korkaklık...
Sadakat ya da ihanet...
Asalet ya da rezalet...
Fark etmez...
Yapmadığı eylemlerin bir kişiye atfedilmesi yanlıştır.
Muhabirin ya da editörün görevi haberi güzelleştirmek, daha 'tık çekici' hale getirmek değildir.
Gazeteci için hikâyenin doğru olanı güzeldir. 'Yalan da olsa hoşuma gidiyor; söyle' diyemez.
Kaza eseri, ödünç alınan kemer!
New York'ta bir trafik kazası... Biri ağır, üç yaralı. Türk asıllı cerrah ve televizyon figürü Dr. Mehmet Öz olay yerinde...
SABAH'ta yer alan Dr. Öz'den Kazazedelere Olay Yerinde Müdahale başlıklı haber şöyle: "...kazada yaralanan İngiliz kadın turist ve taksi sürücüsüne ilk müdahaleyi, bölgede ofisi bulunan Dr. Mehmet Öz yaptı... Dr. Öz, yakınında bulunan tesisatçı Dave Justino'nun kemerini kullanarak kadın turistin kanamasını durdurdu.... Kazayla ilgili yaptığı açıklamada, 'Tesisatçı Dave'le turnike yaptık' dedi." (21.08.2013)
Aynı gün sabah.com.tr'ye bir başka haber daha giriyor. Başlığı daha iddialı: ABD'de Günün Kahramanı Mehmet Öz.
Okuyalım: "... ilk müdahale ünlü bir isimden geldi. Olay yerinde yaralıları tedavi eden Türk asıllı kalp cerrahı Mehmet Öz oldu. Mehmet Öz, ilk iş olarak bacağı kopan kadın turistin kanamasını durdurdu... Bunun için yoldan geçen bir Amerikalının kemerini kullandı."
Ve son cümle: "
...kaza eseri yoldan geçen Öz, asıl kahramanın kendisi değil olay yerinde bir Amerikalıdan ödünç aldığı kemer olduğunu söyledi."
Okurlarımızın haberin altına yaptığı yorumlarda da vurguladığı gibi 'kaza eseri' lafı yanlış... Yazan kişi belki de 'tesadüfen' demek istemiş ki o da doğru değil.
"...ofisimizde toplantıda iken aşağıdaki caddeden bir kaza gürültüsü duydum..." (Mehmet Öz, resmi Facebook hesabı.)
Kahraman tesisatçı Dave!
Gazetedeki ve web sitesindeki haberler tam olarak aynı değil. Ve ne yazık ki iki haber de 'tam olarak' doğru değil.
"Mehmet Öz olay yerine ulaştığında ilk müdahale yapılmış ve ilk yardım ekibi gelmişti." (Dr. Oz Show'dan Tim Sullivan. CNN)
Yaralı kadın turiste ilk müdahaleyi David Justino adlı bir tesisatçı yaptı. Kemerini çıkarıp bacağı sıkıca sardı ve kan kaybını önlemeye çalıştı. Dr. Öz bu sırada kaza mahalline ulaştı ve yapılan müdahaleyi onayladı. (LA Times, 21.08.2013)
Bir övgü de yakınlardaki seyyar sosis büfesinin sahibi Max Crespo'ya: İngiliz turistin kopan ayağını bir buz kovasına koyup kurtarmaya çalıştı. (NY Post, 21.08.2013)
Okurlarımızın uyarısıyla farkına vardım ve Dr. Öz'ün ofisiyle görüştüm. Bana gönderilen belgelere ve izlediğim videolara göre kendisi de olayı aynen bu şekilde anlatmış. Ayağı kopan kadının hayatını, kanamayı durduran tesisatçı Dave (David)'in kurtardığını söylemiş. Dave'i ve ilk yardım ekibini tebrik etmiş.
Asıl soru şu: Dr. Öz bile 'kahraman tesisatçı' demişken bu haber, bu hale nasıl gelmiş? Haberi hazırlayan kişi "Bir Amerikalıdan ödünç aldığı kemer" lafını Mehmet Öz'e nasıl, ne maksatla söyletmiş?
Mehmet Öz'le görüşülmeliydi
İlk haberin kaynağı Anadolu Ajansı. İkinci haberin birçok gazetede aynı cümlelerle yer aldığını fark ettim. Elbette, bir hatanın yaygınlığı Sabah için mazeret olamaz. Ajans geçmiş olsa bile, haberi kendi kaynaklarına doğrulatmalıydı. Habere konu kişilerden, hiç değilse Mehmet Öz'den görüş almalıydı.
Son olarak şunu da belirtelim. Haber yazarken 'ilk, en, tek, eşsiz, muhteşem, rezil, kahraman, hain, önemli, önemsiz' gibi 'köşeli' sıfatları mecbur kalmadıkça kullanmamalı.