Madımak faciası anılırken, o günlerde gazetelerin olayı nasıl takdim ettiğine göz atmak lâzım. Meselâ Hürriyet, "Sivas'ta Aziz Nesin isyanı" başlığını kullanmış.
Sabah gazetesi, tahrik unsurlarını sıralarken, birinci maddeye Aziz Nesin'in rencide edici konuşmasını koymuş.
Öyle bir takım tutuluyor ki, 20 yıl önceki katliamı analiz ederken, Aziz Nesin'in yarattığı o nahoş havaya değinmek, Alevilerin katlini vacip görmek şeklinde değerlendiriliyor.
Aziz Nesin'in kışkırtıcı konuşmalarından ve tavrından söz etmek, hiçbir zaman o katliamı hoş görmek anlamına gelmez. Kimin payına ne kadar sorumluluk düşüyorsa, bunları ifade etmeye mecburuz.
Hiç değilse gençler bilsin, öğrensin diye.
4 Temmuz'da, Tercüman'da şöyle yazmışım: "...Nesin'in fikir hürriyetini savunma gerekçesiyle, Şeytan Ayetleri'ni Aydınlık gazetesinde yayınlaması, kendisine karşı önemli bir tepki doğurmuştu. Evvelki gün de, Sivas'ta, dinsiz olduğunu, 1000 yıl önce yazılmış Kur'an'a inanamayacağını söylemiş. Aziz Nesin Allah'a inanmayabilir ama karşısındakileri tahrik etme gibi bir amacı yoksa, niçin bunu, üzerine basa basa ifade ediyor. Üstelik Şeytan Ayetleri'ni yayınlamış olmaktan doğan bir antipati birikimiyle de karşı karşıya.
Demokrasi, muhatabına saygıyı gerektirir. Laik düzende insanlar, ibadet etme kadar, ibadet etmeme hürriyetine de sahiptir. Ama ibadet etmemeyi bir iftihar vesilesi yaparsanız, dolaylı biçimde inananı eleştiriyor, hatta aşağılıyor gibi bir anlam ortaya çıkar... Tabii ki Nesin'in hatalı davranışı o tepkiyi hak ettiği anlamına gelmez. Türkiye'de maalesef şartlandırılmış zihinler var. Bunlara bir kıvılcım çaktınız mı, hemen barut gibi patlıyorlar."
Ve yazımın sonunda endişemi dile getirmişim: "Olayın abartılarak Batı basınına yansıyacağına eminiz. Sivas'taki katliamın münferit ve kendine özgü şartlar içinde geliştiği unutularak, köktendinci akımlarda bir tırmanış olarak sunulması da mümkündür. 'Köktendinci akımlar güçleniyor mu?' sorusuna en inandırıcı cevap, köylerden, kasabalardan gelen delegelerin, laikliği ve çağdaşlığı temsil eden Tansu Çiller'i seçmiş olmalarıdır..."
Nitekim, benim de endişe ettiğim gibi, Madımak katliamı "İrtica tırmanıyor" havasını yaymak için kullanıldı. İşte 7 Temmuz 1993 tarihli Sabah gazetesi...
Manşet: "İnönü'ye büyük öfke". Alt başlık: "Sivas katliamı kurbanları için Ankara'da düzenlenen törene katılıp, 'Türkiye İran olmayacak' diye slogan atanlar, Başbakan yardımcısına 'Katil' diye seslendi." Spotta da şu bilgi yer alıyor: "Cenazeler Meclis'in önünden geçerken törene katılanlar, 'Şeriat Sivas'ta Meclis nerede' sloganlarını attı."
Başka köşe yazarları da Aziz Nesin'in sorumluluğunu dile getirmişlerdi. Meselâ Mehmet Barlas, Sabah'ta, "Aydın olmak ve laik olmak, inançlara saygısız olmak veya inanç sahiplerini küçümsemek değildir" diye yazıyor; gene Sabah'ta Cengiz Çandar, "Sivas faciası" başlıklı yazısında şu yorumu yapıyordu:
"Türk milletinin % 60'ından fazlasının aptal olduğu kanaatini her yerde tekrarlayan Aziz Nesin'in bu saptamasında doğru bir tespit var. Eğer 80'ine dayanmış Aziz Nesin bunak değilse, Türk milletinin aptal bir ferdidir."