Tarihi referans vermek her zaman haklılığımızın kanıtı olmayabilir. Erdoğan, "federasyondan" söz etti; Karayılan "Koçgiri" isyanından. Oysa o konularda olumlu gelişmeler ortaya çıkmadı.
Öncelikle, Tayyip Erdoğan'ın "2023'te Başbakan olursam, federasyonu öneririm" cümlesinden başlamak isterim. Bu sözler, Akdeniz bölgesinin AK Partili milletvekilleriyle sınırlı kalmadı. Kanal D'de gazetecilere tekrar etti. Görünüşte, referansı Osmanlı'ydı ama Türkiye'nin mevcut topraklarında federal bir yapı mı öneriyordu? Yoksa sınırlarımız genişlerken, yeni katılanların özerklik statüsünde, federal bir yapı içinde bize bağlanmasını da mı hayal ediyordu? Tam anlayamadım. Taha Akyol, Hürriyet'te, Sultan Abdülhamit'in, muhtariyet usulünün bütün vilayetlere uygulanmasını isteyenleri, devlet ve millet için doğacak zarar ve tehlikeleri göz önünde bulundurmamakla suçladığını hatırlatıyor.
Bulgarlardan bir örnek verebiliriz. Ayastefanos (Yeşilköy) antlaşmasıyla (1877) özerk Bulgar Prensliği kuruldu. 1908'de de Bulgaristan bağımsızlığını ilan etti. Başbakan, Kanal D'de, "O güçlü Osmanlı'da Lazistan, Kürdistan eyaletleri vardı" dedi. AK Parti'nin her bölgede milletvekili çıkarttığını hatırlatarak, böyle bir kopuşun meydana gelmeyeceği teminatını verdi; sözlerini, üniter yapıyı vurgulamak suretiyle sona erdirdi: "Üniter yapıya sahip çıkmanın eyalet sistemiyle çelişmediğini" belirtti. Fakat Lazistan, Kürdistan gibi sancakların, "ulus devlet" fikri doğduktan sonra başa dert olduğunu unutmayalım. Federal bir yapı, eğer etnik bir temele dayanmıyorsa, "tek millet" fikrine aykırı düşmeyebilir. Ama etnik bir temeli varsa, istismara açık bir durum ortaya çıkar. Nitekim, 1. Dünya Savaşı sonrasında, Amerika Cumhurbaşkanı Wilson prensipleri doğrultusunda, "Milletler kendi kaderlerini tayin etsin" gerekçesiyle, Kürdistan, Lazistan, Ermenistan cumhuriyetlerinden söz edilir olmuştu.
Benim anlayamadığım nokta şu: Öcalan, özerklikten vazgeçerken, neden Başbakanımız birden bire gündeme federasyon tartışmalarını sokuyor? Üstelik 10 yıl sonra düşüneceği bir hususu, niçin bugünden dile getiriyor?
