Geçtiğimiz yıl Barselona'dan iki saatlik uzaklıktaki Salvador Dali Müzesi'ni ziyaret etmiştim. Müze, Dali'nin doğum yeri küçük bir kasaba olan Figueras'ta bulunuyordu.
Dali yaşarken, şehrin tiyatrosunu yıkmış, restore ederek, eserlerinin sergilendiği müze haline getirmişti. Dali'nin mezarı da, aynı müzenin bodrum katındaydı.
Müzeye gittiğimizde dünyanın dört bir yanından insanlar kuyruktaydı.
Aslında kişisel olarak Salvador Dali'nin sürrealist sanat tarzına yabancı sayılırım.
Ama bize ayrılan ancak 2 saati bulan bir sürede, bu çılgın adamın eserlerini izlediğimde, çok büyük bir hayranlık duymuştum. Düşünün müzeyi gezebilmek için 2 saatlik süre çok yetersiz kalmıştı. Bir grup meslektaşımızla birlikte Barselona'ya bir kez daha geldiğimizde, müzeyi gezebilmek için en az bir günümüzü Figueras'ta geçirmeye söz vermiştik.
PİCASO ETKİSİ
Salvador Dali, gerçekten de her yanıyla çok renkli özellikler taşıyan bir kişilik.
Aslına bakarsanız kişisel hayatı da gerçeküstü bir resim gibi. Çok yönlü bir sanatçı. Resim sanatıyla 10 yaşında annesinin teşviki ile ilgilenmeye başlamış. 1926 yılında, henüz 22 yaşındayken çok saygı duyduğu Picasso ile tanışması da, hayatının dönüm noktalarından biri.
Dali, sinema ile de yakın ilgisi olan bir sanatçı. 1929 yılında büyük sinemacı Luis Bunuel ile deneysel sinemanın ilk örneği kabul edilen "Bir Endülüs Köpeği" adlı filmi çekmiş.
O yıllardan sonra ünü genç yaşında Amerika'ya kadar uzanmış. 1932 yılında ABD'de gerçekleştirilen ilk gerçeküstücüler sergisinde yapıtları yer almış.
Yine hayranı olduğu psikiyatrinin büyük ismi Sigmund Freud ile 1938'de Londra'da tanışmış. Dali'nin, eserlerinde Freud'den etkilendiği söylenir. Salvodar Dali'nin hayatını etkileyen en önemli bir diğer dönüm noktası ise karısı Gala ile tanışması.
Paris yıllarında Gala ile tanışmış. Gala ise o yıllarda, yine sürrealist akımın öncülerinden, ünlü şair Paul Eluard'ın eşidir. Birbirlerine ilk görüşte aşık olurlar. Salvador Dali ile Gala arasında, sonradan evliliğe dönüşecek tutkulu bir ilişki başlar. Sonra uzun yıllar birlikte olurlar. Aşkları da sanat tarihine yazılmış olur.
NEDEN YAZDIM?
1940 yılında Dali ve eşi Gala, Avrupa'yı kasıp savuran İkinci Dünya Savaşı'nın başlangıç günlerinden kaçarak bir süre ABD'de yaşamış. Sonuçta 1982 yılında Gala öldükten sonra inzivaya çekilen ve 1989 yılında hayata veda eden Salvador Dali'nin hikayesi çok uzun. Bu köşeye sığmaz!
Peki, İzmirli bir gazeteci olarak, ben bu yazıyı neden yazdım? Yanıt: Bugün İzmir'de Adnan Saygun Sanat Merkezi'nde Fahri Özdemir'in kuratörlüğünde, Salvador Dali'nin toplam 46 özgün eserinden oluşan özel bir serginin açılacağını, İzmirli ve Egeli okurlarıma duyurmak için. Böylesine renkli ve dünyada iz bırakan bir sanatçının, özel sergisinin bugün saat 19.00'dan itibaren İzmir'de ücretsiz gezilebileceğini sizlere iletiyorum.
BİR ACI SORU
Dün ben bu yazıyı yazmadan önce, İzmir'in ünlü okullarından birinde matematik öğretmenliği yapan, ama resim sanatına da özel merakı olan bir dostuma, öğrencileri soruyormuş:
-"Hocam İzmir'e Salvador Dali'nin sergisinin geleceği söyleniyor acaba doğru mu?" diye
Şaka değil, tamamen gerçek. Algı böyle. Bu da İzmir'in, bu tür evrensel sergiler açısından, ne çok eksik bir kent olduğunun ve bu alanda yapılacak çok şey olduğunun göstergesi.
Bu alanda olan boşluk, bir süre önce açılan Arkas Sanat Merkezi'nin ilk adımlarıyla doldurulmaya başlamıştı. Şimdi Salvador Dali'nin sergisinin İzmir'e gelmesi, en azından gelecek için umut vericidir. İzmir Büyükşehir Belediyesi'ni ve emek verenleri bu organizasyonu üstlendiği için kutluyorum.
