Birkaç gün sonra sekizinci sınıflara ilişkin SBS sonuçları açıklanacak. Aileler ve çocuklar sanki hepsinin yaşamı bu sonuçlara bağlı gibi heyecanla bekliyorlar. Sonuçlar umdukları gibi çıkmayanlar üzülecek. Bazı aileler, çocuklarına kızacak. Belli okullara giremedikleri için aileler ve çocuklar hayal kırıklığına uğrayacak. İyi sonuç alanların hepsi de sevinmeyecek. Aslında amaçladıkları okullar olmadığı ve elindekilerle yetinmek zorunda kaldıkları için mutsuz olacak, başarılarını bile kutlayamayacaklar.
BAŞARI NEDİR?
Başarı bir amaç mıdır yoksa sonuç mudur? Üzerinde pek düşünmediğimiz bir konudur. Hedeflenen şey başarı ise nelerin başarı sayılabileceğini düşünmemiz gerek. Oysa biz hedefimizi koyar ve ona ulaşmayı başarı olarak algılarsak istediğimiz olur. Çocuklarımıza hedef olarak ne verdiğimiz önemli. Gerçekten biz onlara hedef koyuyor muyuz? Yoksa kendi isteklerimizi hedef olarak mı belirliyoruz? Çoğumuzun çocukları için başarı saydıkları şeyler, kendi istediklerini yapmış olmaları... Ama bu arada çocukların istedikleri, daha da önemlisi yetenekleri, becerileri, kapasiteleri ne oluyor, bunu kimse umursamıyor. Böyle olunca onlardan yapabileceklerinin üstünde beklentilere giriyor, üstelik isterlerse yapabileceklerine kendinizi inandırıp, zorluyorsunuz. Böylece sizin hayal kırıklığınız ve mutsuzluğunuz, onun da asla başaramayacağına ilişkin bir inancı oluşuyor.
NE YAPMAK GEREKİR?
Çocuğunuzdan önce kendiniz için hedef koyun. Çocuklar ebeveynini çok iyi izler ve takip ederler. Çocuklarınız için çocuklarınızla beraber hedefler koyun. Eğer biz uğraşmazsak işler kendiliğinden olmaz. Bazı çocuklar için süreç hızlı ilerler. Onlar için daha zor hedefler, azimli ve kararlı olmayı öğrenebilmeleri için önemlidir. Ancak bazı çocuklar, çok fazla deneyip başarısız oldukları için bırakmaya meyillidirler. Tekrarlamayı gereksiz görürler çünkü hedefler onlar için birer yüktür. Çocuklar hem okulda hem de evde destekleyici bir ortama ihtiyaç duyar. Ayrıca kendilerini kararlı ve güvenli hissedebilmeleri için ulaşabilecekleri hedeflerin konulmasına gereksinimleri vardır. Çocuklar yaptıkları işin gelecekleri için önemli olduğuna inanmak ve zorlandıkları noktada buna odaklanabilmek için desteklenmelidir.
Süreci izleme:
Birlikte koyduğunuz hedefleri izlemede iki faydalı yol vardır. Bunlardan biri birlikte oturup düzenli konuşmalar yapmaktır. Birlikte oturup bu konuda konuşmalar yapmak, duygu paylaşımını artırır, konuyu mekanik bir konu olmaktan kurtarır, ayrıca sizin yanında olduğunuzu çocuğunuza hissettirir. İkinci bir yol, hedeflere ilişkin kayıt tutmaktır. Kayıt tutma hedefleri maddeleyerek ve başarılan hedefleri düzenli olarak işaretleyerek yapılır.
Hedeflerin gerçekleştirilmesini kutlamak:
Hepimiz hedeflerimize ulaştığımıza ilişkin bir onay bekleriz. Okulda notlar ve başarı belgeleri, bu amaca hizmet eder. İş yerinde terfi, zam ya da herhangi bir armağan, ulaşılan hedeflere ilişkin bir kutlamadır. Evde de kutlama yapmak için çeşitli yollar bulunabilir. Şimdi sınav sonuçlarını bir daha değerlendirin. Üstünüze düşeni yaptınız mı? Sadece okula, dershaneye yollamak, öğretmen tutmak başarı için yeterli değildir. Hatta belki de gerekli bile değil. Unutmayın önünüzde daha zaman var. Doğru hedef ve yönelendirmeyle her çocuğun kapasitesi oranında başarabileceği ve mutlu olacağı yeni seçenekleri olacaktır.